Superlokaal eten, en toch liggen er veel voedselkilometers op je bord

White eggs and vegetables in white ceramic bowl
Photo by Angele J on Pexels

‘Ingevlogen”, zei de vrouw zuinig tegen de man die haar een bakje blauwe bessen voorhield. Eén woord, maar uitgesproken met genoeg afkeuring om de man te laten afdruipen met zijn besjes. Hij legde het bakje terug en liep terug naar het fruitschap om naar het land van herkomst van de peren te zoeken.

Het houdt veel consumenten nogal bezig waar hun voedsel vandaan komt. En supermarkten kennelijk ook. Bij een biowinkel stond een bord op de stoep waarop stond dat hun avocado’s per boot kwamen. Lidl kondigde in november aan als eerste supermarkt te stoppen met het invliegen van groente en fruit, om de CO2-uitstoot van transport terug te dringen.

Vliegen, dat is duidelijk, is verreweg de meest vervuilende vorm van transport. De CO2-uitstoot is per kilo voedsel ongeveer vijftig keer zo groot als bij vervoer per schip. Beter dus om op te houden met het invliegen van sperziebonen, sugar snaps en blauwe bessen.

Transport is ook onderdeel van het wetenschappelijke debat over de impact van ons voedsel. Al lezend kom je duizelingwekkende cijfers tegen. Sinds 1995 is de wereldwijde handel in voedsel meer dan verdubbeld. Geïmporteerd voedsel bedraagt gemiddeld een vijfde van de geconsumeerde calorieën. En zoals het vaker gaat: de rijken hebben een grotere voetafdruk dan de armen. De 12,5 procent van de wereldbevolking die in rijke landen woont is verantwoordelijk voor 46 procent van de uitstoot als gevolg van voedseltransport.

[…]

Lokale kunstmest

Maar wat moet je met die optelsom? Als je de voedselproductie dichter bij huis haalt, raak je de kilometers eromheen nog niet per se kwijt. Kijk alleen naar de Braziliaanse soja die nodig is om in Nederland vlees en zuivel te produceren of naar grondstoffen voor kunstmest die de hele wereld overgaan. Je kunt superlokaal zuurkool met worst eten en toch duizenden voedselkilometers op je bord hebben. Lokaal eten is dan niet de oplossing.

[…]

Als je voedseltransport gescheiden houdt van de rest, zie je dat andere dingen meestal veel belangrijker zijn dan transport. Denk aan landgebruik (ontbossing), verspilling en hoe vervuilend of efficiënt de boer werkt. Wát je eet is vaak belangrijker dan waar het vandaan komt. Op het gevaar af dat het een cliché wordt: je kunt beter banaan uit Panama eten dan biefstuk van een boer uit de buurt, als het je tenminste om CO2-uitstoot te doen is.