Rapport WODC Niet alle lijkschennis, bijvoorbeeld necrofilie en het betalen voor een overleden lichaam, is nu strafbaar. Wie dood is, geniet in Nederland onvoldoende rechtsbescherming, blijkt uit een rapport.

Geen veroordeling voor de necrofiel die zich aan een lijk vergrijpt. Een lagere straf als criminelen na een liquidatie het lijk verdonkeremanen, omdat moord dan moeilijker bewijsbaar is. En onduidelijkheid wie er controleert wat er gebeurt met mensen die hun lichaam na overlijden beschikbaar stellen aan commerciële ‘lichaamsmakelaars’ of zelfs academische ziekenhuizen. Omdat handel in lijken in Nederland niet strafbaar is.

Wie dood is, heeft weinig rechtsbescherming tegen aantasting van zijn lichamelijke integriteit, privacy, of gesol met zijn lichaam, blijkt uit het donderdag gepubliceerde onderzoek Strafbaarstelling van lijkschennis in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum van het ministerie van Justitie (WODC).

[…]

Ook handel in lijken kan niet worden bestraft. In 2019 raakten het Amsterdam UMC en het Erasmus MC in Rotterdam in opspraak toen bleek dat zij jarenlang lichaamsdelen hadden ingekocht bij het Amerikaanse bedrijf MedCure. In Amsterdam ging het om honderden hoofden, in Rotterdam om knieën en schouders van overleden mensen. Dat kwam via Amerikaanse media aan het licht, toen bleek dat het bedrijf mogelijk besmette lichaamsdelen had geleverd. Lees meer: Erasmus MC en AMC stoppen met aankoop lichaamsdelen uit VS

Woordvoerders van beide medische centra benadrukken dat er sindsdien geen zaken meer wordt gedaan met deze commerciële body brokers, omdat dat „achteraf gezien ethisch onverantwoord was”, aldus een woordvoerder van het Amsterdam UMC. Het Amsterdamse ziekenhuis maakte gebruik van de bedrijven omdat het zelf een tekort had aan lichaamsdelen.

[…]

Crashmodel voor Renault

In Nederland is een commerciële aanbieder actief, RISE Labs in Amsterdam, met een bestand van enkele duizenden donoren. Commerciële handel in lichamen mag, maar donoren mag geen geld in het vooruitzicht worden gesteld voor het beschikbaar stellen van hun lichaam. Bedrijven die zich daar niet aan houden, hebben weinig te duchten van justitie, omdat er geen sanctie op dat verbod staat.

RISE Labs vermeldt op de website dat donatie „een goedkoop alternatief” is ten opzichte van een uitvaart. „Dat lijkt in strijd met het non-commercialiteitsbeginsel”, zegt De Wilde, doelend op het verbod om het menselijk lichaam als bron van financieel voordeel aan te wenden. „Maar meer in het algemeen moeten donoren duidelijker weten wat er na overlijden met hun lichamen gebeurt. Niet iedereen zal het prettig vinden als zijn lichaam gebruikt wordt als crashmodel voor de autoindustrie, zoals in Frankrijk is gebeurd.”