Het is zeer de vraag of 20ste-eeuwse zakenmannen als Berdowski gaan zien dat niet langer winst, maar een leefbare planeet leidend is
9 januari 2023
Een iconisch beeld wel: aan het begin van een gloednieuw jaar probeert de topman van een groot bedrijf de tijd te stoppen. Om dat te bereiken speelt Peter Berdowski van Boskalis zijn zwaarste kaart. Wordt hij gehouden aan de Wet verantwoord en duurzaam internationaal ondernemen die voor behandeling bij de Tweede Kamer ligt, dan vertrekt de baggeraar misschien wel uit Nederland.
In het Financieel Dagblad mopperde Berdowski dat hij in Den Haag niet meer wordt gehoord: ‘Niemand luistert meer.’ Daarom trok hij vorige week langs de media om zijn dreigement te verkondigen. Na het FD schoof hij vrijdag op de radio aan bij Sven Kockelman. Steen des aanstoots in dat wetsvoorstel is de zogenoemde ‘zorgplicht’. Die voorkomt dat bedrijven ernstige schade aanrichten aan mensen, het klimaat of de natuur. De inhoud van de wet op duurzaam internationaal ondernemen is geen Hollandse alleingang. Ze is gebaseerd op internationale standaarden voor multinationals, zoals die gelden bij de Oeso en de Verenigde Naties.
Nadat bedrijven honderden jaren de planeet hebben afgestroopt op zoek naar hout, pelsen, aardolie, ivoor, kostbare metalen, vruchtbare gronden en arbeidskrachten, zonder daarbij noemenswaardig te worden gehinderd door zorg voor mensen, natuurgebieden en het klimaat, is er een kentering. Wie grond vervuilt, ecosystemen schaadt en mensenrechten schendt, moet dat herstellen. Niet meer dan redelijk, zou je zeggen, maar eeuwenlang konden bedrijven goeddeels doen wat ze wilden.
Steeds meer grote bedrijven zijn doordrongen van de noodzaak te veranderen. Om morele overwegingen, maar ook uit realiteitszin. Wie aan de lange termijn denkt, weet: No planet no profit. Geen gezonde planeet, geen winst. Of zoals oud-DSM topman Feike Sijbesma zei: hoe kun je succesvol zijn in een wereld die faalt?
Boskalis lijkt vooralsnog te koersen op de korte afstand. […]
In het FD klaagde de Boskalis-topman over de ‘bovenmatige invloed’ van ‘het activistische deel van de maatschappij’ op beleid. Wellicht interpreteerde hij zo ook de toegenomen rapportageplicht voor beursgenoteerde bedrijven als het gaat om milieu, maatschappij en bestuur (ESG). In elk geval verliet Boskalis afgelopen november na 51 jaar de beurs. Het is opgekocht door investeringsmaatschappij HAL van Quote 500-familie Van der Vorm, die haar zaken ook liever buiten beeld van het activistische deel van de maatschappij houdt. Haar holding staat op Curaçao en het vermogen op de Bermuda Eilanden.
[…]
Het is zeer de vraag of 20ste-eeuwse zakenmannen als Berdowski gaan zien dat niet langer winst, maar een leefbare planeet leidend is. In elk geval zijn de klimaatambities van de Nederlandse regering ongeloofwaardig als ze de exportkredietverzekering voor Boskalis’ order in de kwetsbare baai van Manila niet intrekt.