Belastingen volgens CPB geen wondermiddel om gedrag te sturen

De overheid moet terughoudend zijn met pogingen om het gedrag van burgers en bedrijven te sturen via belastingen. Dat stelt het Centraal Planbureau (CPB). Volgens het CPB is die methode lang niet altijd effectief. Ook zou het belastingstelsel van al die maatregelen onnodig complex worden.

De overheid probeert gedrag op veel manieren te beïnvloeden via belasting. Dat doet ze bijvoorbeeld via accijnzen op tabak, brandstof en alcoholische dranken. Of via een heffing op CO2-uitstoot. Ook arbeidskortingen op de inkomstenbelasting, die werken voor bepaalde groepen moeten aanmoedigen, vallen hieronder.

Het CPB stelt dat de overheid soms te makkelijk denkt dat gedrag te beïnvloeden is via een belastingmaatregel. Zo vindt het planbureau de in 2016 ingevoerde frisdrankbelasting niet effectief.

[…]

Dat belastingvoordeel belandt via de Innovatiebox juist bij bedrijven die toch al zouden investeren in innovatie. Nu krijgen ze dat voordeel dus cadeau, schrijft het planbureau.

Volgens de onderzoekers kwam het belastingvoordeel vooral bij grote, succesvolle bedrijven terecht. Zo haalden twee bedrijven vorig jaar samen 1,2 miljard euro van de totale 2,2 miljard euro binnen.