Capaciteitscentrum Hoe verdeel je zorg in tijden van schaarste? Hoe bepaal je welke patiënt je opereert en wie nog even moet wachten? Drie medewerkers van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam vertellen.
Kaily Hoofdman wijst omhoog. Op een scherm in het Rotterdamse Maasstad Ziekenhuis kan ze precies zien hoe druk het elders in de regio is. De spoedeisende hulp van het Albert Schweitzer ziekenhuis kleurt rood. „Die is dicht”, zegt Hoofdman. „Stagnatie uitstroom”, leest ze van het scherm. Dat ziekenhuis heeft zoveel moeite de patiënten van de eerste hulp het ziekenhuis in te krijgen, dat er op de spoed geen plek meer is. Ambulances met patiënten, of mensen die zelf naar het ziekenhuis rijden met een gebroken pols, moeten voorlopig naar één van de andere ziekenhuizen in de buurt.
Het IJsselland Ziekenhuis dan? „Geel”, zegt Hoofdman, een dreigende stop.
Het Franciscus Gasthuis? „Ook geel.”De zorg is ‘op’. Wat zijn de gevolgen van het zorginfarct, en hoe lossen we het op?
Welkom in het gloednieuwe capaciteitscentrum van het Maasstad Ziekenhuis. Kaily Hoofdman is er manager acute zorg én integraal capaciteitsmanager. Hier ziet ze niet alleen hoe druk het elders is, maar ook wat er op de bijna driehonderd bedden in het eigen gebouw gebeurt. Hoeveel mensen er op de spoedeisende hulp liggen en hoe lang ze daar al liggen. En ook dat er 34 patiënten wachten op een plek in een verpleegtehuis.
Ze ziet ook wie er de komende uren nog het ziekenhuis binnenkomen: 13 geplande opnames, 20 operaties. Plus de voorspelling op basis van een algoritme. „De komende 24 uur verwachten we 35 spoedopnames”, leest Hoofdman. Het systeem wordt gevoed met data en trends uit de afgelopen jaren: meer breuken bij glad weer, meer wielerongelukken in de lente, meer buikpijn in december omdat iedereen meer dan anders consumeert, legt chirurg Jefrey Vermeulen uit. Hoofdman: „Meestal kloppen die prognoses wel.”
Het belangrijkste is dat we hier op tijd zien waar het gaat knellen, zegt ze. Op welke afdelingen het ziekenhuis dreigt vast te lopen – en waar juist nog wat ruimte is. „Sommige ziekenhuizen kiezen er bij drukte voor de spoed dicht te gooien”, zegt Hoofdman. „Wij willen hét acute centrum in de regio zijn en de spoed zo lang mogelijk openhouden.” Aan welke knoppen ze dan wel draaien, mocht het te druk worden? Internist Charlotte van Noord, die samen met Hoofdman en Vermeulen het ‘capaciteitskernteam’ vormt: „We kijken eerst of er patiënten zijn die met vervroegd ontslag kunnen. Is er thuiszorg? Of plek in een verpleeghuis of een revalidatiekliniek? We kunnen ook geplande operaties afzeggen, al is dat echt het allerlaatste redmiddel.”
Langere wachtlijsten en wachttijden
Zorg wordt schaars in Nederland. Dat was de sombere conclusie van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Ziekenhuizen kampen met wachtlijsten en meer dan 100.000 uitgestelde behandelingen, schreef NZa in oktober. En het lukt maar niet die achterstand in te halen. „Wachtlijsten en wachttijden zullen de komende jaren steeds langer worden.”
Hoe verdeel je zorg in tijden van schaarste? Hoe bepaal je welke patiënt je opereert? En wie moet wachten?
Drie medewerkers van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam vertellen hoe zij plannen en keuzes maken. En ook wat de keerzijde van efficiëntie is.