Europese Unie wil consumenten beschermen tegen valse milieuclaims

ecolabels ©TU Delft OpenResearch

De Europese Commissie wil dat het voor consumenten duidelijker wordt of een product echt milieuvriendelijk is geproduceerd. In een wetsvoorstel staat dat producenten de milieuvriendelijkheid van hun producten moeten kunnen aantonen.

Eurocommissaris Frans Timmermans, verantwoordelijk voor klimaatbeleid, zegt dat ‘groene’ slogans goed onderbouwd moeten worden. Zomaar ergens ‘bijen-vriendelijk vruchtensap’, ‘goed voor de oceanen’ of ‘100 procent CO2-neutraal bezorgd’ op zetten, leidt tot greenwashing, het zich groener of maatschappelijk verantwoorder voordoen dan eigenlijk het geval is.

“Veel Europeanen willen duurzaam consumeren en moeten er dus vanuit kunnen gaan dat als iets als ‘groen’ wordt aangeprezen, het ook echt duurzaam is geproduceerd”, aldus Timmermans.

Greenwashing komt veel voor. Uit een studie uit 2020 van de Europese Commissie blijkt dat ruim 53 procent van alle milieuclaims in de EU vaag, misleidend of ongegrond is. Zelfs 40 procent was helemaal onbewezen. Kopers worden misleid en er ontstaat oneerlijke concurrentie, doordat producenten die zich wel aan regels houden meer kosten maken dan bedrijven die zomaar een claim op hun producten zetten.

Reclametrucje

Eurocommissaris Sinkevičius voor Milieu zegt: “We worden gebombardeerd met informatie over milieuvriendelijke producten. Er zijn 230 verschillende ecolabels in de EU. Wij willen de consumenten met dit voorstel helpen om een duidelijke, groene keuze te kunnen maken.”

In het voorstel dat vandaag is gepresenteerd, staat dat bedrijven hun claims moeten kunnen onderbouwen en daarover duidelijk moeten communiceren. Ook moeten de claims van tevoren onafhankelijk geverifieerd worden en moet er wetenschappelijk bewijs zijn.

[…]

GroenLinks vindt het belangrijk dat claims gebaseerd gaan worden op wetenschappelijke methoden, maar heeft ook kritiek op hoe de Europese Commissie dat wil regelen. Europarlementariër Kim van Sparrentak: “In plaats van zelf standaarden te zetten, zegt de Commissie eigenlijk alleen dat er ‘een standaard’ gezet moet zijn om een claim te doen. Bovendien worden hiermee juist meer regels opgelegd aan makers van groene producten, terwijl producenten van vervuilende producten geen verplichting krijgen tot openheid over hun duurzaamheidsimpact.”

Brussel pakt misleidende groene claims – ofwel greenwashing – aan

Europese Commissie Om het voor consumenten makkelijker te maken om groene keuzes te maken, kwam de Europese Commissie woensdag met twee voorstellen, als onderdeel van de Green Deal. Naast het tegengaan van misleidende groene claims, krijgen consumenten ook het recht op reparatie van elektrische apparaten.

Klimaatneutraal? Klinkt goed, als het op een verpakking staat. Voelt ook goed, iets wat je zonder schuldgevoel kan kopen. Alleen het is vaak fictie – groene marketing waar consumenten niets aan hebben. Nog zo’n struikelblok voor mensen die duurzaamheid belangrijk vinden: dat je meteen een nieuw exemplaar krijgt opgestuurd als je stofzuiger of koffiezetapparaat binnen no time kapot gaat, in plaats van dat de fabrikant ’m repareert.

De Europese Commissie kwam deze woensdag met twee voorstellen die het voor consumenten makkelijker moeten maken om groene keuzes te maken. Het ene draait om het tegengaan van misleidende groene claims op producten. Ofwel: greenwashing. Uit onderzoek van de Commissie kwam naar voren dat meer dan de helft van groene claims op producten „vaag, misleidend of ongefundeerd” is. Veertig procent van de claims is ook echt ongegrond.

Het andere voorstel gaat over het recht op reparatie. Het moet voor consumenten makkelijker worden om elektrische apparaten te laten repareren als ze kapot zijn, zowel binnen als buiten de garantietermijn. Nu worden spullen vaker weggegooid dan gerepareerd, wat onnodige afval en CO2-uitstoot oplevert.

Beide voorstellen zijn onderdeel van de Green Deal, het overkoepelende plan voor een klimaatneutraal Europa in 2050. En beide hadden er eigenlijk al veel eerder moeten zijn: meermaals heeft de Commissie de presentatie van de voorstellen uitgesteld. Niet verrassend: dit zijn nieuwe regels waar het bedrijfsleven niet op zit te wachten, en dus stevig tegen heeft gelobbyd. Daarnaast was er twijfel over de juridische haalbaarheid.