Groene zeep voor alle vloeren, de schoenen in de vriezer: zo krijg je snel een schoner huis
Schoonmaakkastjes puilen uit van de hulpmiddelen om beter en sneller schoon te maken. Toch brengen ze ons niet wat we willen: snel een schoon huis. Maar wat werkt dan wel?
[…]
Voor de meeste mensen is schoonmaken geen hobby maar een vervelend klusje. In sommige andere culturen, zoals Japan, denken ze daar anders over. Oosouji, Japans voor ‘grondig schoonmaken’, is meer een levensfilosofie dan een schoonmaakmethode. Naast hoge standaarden voor dagelijkse hygiëne pakken ze daar rond de jaarwisseling hun huis grondig aan. Zo kunnen ze met een opgeruimde geest het nieuwe jaar tegemoet treden.
Een schoon huis levert ook echt een ‘opgeruimde geest’ op, blijkt uit meerdere onderzoeken. En een vies en rommelig huis kan gepaard gaan met stress, concentratieproblemen en spanning in de relatie.
Daarnaast verklein je met schoonmaken de kans op infectieziektes, zegt Peter Molenaar, deskundige infectiepreventie bij het RIVM. Hij adviseert om het toilet en de keuken dagelijks schoon te maken, dat zijn de grootste bronnen van ziekmakende bacteriën. ‘Geef extra aandacht aan plekken die je met je handen aanraakt, zoals deurklinken, lichtknoppen, trapleuningen en kranen. Vooral als iemand in huis kwetsbaar is of een infectieziekte onder de leden heeft. Heb je kleine kinderen, zorg dan voor een schone vloer. En was na ieder gebruik het vaatdoekje en de dweil, dat zijn enorme bacteriebronnen.’
Drie tips om sneller, beter en duurzamer schoon te maken:
Voorkomen is het halve werk
De eerste en belangrijkste tip: ventileer. Dit scheelt schimmels, stof en een slechte luchtkwaliteit in huis. ‘Na het slapen, douchen en koken is het goed om een kwartiertje te luchten, maar zorg ook voor een permanente aan- en afvoer van lucht, bijvoorbeeld met ventilatieroosters’, zegt Puk van Meegeren van Milieu Centraal.
Door je schoenen uit te doen voorkom je ook viezigheid en hoef je minder vaak schoon te maken. Toxicoloog Paul Scheepers van de Radboud Universiteit zei eerder tegen de Volkskrant dat je met schoenen allerlei bacteriën en schadelijke stoffen mee je huis inloopt.
Daarnaast zou je iedere dag een klein beetje schoon moeten maken, zegt Suus Sengers, auteur van het boek Schoon in 10 minuten. ‘Alle schoonmaakklusjes die je uitstelt, worden lastiger en vervelender. Mors je tijdens het koken, poets de vlek dan meteen weg voordat die aankoekt’, zegt Sengers. ‘En spoel na het douchen de cel even na met koud water, dat scheelt kalkaanslag.’ Je kunt kalkaanslag volgens Sengers ook voorkomen door de glazen douchewand te coaten met WD-40 of een andere waterverdrijvende spray. ‘Ventileer hierbij goed, want inademing is schadelijk’, waarschuwt Molenaar. Investeren in een waterontharder voorkomt alle kalk.
Voor het toilet geldt: doorspoelen met de klep dicht scheelt rondvliegende poepbacteriën. En, zoals Sengers haar kinderen tevergeefs probeert te leren: ‘Ga niet met je telefoon naar de wc. Je kunt daarna je handen wel wassen, maar via dat schermpje verspreidt je de bacteriën alsnog.’
Houd het simpel (en duurzaam)
Ontkalker, ovenreiniger, schimmelverwijderaar – het gemiddelde schoonmaakkastje puilt uit. ‘Deze middeltjes maken het schoonmaken nodeloos ingewikkeld en zijn vaak schadelijk voor het milieu’, zegt Sengers. ‘Veel meer dan schoonmaakazijn, baking soda en groene zeep heb je niet nodig.’
Schoonmaakazijn is antibacterieel, neutraliseert geur en ontkalkt. Sengers: ‘Wikkel een doekje met azijn om de kraan en je hoeft verder niets te doen. Een bakje azijn in de koelkast verdrijft vieze luchtjes, en een kommetje met water en azijn in de magnetron, oven of vaatwasser weekt al het vuil los.’
Baking soda is schuurmiddel, ontstopper en vlekverwijderaar in één. ‘Giet wat in de wc-pot of douchebak en alle aanslag verdwijnt. Of strooi het over vlekken op het matras, kleden of de bank. Hierna hoef je het alleen nog maar op te zuigen’, aldus Sengers.
Groene zeep is een ontvettende allesreiniger, mild voor hout en natuursteen. Sengers: ‘Je gebruikt het om bijna alle soorten vloeren mee te schrobben, voor de keuken, de airfryer of gewoon de afwas.’
Sengers kan verder niet zonder microvezeldoekje. ‘Om af te stoffen – een gewone stofdoek verplaatst het stof alleen maar – of streeploos mee schoon te maken. En je hebt minder water en schoonmaakmiddel nodig dan bij gewone doeken.’ Om te voorkomen dat microplastics in het afvalwater belanden, gebruikt ze een waszak die de meeste vezeltjes opvangt.
Laat technologie het werk doen
De Japanse robot Ugo wast af en vouwt was op. Maar een goede en betaalbare huishoudrobot is nog toekomstmuziek. Meer binnen bereik ligt een dweil-zuigrobot, zoals de Roomba van iRobot. Die kost zo’n 500 euro. Ook is er een raamwasrobot van het Nederlandse Zoef, voor rond de 300 euro.
Het zijn forse investeringen en niet zaligmakend: je moet obstakels uit de weg halen, en vaak onderhoud plegen zoals filtertjes vervangen en reservoirs vullen. De ramenrobot werkt alleen goed als je de ergste vlekken eerst verwijdert. En de dweilstofzuiger werkt alleen voor de vloer, niet voor de bank of de trap. Toch mist Sengers haar robotzuiger nu deze het heeft begeven: ‘Fijn dat kruimels en haren worden opgezogen tijdens het uitlaten van de hond.’
Goedkoper is om de apparaten die we al hebben beter in te zetten, zegt Sengers: ‘Er kan veel meer in de vaatwasser dan je denkt: speelgoed, dierenspeeltjes, koelkastonderdelen, de afwasborstel en vaatdoekjes.’ Sengers: ‘De vriezer kun je ook gebruiken om kaarsvet of kauwgom makkelijk te verwijderen of tegen muffe schoenen, helmen of kleding: stop ze in een plastic zak in de vriezer. Bacteriën worden onschadelijk gemaakt en nare geurtjes verdreven. En je hoeft er bijna niets voor te doen.’