Is sociale huurder vergeten bij afbouw salderingsregeling zonnepanelen?
De afbouw van de belangrijkste subsidieregeling voor zonnepanelen op woningen staat op losse schroeven, omdat PvdA en GroenLinks vinden dat het kabinet onvoldoende rekening houdt met mensen in sociale huurwoningen. Klopt het dat zij worden getroffen door het afschaffen van de zogeheten salderingsregeling, en wat kan ervoor in de plaats komen?
De salderingsregeling is inmiddels bijna twintig jaar oud en mag worden gerekend tot een van de populairste subsidies van Nederland. Al jaren zorgt de regeling dat het voor woningeigenaren aantrekkelijk is om zonnepanelen op hun dak te leggen. Eén op de drie koopwoningen wekt inmiddels zonne-energie op.
Het succes is zo groot dat de subsidie volgens het kabinet niet meer nodig is. Zonnepanelen worden tegenwoordig veel sneller terugverdiend, ook zonder het voordeel op de energierekening dat de salderingsregeling garandeert. Daarom wil het kabinet de subsidie vanaf 2025 stapsgewijs afbouwen. Dinsdag stemt de Tweede Kamer over dat plan.
Pas een op de zes huurwoningen heeft zonnepanelen
Maar bij de verduurzaming zijn (sociale) huurwoningen achtergebleven: pas één op de zes heeft zonnepanelen. De salderingsregeling is vooral interessant voor woningeigenaren die investeren in zonnepanelen en vervolgens zelf een lagere energierekening tegemoetzien. Bij huurwoningen komt het voordeel van de salderingsregeling geheel op de energierekening van de huurder terecht, terwijl de aanschaf- en installatiekosten volledig voor rekening van de verhuurder zijn.
Om hun huurwoningen toch te verduurzamen, kunnen woningcorporaties een maandelijkse vergoeding vragen aan huurders als zij zonnepanelen krijgen. Die vergoeding wordt door de huurder ’terugverdiend’ via de lagere energierekening. Zo hebben mensen in huurwoningen via een omweg toch profijt van de salderingsregeling.
Maar als die regeling verdwijnt, pakt de energierekening weer iets hoger uit. Daardoor wordt het minder aantrekkelijk om zonnepanelen te plaatsen op huurwoningen, waarschuwen woningcorporaties. Zij kunnen een minder hoge vergoeding vragen aan huurders en doen er dus een stuk langer over om hun investering in de panelen terug te verdienen.
‘Zonnepanelen onrendabel voor corporaties’
Die waarschuwing is niet nieuw. Ruim twee jaar geleden liet het kabinet al onderzoek doen naar deze kwestie. Uit een rondgang onder woningcorporaties bleek dat er voor hen “een hogere drempel” zou komen om te investeren.
Een ander onderzoek in opdracht van Aedes, de koepel van woningcorporaties, kwam tot de conclusie dat het vanaf 2024 überhaupt niet meer zou lonen om te investeren in zonnepanelen op sociale huurwoningen. Maar het kabinet kwam niet met maatregelen om daar iets aan te doen.
Volgens klimaatminister Rob Jetten is het afbouwen van de salderingsregeling juist goed voor mensen met lagere inkomens, omdat zij nu via hun energierekening meebetalen aan de subsidie voor veelal rijkere huishoudens die zonnepanelen hebben. Mensen zonder zonnepanelen betalen met de huidige energieprijzen “enkele tientjes per maand extra” voor hun elektriciteit, berekende toezichthouder ACM. Dat voordeel gaat naar de mensen mét zonnepanelen.
‘Spelletje’ in verkiezingstijd?
Dankzij PvdA en GroenLinks staat de huurkwestie ineens centraal in het debat over de salderingsregeling. De partijen willen de afbouw van de subsidie niet steunen, tenzij het kabinet met maatregelen komt om de sociale huursector te helpen verduurzamen. In de Tweede Kamer heeft het kabinet de linkse partijen niet nodig. In de Eerste Kamer heeft het kabinet wel oppositiepartijen nodig om een meerderheid te vormen en de salderingsregeling af te schaffen.
Jetten zegt in gesprek te gaan met woningcorporaties over hun zorgen. Eerder maakte het kabinet al afspraken met de corporaties om slecht geïsoleerde woningen versneld te verduurzamen. Nu wil Jetten samen met collega-minister Hugo de Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) ook kijken naar manieren om meer zonnepanelen op corporatiewoningen te krijgen.
GroenLinks en PvdA willen die gesprekken afwachten. Tot ergernis van de coalitiepartijen zijn ze zelf niet met voorstellen gekomen om meer zonnepanelen op sociale huurwoningen te krijgen. “Ik vind eigenlijk dat dit gewoon hoort bij het huiswerk van dit kabinet”, zei PvdA-Kamerlid Joris Thijssen. Dat “moet leren om te komen met klimaatbeleid dat voldoende sociaal is”.
[…]
Corporaties willen ander soort subsidie
Als de salderingsregeling inderdaad verdwijnt, wil Aedes dat het kabinet een andere vorm van subsidie biedt aan woningcorporaties die zonnepanelen op daken van huurders leggen.