Sociale huurflat wordt gesloopt voor de hoogste woontorens van Rotterdam: ‘Het is en blijft een rotboodschap’

Pompenburg, Rotterdam” by Damianpicturic is licensed under CC BY-NC 2.0

De appartementen van de sociale huurflat aan het Hofplein zijn dik in orde en drie jaar geleden zelfs nog opgeknapt. Toch wordt deze Pompenburgflat gesloopt, om plaats te maken voor drie hoge woontorens met ruim 1400 woningen. Een ervan wordt met 275 meter de hoogste woontoren van Rotterdam. Eigenaar Havensteder van de Pompenburgflat geeft groen licht voor de sloop ‘vanwege het grotere belang, maar het is en blijft een rotboodschap.’

Het prestigieuze project RISE: twee torens van 150 meter en eentje van maar liefst 275 meter. Het Hofplein krijgt straks de hoogste wolkenkrabber van Rotterdam én Nederland. Nu is de Zalmhaventoren met 215 meter de hoogste van het land. De eerste impressies van het toekomstige Hofplein zijn indrukwekkend: het plein wordt autoluw en groener met veel ruimte voor horeca en winkels.

Van de ruim 1400 nieuwe woningen valt straks de helft in de categorie betaalbare koopwoningen en twintig procent -280 woningen- moet sociaal worden.

Het Rotterdams stadsbestuur heeft onlangs vastgelegd dat alle nieuwbouwprojecten voor minimaal 55 procent uit betaalbare huizen en voor minimaal 20 procent uit sociale huurwoningen moet bestaan. Vanaf 2026 gaan deze percentages nog iets omhoog en wordt dat respectievelijk 65 en 25 procent.

Pompenburgflat geruild voor nieuwe woontoren

Een harde eis van woningcorporatie Havensteder was dat er minimaal evenveel sociale huur voor de Pompenburgflat terugkomt in de nieuwbouw. Met 280 woningen gebeurt dat ruimschoots, zonder dat het de corporatie ook maar een cent kost. Een van de drie nieuwe wolkenkrabbers wordt eigendom van Havensteder en projectontwikkelaar RED Company betaalt dat uit de opbrengsten van de twee andere torens.

“Dit is een deal met gesloten beurzen”, zegt de corporatie, die weliswaar de Pompenburgflat opoffert, maar er een gloednieuwe sociale huurflat voor terugkrijgt.

Een meerderheid van de gemeenteraad is voorstander van RISE en het stadsbestuur is enthousiast. Met het sloopbesluit van Havensteder kan het bestemmingsplan gewijzigd worden en de procedure voor de omgevingsvergunning worden gestart. Daarna kunnen sloop en nieuwbouw van start. De verwachting is dat dat in 2025 zal zijn.

Online lees je positieve reacties. “Kijk dit is pas groot denken. Wat er nu staat, ziet er niet uit. Dus gauw beginnen met dit megaproject.”

Impressie van toekomstige project RISE aan het Hofplein
Impressie van toekomstige project RISE aan het Hofplein© RED Company

‘Onzalig plan’

Huurder Helmuth Tjemmes is niet onder de indruk. “Die plaatjes zijn verneukeratief. Het ziet er allemaal prachtig uit maar daar zie jij jongeren op een hip terrasje zitten. Ouderen zoals ik moeten zich straks opsluiten in hun flatje en niet mekkeren en langzaam doodgaan.”

De 79-jarige Tjemmes vindt de sloop een onzalig plan. “Ik doe er alles aan om het tegen te houden. Ik woon hier heel fijn maar dat plezier wordt vergald door de dreigende sloop.” Al maanden leeft hij in spanning of hij in zijn flatje kan blijven of niet, en nu is daar voor hem het eindoordeel. “De zwarte vlag gaat uit.”

Dit project kan je op andere plekken in Rotterdam bouwen en daarvoor hoef je niet een goede flat te slopen.

Huurder Helmuth Tjemmes

Het appartement van Tjemmes en zijn vrouw is ruim, goed onderhouden, heeft energielabel C, ligt heel centraal, en recentelijk is alles zelfs nog opgeknapt.

“Waarom slopen als de flats in orde zijn en de huurders tevreden? Het is pure kapitaalvernietiging! Dit project kan je op andere plekken in Rotterdam bouwen en daarvoor hoef je niet een goede flat te slopen.”

De 79-jarige Helmuth Tjemmes in zijn flat
De 79-jarige Helmuth Tjemmes in zijn flat© Rijnmond

Corporatie ziet kansen

Toch gaat woningcorporatie Havensteder overstag. Na lang beraad, onderhandelen en overleg met huurders is de knoop doorgehakt: de flat met in totaal 226 sociale huurwoningen mag tegen de vlakte voor project RISE.

Voor de duidelijkheid: de plannen voor de drie hoge woontorens komen niet uit de koker van de woningcorporatie, maar zijn van de Rotterdamse projectontwikkelaar RED Company.

Dit is een kans als je realiseert dat ruim 80.000 mensen wachten op een woning in Rotterdam en je jaren op een wachtlijst staat voor een sociale huurwoning.

Urias Santos Bakker, corporatie Havensteder

“Wij zijn niet op het idee gekomen maar zijn gevraagd. En in het kader van een groter stedelijk belang en zoveel woningen erbij, is het interessant. We zijn gaan nadenken en zien het als een kans”, zegt Urias Santos Bakker. Hij is directeur Onderhoud en Ontwikkeling bij Havensteder.

“Als je je realiseert dat ruim 80.000 mensen wachten op een woning in Rotterdam en je een flink aantal jaar op de wachtlijst staat voor een sociale huurwoning, dan is dit een kans.”

De Pompenburgflat aan het Hofplein
De Pompenburgflat aan het Hofplein© Rijnmond

Kippenhokken

Helmuth Tjemmes heeft de plattegrond van zijn nieuwe woning al gezien. Hij heeft er geen goed woord voor over. Hij noemt het kippenhokken, ook al zijn ze op papier groter dan wat hij nu heeft. “Je krijgt meer vierkante meters maar het is heel onhandig ingedeeld en je moet ook nog je berging inleveren.”

Havensteder probeert de pijn zoveel mogelijk te verzachten, in ieder geval met een terugkeergarantie en een verhuisvergoeding. De meeste huurders hoeven maar een keer te verhuizen omdat de drie wolkenkrabbers in fases worden gebouwd.

Impressie van toekomstige project RISE aan het Hofplein
Impressie van toekomstige project RISE aan het Hofplein© RED Company

Het betekent wel jarenlang in de herrie van een bouwput zitten. Eerst tijdens de sloop van de kantoorpanden en de bouw van de sociale huurflat. En na hun gedwongen verhuizing, kunnen ze vanuit hun nieuwe locatie kijken naar de sloop van hun oude flat en nieuwbouw van de hoogste toren van Rotterdam. Alles bij elkaar gaat dat ruim zes jaar duren en dat is voor huurders geen prettig vooruitzicht. “Dat wordt een hoop herrie, stof en ellende”, vreest Tjemmes.

Voor de huurders die twee keer moeten verhuizen, heeft de projectontwikkelaar appartementen aangekocht in de Cooltower. Daar kunnen ze tijdens de bouw wonen.

‘Strijd van levensbelang’

Voorzitter Cor Lecker van de bewonersvereniging is tevreden over de afspraken die met Havensteder en projectontwikkelaar RED Company zijn gemaakt. Naast de verhuisvergoeding en terugkeergarantie komt er een verhuisservice die helpt bij het inpakken, kasten uit elkaar halen en klusjes doen. De huurprijs blijft hetzelfde en het nieuwe appartement is ongeveer even groot. De projectontwikkelaar treft maatregelen om de herrie van de bouw zoveel mogelijk te beperken.

Toch is er nog steeds verzet. Tjemmes en zo’n dertig andere huurders hebben zich verenigd in ‘Behoud de Pompenburg’.

Hij hoopt dat de rechter of Hoge Raad nog een streep haalt door het ‘onzalige plan’. Tjemmes wil tot het uiterste gaan om de sloop tegen te houden en vindt daarbij de oppositiepartijen SP, BIJ1 en 50Plus in de gemeenteraad aan zijn zijde.

Zijn strijd is voor hem van levensbelang want gezien zijn leeftijd en fysieke gezondheid, vreest hij dat de sloop hem fataal gaat worden. “Als het allemaal doorgaat, denk ik niet dat ik dat overleef.”