Experts kritisch op rapport: btw op groente en fruit kan wél omlaag

vegetable stand photo
Photo by Thomas Le on Unsplash

Bepalen wat groente en fruit is, is dat nou echt zo lastig? Wel volgens een nieuw onderzoek in opdracht van het kabinet, dat wilde weten of een btw-verlaging op groente en fruit verstandig is.

Maar andere experts zijn kritisch op het onderzoek. Definiëren wat groente en fruit is kan best. Bovendien: de gezondheidswinst door een btw-verlaging is belangrijker dan eventuele praktische en juridische obstakels, zeggen ze.

‘Merkwaardige conclusies’

“De helft van de Nederlanders heeft last van overgewicht of obesitas, daar moet je wat aan doen”, zegt Ton Coenen, directeur van de koepelorganisatie van alle GGD’s in Nederland. “Werken met prijzen is effectief. Dus zet ook die btw-verlaging door.”

Coenen schreef een brief aan het kabinet met die boodschap, ondertekend door 78 wethouders, organisaties, wetenschappers en artsen. Ze roepen het kabinet op om de btw op groente en fruit af te schaffen.

Als je elke wet zou afschaffen waar problemen zijn met definiëring, houd je geen belastingregels meer over.

Fons Overwater, fiscalist

De afschaffing was al een voornemen van het kabinet, maar het rapport van SEO Economisch Onderzoek zet vraagtekens bij de effectiviteit ervan.

Coenen noemt de conclusies “merkwaardig”. “De Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat de maatregel wel degelijk effectief is. In Spanje, Engeland en Slowakije hebben ze die btw-verlaging al doorgevoerd. En in Nederland hebben we in een onderzoek mensen een periodelang voor groente en fruit maar de helft van de prijs laten betalen. Dat had enorm veel effect, veel meer dan een voorlichtingsprogramma.”

SEO-hoofdonderzoeker Michiel Bijlsma ontkent die resultaten niet. “Uit dat Nederlandse onderzoek bleek dat een prijsverlaging van 50 procent ongeveer 25 procent meer consumptie aan groente en fruit oplevert. Dat is in overeenstemming met wat wij zeggen in ons rapport.”

Een btw-verlaging van 9 naar 0 procent leidt volgens dat rapport tot 4 procent meer consumptie van groente en fruit. Is dat voldoende? Alle beetjes helpen, vindt Coenen. Maar Bijlsma vindt dat het kabinet zich moet afvragen of de gemiste belastinginkomsten niet beter aan iets anders besteed kunnen worden. “Bijvoorbeeld gezonde maaltijden op scholen.”