Onderzoek: verband tussen vaccinatiebereidheid en sociaaleconomische status

Man in red polo shirt having vaccination
Photo by FRANK MERIÑO on Pexels

Covid-19 Het RIVM ziet een verband tussen vaccinatiebereidheid en sociaaleconomische status. De overheid bereikt sommige burgers slecht.

In wijken waar inwoners een hogere sociaaleconomische status hebben, ligt de vaccinatiegraad tegen Covid-19 hoger. Dat blijkt uit een onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) over deelname aan het Rijksvaccinatieprogramma, dat vrijdag werd gepubliceerd.

In wijken met relatief veel gevaccineerde inwoners stemmen mensen ook vaker op rechts-liberale, progressief liberale en christelijke middenpartijen. Bewoners van wijken met een lagere vaccinatiegraad stemden vaker op rechts-christelijke en rechts-conservatieve partijen.

Ook lieten minder mensen zich vaccineren in wijken waar veel mensen met een niet-westerse migratieachtergrond wonen. Het verband tussen deze kenmerken en de vaccinatiebereidheid was vooral te zien bij mensen van vijftig jaar en ouder.

Weinig verrassend

De resultaten zijn weinig verrassend, zegt gezondheidseconoom Bram Wouterse van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij is expert op het gebied van gezondheidsbeleid en noemt het een „bekend fenomeen” dat mensen met een lagere sociaaleconomische status moeilijker te bereiken zijn door overheden en gezondheidsinstanties. „Terwijl in die groepen vaak de meeste gezondheidswinst te boeken is met effectief beleid.” Dat dilemma speelt over de „hele breedte” van de preventieve gezondheidszorg, zegt Wouterse, en dus ook bij de vaccinatiecampagnes.

[…]

Tijdens eerdere vaccinatiecampagnes gingen onder meer Rotterdamse huisartsen de markt op om met mensen in gesprek te gaan over vaccinatie. Een effectieve manier om mensen te bereiken, volgens Wouterse. „Zo’n rol in het publieke gezondheidsbeleid past de huisarts goed – al heeft die het natuurlijk al ontzettend druk.” In plaats van huisartsen kunnen ook bijvoorbeeld GGD’s een dergelijke rol vervullen, zegt hij.

Ook gezondheidseconoom aan de Maastricht University Wim Groot wijst naar een breder wantrouwen in de overheid. „En dat is niet helemaal onterecht: de overheid toont zich ook niet altijd even betrouwbaar. Met bijvoorbeeld de Toeslagenaffaire werden vooral die groepen getroffen die het al minder hadden. Dat wantrouwen daar groeit, is dan niet zo gek.”

[…]

Te veel websites

Groot verwijst naar een fragment uit De Avondshow met Arjen Lubach, waarin presentator Lubach laat zien hoeveel verschillende websites de overheid wel niet heeft. „Ik was daar ook verbaasd over toen ik mijn vaccinatieafspraak ging maken: je wordt van de ene webpagina naar de andere verwezen. Ja, dan haken mensen af.”