€ 1250 voor 40 m2: Grof geld betalen voor beschimmelde huurwoning: arbeidsmigranten hebben weinig keus
Wie verdienen er aan arbeidsmigratie? In Nederland werken een miljoen arbeidsmigranten – en die moeten wel ergens wonen. Door de grote schaarste aan woningen is huisvesting van deze groep een verdienmodel geworden. „Het is schandalig.”
De gevolgen van arbeidsmigratie uit Centraal- en Oost-Europa zijn in wijken als de Tarwewijk de afgelopen jaren goed zichtbaar geworden. De buurtwinkels hebben er Poolse en Bulgaarse opschriften, net als de kentekens van veel auto’s. Door de groeiende vraag naar arbeidskrachten in bedrijfstakken als de land- en tuinbouw, de distributiecentra en de slachterijen is het aantal arbeidsmigranten flink toegenomen. Naar schatting werken er momenteel ongeveer een miljoen arbeidsmigranten in Nederland, die ook allemaal ergens moeten wonen. Velen moeten de concurrentie aangaan met Nederlandse woningzoekenden.
Het totale woningtekort is momenteel ruim 400.000 woningen. Met name op de huurmarkt is weinig aanbod, en vanwege hun relatief lage inkomen en vaak tijdelijke verblijf zijn arbeidsmigranten daar juist op aangewezen. Door de grote schaarste is huisvesting van arbeidsmigranten een verdienmodel geworden – zowel van bonafide als malafide verhuurders. Met name die laatste groep verdient daar flink geld aan.
Veel migranten komen terecht in oude stadswijken in steden als Den Haag of Rotterdam, waar ze elkaar opzoeken. In de steden zijn levendige netwerken aan tussenpersonen, verhuurmakelaars en andere ritselaars ontstaan die migranten helpen om op de oververhitte woningmarkt aan onderdak te komen. Door de schimmige huurconstructies kunnen verhuurders en tussenpersonen veel geld opstrijken. Vanwege de hoge huren gaan migranten de huur ‘delen’ en met meer mensen in een woning verblijven dan waar die op is toegerust – wat voor gevaarlijke situaties kan zorgen.
In de Tarwewijk kunnen dit soort praktijken plaatsvinden doordat relatief veel van de oude arbeiderswoningen particulier verhuurd worden. Veel woningen worden via-via onderverhuurd, dikwijls met tussenpersonen die de eigenaar het werk uit handen nemen. Veel woningen zijn zichtbaar aan onderhoud toe. Verf bladdert van de kozijnen, er hangen smoezelige gordijntjes voor veel van de ramen. In een van de straten kringelt een wirwar van stroomkabels via een lantaarnpaal naar beneden, waar een scootmobiel staat ingeplugd.
‘Schandalig’
„Je hebt hier veel pandjesbazen die het allemaal niet zo netjes regelen voor hun huurders”, zegt Van Lieshout. Hij kent bijvoorbeeld de verhalen van zijn Poolse buren, voor wie hij wel eens huurcontracten nakeek. „Die betalen rustig 1.250 euro per maand voor een schimmelige woning van 40 vierkante meter. Bij een van hen werden de servicekosten in één klap met 250 euro per maand verhoogd. Het is schandalig.”