Kritiek op belastingregel waarbij havermelk duurder wordt, maar gewone melk niet

Tischbeinahe, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Een koffie met plantaardige melk wordt vanaf volgend jaar duurder. Dat komt omdat de verbruikersbelasting op limonade omhoog gaat. Dat leidt tot kritiek vanuit de politiek en van vegetariërs. Want: gewone melk en chocolademelk is vrijgesteld van deze verhoging.

Vanaf volgend jaar wordt de belasting op frisdranken (verbruiksbelasting) verhoogd van 17,30 naar 26,13 euro per 100 liter. Het kabinet doet dit, zo schrijft staatssecretaris Van Ooijen in Kamervragen, vooral om de staatskas te spekken. “Deze verhoging heeft als primair doel meer belastinginkomsten op te halen.”

Waarom deze belasting?

We kennen in ons land sinds 1993 deze verbruikersbelasting die wordt geheven op alcoholvrije dranken. Er zijn drie categorieën: vruchten- en groentesap, mineraalwater en limonade. Melk is uitgesloten van deze belasting, omdat deze drank geldt als eerste levensbehoefte. En om gezond gedrag te bevorderen, wordt er vanaf volgend jaar ook geen verbruiksbelasting meer geheven op mineraalwater.

Maar dat geldt dus niet voor plantaardige alternatieven van melk, zoals havermelk en kokosmelk. Ook niet als er geen suikers zijn toegevoegd aan het product. Voor die producten, zo stelt Van Ooijen, geldt gewoon de ‘limonadebelasting’ en deze dranken worden binnenkort dus fors duurder.

Noemer limonade

Waarom Van Ooijen plantaardige melk als limonade ziet? “Ons voedingsbeleid is gebaseerd op de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum”, schrijft hij. “De gezondheidseffecten van plantaardige zuivelalternatieven zijn tot op heden onvoldoende onderzocht.”

Dat is raar, zo luidt de kritiek die sinds het besluit te horen is. Volgens de Partij voor Dieren is melk niet gezonder dan plantaardige melkdranken en rijstdranken. En is het dus raar dat havermelk onder een limonadebelasting valt en koeienmelk niet. De partij diende daarom Kamervragen in.

Oprichter van die partij, Marianne Thieme, noemde het besluit zelfs ‘krankzinnig’. Toch is het kabinet vooralsnog niet van plan dit besluit terug te draaien.