Wat zijn de effecten van vuurwerk op milieu en klimaat?
De kruitdampen blijven vaak nog lang hangen. Voor de één een herinnering aan een knallend uiteinde, voor de ander een reden om binnen te blijven waar je tenminste normaal kunt ademhalen. Want er komt veel fijnstof vrij bij het afsteken van vuurwerk, zelfs meer dan alle personenauto’s in een half jaar uitstoten.
Oogartsen waarschuwen al jaren voor het gevaar van vuurwerk, maar er zit ook een sluipender risico aan. Er komen bij het afsteken namelijk grote hoeveelheden fijnstof vrij. In de pre-coronajaren ging het om meer dan 2 miljoen kilogram fijnstof per jaar (voor dit jaar zijn nog geen gegevens bekend). Dat is 7 procent van de totale jaarlijkse fijnstofuitstoot in Nederland, net zoveel als alle personenauto’s in zeven maanden de lucht in blazen.
Fijnstofbom
Een groot deel van dat vuurwerk wordt in de eerste uren van een nieuw jaar verstookt. Dat is goed terug te zien in de metingen, die dan steevast een grote piek vertonen.
In de binnensteden zijn hoeveelheden van 500 microgram/m3 net na middernacht geen uitzondering. Ter vergelijking: de jaargemiddelde fijnstofconcentratie (uitgedrukt als PM10, alle fijnstof kleiner dan 10 micrometer) mag maximaal 40 microgram/m3 bedragen om langetermijneffecten te voorkomen.
De uitbarsting van deze ‘fijnstofbom’ is goed te zien in onderstaande animatie op basis van eenvoudige sensordata (met toestemming overgenomen van Bertrik Sikken). Op elk stipje van de kaart staat een sensor. Die zijn niet gelijkelijk over het land verdeeld; voor de witte gebieden is daarom niet genoeg informatie aan de hand van deze sensoren. Maar bekijk het tot de klok 12 uur slaat en het beeld is duidelijk.
[…]
Conclusie
Aan klimaatverandering draagt vuurwerk, gezien de relatief kleine hoeveelheden CO2 die er bij vrijkomen, nauwelijks bij. Maar wat betreft luchtvervuiling heeft het vuurwerk een bovenmatige invloed. Via de lucht worden ook het oppervlaktewater en de bodem vervuild met bijvoorbeeld zware metalen.