DUTILHHUIS

---

Meten met twee maten

Zonder tussenkomst van een rechter had de ‘premier van alle Nederlanders’ een hele groep veroordeeld en de andere als onschuldige slachtoffers neergezet. Harde maatregelen werden aangekondigd. De slag om de arm, de aarzeling en angst die voelbaar en hoorbaar was in zijn stem als hij het over de Maccabi-hooligans had die op weg naar het stadion racistische leuzen scandeerden en opriepen tot het doden van Arabieren was nergens te bekennen als hij over ‘jongeren met een migratieachtergrond’ sprak. Zijn conclusie was dan ook onomwonden dat de integratie mislukt is. […]

Als het om Rusland en Oekraïne gaat dan staan we op de barricades, stellen we sancties in tegen Rusland en sturen miljarden aan steun aan Oekraïne om zich te verdedigen tegen de agressor, maar als het om een bevolking gaat die opgesloten zit in een openluchtgevangenis en op allerlei manieren – niet alleen met bommen en raketten, maar ook door uithongering – vernietigd wordt, dan sturen we degene die verantwoordelijk zijn voor die misdaden, jachtvliegtuigonderdelen om vooral door te gaan met datgene waarvan de Verenigde Naties inmiddels zegt dat die oorlogspraktijken overeenkomen met genocide.

De toon, de daden en het meten met twee maten zorgen wereldwijd voor woede en onbegrip. Ook bij jongeren met een migratieachtergrond hier. En niet alleen bij hen. Jonge, autochtone Nederlanders laten ook steeds meer van zich horen. Snappen ze dat in Den Haag echt niet? Of weten ze dat juist heel goed? Extreemrechtse partijen bestaan tenslotte bij de gratie van de aanwezigheid van migranten, homoseksuelen, andersdenkenden die ze tot zondebok kunnen maken om hun eigen voortbestaan te waarborgen. Ook om vooral niet over de echte problemen in het land te hoeven praten.

De wereld gaat niets doen voor de Gazanen

Een apocalyptische woestenij, schreef EU-buitenlandchef Josep Borrell vorige week vrijdag op zijn blog. Ik zie het op de beelden uit de Gazastrook. Hij is lang de enige niet die in dergelijke termen of zwaardere spreekt over de toestand van het Palestijnse gebied. „In Gaza is een genocide gaande”, zei de Jeruzalemse Holocausthoogleraar Amos Goldberg in deze krant. Op een webinar zag ik zijn collega (Brown University) Omer Bartov vorige week hetzelfde betogen. Niet zozeer om de tienduizenden doden maar om de „systematische verwoesting” die aan de gang is, „niet alleen van huizen en van plaatsen waar Hamas kan zijn geweest maar universiteiten, scholen, moskeeën, musea, en woningen en infrastructuur”. Met de opzet het gebied onbewoonbaar te maken, het de Palestijnen onmogelijk te maken er nog te leven als een groep, een karakteristiek van genocide. […]

Arme Gazanen, daar in die apocalyptische woestenij. De oorlog gaat door om God weet wat te bereiken. Het wordt winter. Zoek het maar uit. De wereld gaat niets doen voor jullie. 🍉

Benoemd wat benoemd moet worden

Je moet benoemen wat benoemd moet worden, aldus premier Schoof. Niet wegkijken maar benoemen dat een groot deel van de Marokkaanse jongeren Joden haten, dat dit in hun dna zit en dat ze ‘onze’ waarden niet onderschrijven. Zelfs als het bewijs daarvoor ontbreekt. Je hoeft niet te benoemen dat hooligans ‘Joden aan het gas’ roepen of Palestijnen de dood verklaren, want ze bedoelen het niet zo. Wat in de ministerraad gebeurde hoeft ook niet benoemd, omdat het zo niet is bedoeld. Schoof zegt erover: „Binnen het kabinet is geen sprake van racisme.” Alsof het de enige plek in de wereld is waar niemand discrimineert. 🍉

Lezersbrief NRC

Rosanne Hertzberger: ‘Ik had liever gezien dat we met zijn allen waren gegaan’

Rosanne Hertzberger | ex-NSC-Kamerlid 

Afscheid nemen als Kamerlid was een proces van maanden, dat afgelopen vrijdag tot een climax kwam, vertelt het voormalig NSC-Kamerlid: „Toen Nora Achahbar vertrok, dacht ik: dit kan niet zonder consequenties blijven. Ik kan niet stil blijven.” […]

U was al lange tijd ongelukkig in de coalitie, maar nam uw besluit pas na het vertrek van Nora Achahbar. Waarom?

„Nora zou nooit zomaar opstappen. Ze was in de perfecte positie om echt iets aan de hersteloperatie na het toeslagenschandaal te doen. En het is heel ironisch dat de Marokkaans-Nederlandse staatssecretaris zich niet weet te handhaven op precies dit dossier. Het dossier waarvan we weten dat de Belastingdienst er discriminerende en racistische werkwijzen op nahield. Het maakt uit wie ons land bestuurt. En dat zíj dit wilde doen. Dat heeft bij mij heel zwaar gewogen.”

Femke Zeedijk zei dat discriminatie een gezicht heeft gekregen. Bent u het daarmee eens?

„Dat weet ik niet. Maar er zijn voor en achter de schermen echt ontoelaatbare uitspraken gedaan. Dat een staatssecretaris [PVV’er Chris Jansen] nog altijd achter de ‘minder Marokkanen’-uitspraak staat. Jurgen Nobel [staatssecretaris van Participatie en Integratie, VVD] die echt zijn boekje te buiten was gegaan.”

Nobel zei dat islamitische jongeren „voor een groot deel onze Nederlandse normen en waarden” niet onderschrijven. 🍉

De aanvallen op Maccabi-fans vergelijken met een pogrom is een misselijkmakende hyperbool

Populisme Rechtse politici gebruiken manke historische vergelijkingen om racisme te legitimeren, meent Maria Grever.

[…] Je moet natuurlijk wel enige kennis van zaken hebben. De aanvallen op de Maccabi-fans werden betiteld als „Jodenjacht” en „pogroms”. Her en der klonk zelfs de term Kristallnacht.

Dat zijn allemaal misselijkmakende hyperbolen. De vooraf geplande pogroms van de nazi’s in de nacht van 9 op 10 november 1938 waren van een hele andere orde. Het was een door de Duitse overheid gestimuleerde en deels georganiseerde vervolging, uitsluitend gericht tegen Joodse burgers. Hun winkels, bedrijven en andere bezittingen werden vernield. Honderden synagogen in brand gestoken terwijl de brandweer niet mocht blussen. Circa honderd Joden werden op straat vermoord of in concentratiekampen gevangen gezet en later alsnog omgebracht.

De gretigheid waarmee politici als Geert Wilders (PVV), Mona Keijzer (BBB) en Dilan Yesilgöz (VVD) de onjuiste vergelijking maakten tussen het geweld in Amsterdam en pogroms als de Kristallnacht, komt opportunistisch over. Het toont niet alleen hun gebrek aan historisch besef aan, maar ook hun ware politieke gezicht.

Indirect racisme

Regeringspartij PVV heeft naar aanleiding van de Maccabi-rellen geopperd om „criminele moslims” hun paspoort te ontnemen. Dat het kabinet-Schoof de mogelijkheid van deze maatregel serieus gaat onderzoeken, is een staatsrechtelijke grensoverschrijding zonder weerga. Deze maatregel geldt immers alleen een selectieve groep. Feyenoord-supporters met hun anti-Joodse spreekkoren bij elke wedstrijd tegen Ajax worden er kennelijk niet toe gerekend. In dit geval zijn voornamelijk Marokkaanse Nederlanders met twee paspoorten het doelwit. Dat is een vorm van indirect racisme.

De obsessie met het ‘migratie- en integratieprobleem’ van diverse (extreem)rechtse politici in Nederland roept een andere historische vergelijking op – eentje die wel hout snijdt. 🍉

Het idee van de ‘mislukte integratie’ is een soort dolkstootlegende

Twee NSC-Kamerleden verlaten de fractie: ‘Discriminatie heeft een gezicht gekregen’

De Tweede Kamerleden Rosanne Hertzberger en Femke Zeedijk verlaten de fractie van Nieuw Sociaal Contract (NSC) uit protest tegen de manier waarop de regeringscoalitie zich opstelt na de gebeurtenissen in Amsterdam.

De twee Kamerleden vinden dat in en rond het kabinet niet wordt gehandeld conform de ‘rechtsstaatverklaring’ waarover de partijen in de formatie afspraken maakten. Daarin is onder meer afgesproken dat de regeringspartijen een ‘open, feitelijk en fel debat’ mogen voeren, ‘maar wij houden elkaar en anderen daarbij heel’.

Die afspraak is grotelijks geschonden, vinden de twee.  🍉

Te midden van een veelvoud aan problemen is de grootste crisis het kabinet zelf 🍉

‘Wij zullen niet zwijgen’

Mijn naam is Eva Prins, ik ben een Joodse journalist en ik ben woedend.

Op alle politici, inclusief burgemeester Halsema, die het lef hebben om de Maccabi-rellen, in een grove omdraaiing van de werkelijkheid, ‘een uitbarsting van antisemitisme’ te noemen. Of nog erger: vergelijkingen te maken met de Tweede Wereldoorlog.

Hoe durven jullie!

Ik spreek hier namens mezelf, maar ik weet dat ik ook spreek namens de vele Joden – en joden –, in en buiten Amsterdam, wier stem niet wordt gehoord omdat zowel de gemeente Amsterdam als onze landelijke politici, als alle media onder de J van Joden uitsluitend het CIDI en hun zionistische geestverwanten in hun adresboekjes hebben staan.

Mijn moeder, mijn oom, mijn grootouders, mijn oudooms en tantes, achterneven en achternichten zijn hier in de jaren ’40 samen met tienduizenden andere Amsterdamse Joden van de straat gehaald, uit hun huizen gesleept, verraden op hun onderduikadressen en afgevoerd in beestenwagens. De meesten keerden nooit terug. Dat is Jodenjacht. Dat zijn pogroms.

Wij laten ook de burgerrechten van onze islamitische medeburgers niet afpakken

En die Israëlische hooligans, dat zijn de fascisten. Deze ‘Maccabi-fans’ vertegenwoordigen een regime dat, in Den Haag notabene, terechtstaat voor genocide, de zwaarste misdaad tegen de menselijkheid. Deze hooligans zijn voor een groot deel IDF-soldaten en – reservisten met het bloed van de kinderen van Gaza nog aan hun handen. En dat ze daar reuzetrots op zijn, lieten ze luid en duidelijk horen terwijl ze met ijzeren staven bewapend, ‘Kill all Arabs’ scanderend de straten van Amsterdam onveilig maakten. Nul veroordeling of verontwaardiging heb ik daarover gehoord. Integendeel!

De fascisten waren terug, en werden met open armen ontvangen. En, als je dan toch een vergelijking met de Tweede Wereldoorlog wilt maken: ook nu, opnieuw, keken de autoriteiten weg en beschermden niet hun eigen burgers.  🍉

Als ophefdwang de politieke agenda kaapt

Nog voordat de precieze feiten bekend waren ontstond er deze week ophefdwang. In deze gevaarlijke dynamiek wordt iedereen gedwongen zich in het debat te mengen. Maar wie het land regeert moet zorgvuldig blijven.

Bij ophefdwang hoort ook dat iedereen die liever wacht totdat de feiten vaststaan – politici, media, deskundigen – wordt gedwongen zich in het debat te mengen. Ook al zijn de grenzen al getrokken. Je zag het toen de Kamer woensdag bijeenkwam: de goed-foutkeuze was al gemaakt. Goed was: „benoemen”, zoals Geert Wilders deed. Fout was: nuance.

Zo ontstond een dynamiek waarin politici meer aanzien verwierven naarmate ze hardere actie tegen het antisemitisme eisten. (Uiteraard pleitte niemand vóór antisemitisme, maar enfin.) Wie nazei dat „zachte heelmeesters stinkende worden maken” (Caroline van der Plas, BBB), dat „wegkijken” verkeerd is (Dilan Yesilgöz, VVD), dat „de zwijgcultuur” doorbroken moet worden (Nicolien van Vroonhoven, NSC), kon comfortabel aansluiten bij de rechtse meerderheid.

Toch klopte hier vrij veel niet. Zo hielden de zorgen over antisemitisme in rechtse partijen de laatste tijd niet echt over. Wilders’ eigen vicepremier, minister Fleur Agema (VWS, PVV), toonde eind oktober geen enkele betrokkenheid bij het groeiende aantal antisemitische incidenten: ze besloot te bezuinigen op het Joods Maatschappelijk Werk. […]

Die onderzoekers uit 2015 constateerden ook dat islamitische jongeren vooral moeite hebben met aandacht voor antisemitisme omdat ze vinden dat hun eigen discriminatie of die van Palestijnen daardoor ondersneeuwt. Gezien de eindeloze reeks bewijzen van moslimdiscriminatie, op de arbeidsmarkt en daarbuiten, én de Israëlische belegering van de Gazastrook, kan elke politicus begrijpen dat dit sentiment sinds 2015 niet verminderd zal zijn.

En je mag toch hopen dat acceptatie van discriminatie of van de Israëlische aanpak in Gaza niet tot de integratievereisten behoren.

De paradox: cursussen antisemitisme „roepen eerder antisemitische reacties op dan dat ze die tegengaan”, constateert dat onderzoek uit 2015. Verstandiger is het daarom antisemitisme niet te benoemen. Ga eerder „een brede discussie over discriminatie aan […], waarin antisemitisme een onderdeel is”, aldus het rapport.

En, zou je erbij zeggen: bekijk álle feiten. 🍉

Zo riskeer je in de NL rechtstaat behandeld te worden als je demonstreert tegen bezetting, diefstal van land en bodemschatten, tegen kolonisatie en industriele volkerenmoord (‘niet onze normen’) – als de ME zijn stiekeme kansen waarneemt 🍉

De geciteerde tweet is verwijderd, maar het ging om dit soort beelden https://t.co/aL99VD2y5F pic.twitter.com/VGzPsEsXbt

— Marijn Schrijver (@schrijver) November 14, 2024

---

Wat deed de ME in het Amsterdamse Westelijk Havengebied? ‘Het is misbruik van gezag’

Na de politieactie tegen demonstranten die woensdagavond ondanks verbod toch protesteerden in Amsterdam, zijn tot dusver acht aangiften ingediend. Maar er volgen er meer, zegt advocaat Willem Jebbink. Niet alleen het gebruikte geweld roept vragen op.

Wat had de Mobiele Eenheid te zoeken in het Westelijk Havengebied van Amsterdam, afgelopen woensdagavond? Mensen werden door de oproeragenten met geweld door het verder verlaten industriegebied gedreven, zo is op beelden te zien. 🍉

Na vier maanden is Nora Achahbar er dan toch achter gekomen met wie zij regeerde

VOLKSKRANT COMMENTAAR

Misschien vertrouwde de staatssecretaris net iets te veel op die zwaarbevochten ‘rechtsstaatverklaring’ als bezweringsformule waarmee de ware aard van de PVV langdurig kan worden onderdrukt.

Over de opkomst en ondergang van Nieuw Sociaal Contract (NSC) zullen ooit nog onthullende boeken worden geschreven. En daarin krijgt ‘vrijdag 15 november 2024’ een prominente plek.

De partij die een jaar geleden twintig Kamerzetels in de wacht sleepte met de belofte van transparantie en beter bestuur denkt kennelijk echt dat je een staatssecretaris de beschuldiging kunt laten verspreiden dat in de ministerraad racistische opmerkingen zijn gemaakt, dat je daar aan toe kunt voegen dat andere bewindslieden van de partij daar ook grote moeite mee hadden, dat je daar een dag lang crisisberaad over kunt houden met het dreigement op tafel dat je er misschien uitstapt, om je premier uiteindelijk doodleuk te laten verklaren dat er helemaal niets aan de hand was: ‘Er was en er is geen racisme in het kabinet.’ […]

Het is, al met al, geen gewaagde veronderstelling dat Nora Achahbar er vorige week, na vier maanden, achter is gekomen met wie zij regeerde en dat zelfs in de ministerraad de ondergrens voor wat racistisch is een stuk hoger ligt dan zij acceptabel vindt.

Misschien was zij tot vrijdag naïef. Of misschien vertrouwde zij, net als de rest van NSC, net iets te veel op die zwaarbevochten ‘rechtsstaatverklaring’ als bezweringsformule waarmee de ware aard van de PVV langdurig kan worden onderdrukt.

Met dit verschil dat Achahbar wel conclusies trekt nu het tegendeel bewezen is, terwijl voor de rest van haar partij het behoud van het pluche kennelijk net iets zwaarder weegt. 🍉

Hobby-premier blijkt zelf ook overtuigd extreemrechts, spreekt zichzelf tegen en mag ook van ‘rechtstatelijke’ NSC ‘gewoon’ blijven

Hieronder hoort u Lamyae Aharouay, prominent journalist Politiek en Bestuur bij NRC en ondermeer politiek duider bij Buitenhof

View this post on Instagram

A post shared by Zakaria Taouss (@zekkie)

Hobby-premier: wel racisme in NL samenleving maar heus niet in dit extreem-rechtse kabinet

Schoof: geen sprake van racisme in kabinet of in coalitiefracties < Nee, slechts van een bonte verzameling niet geintegreerde bewindslieden >

In het kabinet en de coalitiefracties in de Tweede Kamer is en was geen racisme. Dat heeft premier Dick Schoof gezegd na het opstappen van NSC-staatssecretaris Nora Achahbar. Die zei niet te kunnen leven met volgens haar te harde uitspraken over mensen met een migratie-achtergrond.

‘De uitkomst van de gesprekken van vandaag is dat dit kabinet een kabinet wil zijn voor alle Nederlanders, en ook wil blijven’, zei Schoof. 🍉

Volgens Van Vroonhoven van NSC is ervaring van racisme van Nora Achahbar alleen maar Nora’s ‘persoonlijke ervaring’

[…] Ook stelde ze in een aparte cirkelredenering vast dat er überhaupt geen sprake van racisme zou kunnen zijn in dit kabinet. „Dat kan ook niet, want als er goed bestuur is, kan je niet verder met iets wat racisme is. Daar zouden we ontzettend fel op zijn.” 🍉

< Tsja … , de aloude reactie >

Geachte voorzitter,

Afgelopen zomer ben ik toegetreden tot dit kabinet omdat ik als staatssecretaris een verschil wilde maken voor de gedupeerden van de toeslagenaffaire. 

De toeslagenaffaire is een tragisch verhaal van onrecht, indirecte discriminatie en onterechte beschuldigingen van fraude. Ik heb de functie van staatssecretaris aanvaard omdat ik een sterke intrinsieke motivatie heb om rechtvaardigheid, menselijkheid en vertrouwen terug te brengen binnen de overheid. De afgelopen maanden heb ik daartoe stappen gezet. Met pijn in mijn hart moet ik vandaag aangeven dat ik deze opgave niet zal voortzetten. 

De polariserende omgangsvormen van de afgelopen weken hebben een zodanige impact op mij gehad dat ik mijn positie als staatssecretaris van dit kabinet niet langer effectief kan en wil vervullen. 

Polarisatie in de samenleving is gevaarlijk omdat het de onderlinge verbondenheid tussen mensen ondermijnt. Daardoor gaan we elkaar zien als tegenstanders in plaats van als medemensen. Polarisatie creëert een kloof die wederzijds begrip en respect verstoort en waardoor vreedzaam samenleven steeds moeilijker wordt. Wanneer we elkaar niet meer kunnen horen of begrijpen, raken we verstrikt in vijandigheid. Op die manier kunnen we ook niet meer werken aan gemeenschappelijke doelen. 

Ik heb Zijne Majesteit de Koning verzocht om mij ontslag te verlenen. De minister-president heeft dit verzoek doorgeleid. 

Hoogachtend,

de staatssecretaris van Financiën – Toeslagen en Douane,

N. Achahbar

Israelische genocide- en antisemitisme-expert Amos Goldberg: ‘In Gaza is een genocide gaande’

Amos Goldberg | hoogleraar Holocaust-geschiedenis Goldberg keurt elk geweld tegen Joden af, maar de rellen in Amsterdam hebben volgens hem „niets te maken met een pogrom”. „Het probleem is de genocide in Gaza.”

Welke elementen van genocide ziet u in Gaza?

„Er zijn nu ruim 50.000 doden, waarvan zeker 43.000 getelde doden en naar schatting 10.000 die nog onder het puin liggen. Vrijwel de gehele bevolking is etnisch gezuiverd: zij zijn gedwongen hun huizen te verlaten zonder garantie dat zij kunnen terugkeren. De retoriek in Israël – in alle lagen van de samenleving – is genocidaal. Er zijn video’s van soldaten die alles in hun omgeving opblazen in Gaza; inmiddels is 70 procent van de gebouwen daar vernietigd of beschadigd. Er is doelbewuste uithongering. Er is de vrijwel volledige vernietiging van het zorgsysteem, de infrastructuur en de elite, waaronder intellectuelen, journalisten, en dokters. Genocide is de vernietiging van een collectief, niet van alle individuen. En dit is precies wat we zien in Gaza. Gaza als plaats en gemeenschap bestaat niet meer.”

De intentie om „iedereen” te doden is niet noodzakelijk een voorwaarde voor genocide.

„De VN-definitie spreekt over de intentie om een nationale, etnische, raciale of religieuze groep geheel of gedeeltelijk te vernietigen. We weten niet hoeveel mensen uiteindelijk dood zullen gaan door de campagne in Gaza. Het gaat niet alleen om directe doden; het gaat ook om het creëren van condities voor overlijden. Dat wordt ook benoemd in het Genocideverdrag. Sommige experts noemen het ‘genocide door uitputting’. Volgens schattingen zijn er in Gaza tussen de 100.000 en 300.000 indirecte doden. En de winter moet nog beginnen. Ook tijdens de Armeense genocide stierven mensen onderweg, door uitputting en uithongering. In het getto van Warschau creëerden de nazi’s omstandigheden waardoor een deel van de Joodse bevolking al overleed voor het begin van wat de nazi’s de ‘eindoplossing’ noemden. Hetzelfde gebeurde in Darfur en Zuid-West Afrika. Veel genocides voltrokken zich over een periode van jaren. Genocide is een proces, geen gebeurtenis.” 🍉

Podcast: Het felle debat over het geweld in Amsterdam

Amsterdam was vorige week wereldnieuws vanwege het gerichte geweld tegen Israëlische voetbalsupporters. Nog altijd zijn niet alle feiten bekend. Toch ziet politiek redacteur Guus Valk dat voor veel politici in Den Haag de oorzaak nu al duidelijk is: volgens hen kampt Nederland met een integratiecrisis. 🍉

---

‘Politici gebruiken de term pogrom om groepen tegen elkaar op te zetten’

Na de gebeurtenissen in Amsterdam klonken grote woorden. Veel te extreme woorden, zegt de Joodse filosoof en theatermaker Jaïr Stranders. ‘We doen geen recht aan de complexiteit van de situatie.’

‘De veiligheid van de éne groep mag niet ten koste kan gaan van de veiligheid van de andere’, leest hij voor. ‘Joodse Amsterdammers worden niet veiliger als Marokkaanse en islamitische Amsterdammers onveiliger en onvrijer worden. Integendeel.’

‘Daarin zit voor mij de crux’, zegt de 46-jarige theatermaker en filosoof. ‘Dat is de boodschap die ik vandaag ook aan premier Dick Schoof wil overbrengen.’

Direct na het interview zal hij in de auto stappen en op weg gaan naar het Catshuis. Daar spreken vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap met de minister-president en andere leden van het kabinet. Hij zal een minderheidsgeluid vertolken, weet hij. Stranders is bestuurslid van de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam.‘Maar ook daar is niet iedereen het eens met mijn verhaal.’ […]

Pogrom

Neem die term pogrom, zegt Stranders. ‘Dat is olie op het vuur. Het is begrijpelijk dat mensen eraan denken als Joden opgejaagd en gemolesteerd worden. Maar bij de pogroms die we kennen uit het verleden werden veel Joden afgeslacht of weggevoerd en eigendommen in brand gestoken. Dat geweld was vaak ook nog door de staat gesanctioneerd. We moeten beseffen dat mensen er belang bij hebben om de gebeurtenissen in Amsterdam een pogrom te noemen: Benjamin Netanyahu, Israëlische politici, Geert Wilders. Zij zetten die taal in om groepen tegen elkaar op te zetten.’

Het afgelopen jaar merkte hij dat veel Joodse Amsterdammers rechtser zijn geworden. ‘Ze merken dat de publieke opinie tegen ze is vanwege de situatie in Gaza. Ik hoor van mensen dat ze blij zijn dat politici als Caroline van der Plas, Dilan Yesilgöz en Wilders het voor ze opnemen. Die partijen buitelen over elkaar heen om te laten zien wie het hardst tegen antisemitisme strijdt en het meest achter Israël staat.’

Die wedloop is gevaarlijk, vindt Stranders. ‘Je ziet dat over de rug van de Joodse gemeenschap allerlei anti-islamitische en anti-Marokkaanse sentimenten worden aangejaagd. In die gemeenschappen ontstaat zo het idee dat alleen de Joden beschermd worden. En dat alle Joden achter alle daden van Israël staan. Ze gaan ons zien als slechte mensen, en daardoor neemt antisemitisme weer toe.’ 🍉

---

Snelle Schoof, premier van alle Nederlanders (maar niet heus) over 8 november – van achter de dijken

‘Nederland onwaardig’

‘Dit is waar we altijd zo bang voor waren, zei één van die mensen tegen me’, aldus de premier. ‘Mij laten die woorden al een paar dagen niet los. Het gevoel als groep in de steek gelaten te worden. Dat is onverteerbaar en Nederland onwaardig. De schok, de schaamte en de boosheid zijn nog niet minder na vier dagen. Er is gejaagd op Joden. Dat is onversneden antisemitisme.’ De premier vindt dat ‘Nederland gefaald heeft om de Joodse gemeenschap te beschermen’ en hij denkt dat het kabinet nu voor grote uitdagingen staat. 🍉

---

Wie wat wil van de wereld zal ook iets moeten betekenen voor de wereld

Het kabinet presenteert de bezuiniging op de ontwikkelingshulp als een efficiencyslag, maar dat kan de ware aard niet verhullen.

‘De westerse landen worden steeds rijker en hebben dus meer te verliezen. Ze voeren een naar binnen gekeerde politiek: strengere toelatingseisen voor asielzoekers en minder geld voor ontwikkelingshulp.’ […]

Het kale feit is dat het kabinet grote internationale en diplomatieke ambities heeft en met name over het immigratiebeleid wil heronderhandelen binnen de EU en de VN, maar niet in de gaten heeft dat het zichzelf in de voet schiet als het intussen overal alleen het Nederlandse eigenbelang vooropzet. Wie wat wil van de wereld zal ook iets moeten betekenen voor de wereld. 🍉

Situatie rond staatssecretaris Chris Jansen (PVV) op ministerie Infrastructuur & Waterstaat escaleert

Onrust Na omstreden uitspraken van Jansen zitten twee beleidsadviseurs ziek thuis en trekken 175 ambtenaren aan de bel in een vrijdagmiddag verstuurde brandbrief

De ambtelijke onrust op het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat over de opstelling en uitspraken van staatssecretaris Chris Jansen (PVV) – zoals het publiekelijk verdedigen van Geert Wilders’ ‘minder Marokkanen’-uitspraak – zwelt aan. Een groep van 175 ambtenaren stuurde Jansen vrijdagmiddag een brandbrief.

Verder hebben zeker twee ambtelijke adviseurs van Jansen zich vanwege zijn omstreden uitspraken recentelijk ziek gemeld. De ondernemingsraad van het ministerie schrijft in de meest recente nieuwsbrief „signalen te ontvangen, uit verschillende hoeken, over het gevoel van een onveilig werkklimaat en een onveilige sfeer”. Dat alles blijkt uit onderzoek van NRC.

In het tv-programma Goedemorgen Nederland zei Jansen op 24 september nog altijd achter Wilders’ uitspraak uit 2014 te staan, toen de PVV-leider zei „minder Marokkanen” in Nederland te gaan regelen. Jansen bij WNL: „Absoluut.” Wilders werd voor de uitspraak veroordeeld tot aan de Hoge Raad. „Ik mag als persoon denken wat ik wil”, zei Jansen in het ochtendprogramma. „Dat staat mijn functioneren als staatssecretaris niet in de weg.”

Dat bleek al snel een onjuiste inschatting. Na politieke ophef en een interventie van premier Dick Schoof trok Jansen zijn geuite steun snel weer in middels een verklaring. „Ik neem als staatssecretaris afstand van mijn uitspraken, gedaan tijdens dit mediaoptreden. Deze persoonlijke opvattingen reflecteren niet het kabinetsbeleid.” 🍉

Brandbrief over racisme bij de rijksoverheid: ‘Medewerkers van kleur lijken systematisch doelwit te worden’

Racisme Extern onderzoek levert „een schrijnend beeld” op van racisme onder rijksambtenaren. Er is, vertelt een van de ondertekenaars van de brandbrief, „een plafond voor mensen met kleur bij de overheid”.

Een groep van een vijftigtal rijksambtenaren met een migratieachtergrond vraagt minister Judith Uitermark (Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, NSC) dringend „structurele maatregelen” te treffen tegen „institutioneel racisme, discriminatie en etnisch profileren binnen de rijksoverheid”. De ambtenaren schrijven op hun werk „dagelijks geconfronteerd” te worden met racisme.

In een brandbrief spreekt het ‘Collectief van Bezorgde Rijksambtenaren’ over „patronen van uitsluiting” die herinneringen oproepen aan de „wantoestanden” die ook aan het licht kwamen in de Toeslagenaffaire. „Ditmaal zijn het niet de burgers die het doelwit zijn van wantrouwen en vooroordelen, maar de mensen die werken binnen het systeem”, aldus het schrijven. „Medewerkers die met hart en ziel bijdragen aan de publieke zaak, worden keer op keer geconfronteerd met ongelijkheid, wantrouwen en vooringenomenheid. Het raakt ons diep, maar het raakt vooral het hart van de organisatie zelf.”

Uit vrees voor represailles willen de ambtenaren die de brandbrief hebben ondertekend anoniem blijven. „Je wordt als ambtenaar sociaal geïsoleerd of op een zwarte lijst gezet als je discriminatie en pesterijen aankaart”, zegt een van de ondertekenaars van de brandbrief. Onder de initiatiefnemers van het schrijven zijn een aantal departementale adviseurs en vertrouwenspersonen op het terrein van een veilig werkklimaat. De ondertekenaars, van wie NRC er een aantal heeft gesproken, werken op verschillende ministeries. De brandbrief is deze week via een personeelsfunctionaris bezorgd bij minister Uitermark.

Schrijnend beeld

Twee weken geleden schreef Uitermark al aan de Tweede Kamer dat uit het rapport Racisme binnen de Rijksoverheid, dat externe onderzoekers recentelijk hebben opgesteld, „een schrijnend beeld” naar voren komt „van ervaringen met racisme op onze werkvloer. Dit is allereerst ontzettend pijnlijk voor de medewerkers die hierdoor worden getroffen. En het is onacceptabel.”

Kabinet wijst BBB terecht over kritiek op NOS: regering bemoeit zich niet met de inhoud van media

De regering dient zich op geen enkele manier te bemoeien met de inhoud van de berichtgeving door de NOS of andere media. ‘Dat is een cruciaal en ononderhandelbaar rechtsstatelijk uitgangspunt’, liet minister Eppo Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dinsdag weten aan de Tweede Kamer.

Daarmee geeft de NSC-bewindsman regeringspartij BBB nul op het rekest. Persvrijheid en vrijheid van meningsuiting zijn ‘fundamentele pijlers van de onafhankelijkheid van de media’, aldus Bruins. ‘Censuur en voorafgaand toezicht op de inhoud van media-uitingen zijn in Nederland niet toegestaan.’

Lokale bestuurders wanhopig over asielminister Faber: ‘Is er contact? Ja. Is het inhoudelijk? Nee’

Spreidingswet Lokale bestuurders die asielopvangplekken moeten creëeren, ervaren de samenwerking met asielminister Marjolein Faber als moeizaam. Vrijdag wordt bekend hoeveel van de 96.000 gevraagde plekken provincies beschikbaar stellen.

Kan de crisis in de asielopvang worden opgelost door een minister die de spreidingswet het liefst gisteren zag verdwijnen? Minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) lijkt sinds haar aantreden weinig interesse te hebben in het oplossen van het gebrek aan opvangplekken, zeggen lokale bestuurders tegen NRC. „Is er contact? Ja. Is het inhoudelijk? Nee”, vat een bestuurder uit het noorden van het land het samen. Fabers betrokkenheid op het asieldossier zou in schril contrast staan met haar voorganger Eric van der Burg (VVD), die vaak zelf aan de telefoon hing met lokale bestuurders voor het regelen van noodopvang, en desnoods zelf in de auto stapte naar gemeenten in nood.

De nieuwe haatbaas op het ministerie van Justitie: ‘Het zaaien van haat is iets waar wij fel tegenin gaan’

Het kabinet Schoof heeft de komst van de Palestijnse activist Mohammed Khatib verboden. De spreker mag Nederland niet in. Zo meldt het Parool.

Haatzaaien? Deze Justitie VVD’er mag wel eens een bezoekje brengen aan het International Court of Justice ICJ dat een paar honderd meter verderop in Den Haag zetelt. Het gaat hier om legitiem verzet tegen een hele trits van oorlogsmisdaden waar ook de Nederlandse regering zich graag aan schuldig maakte en maakt – als ze de kans krijgt en t haar uitkomt. Van Weel is zelf een ultieme haatzaaier en criminaliseerder van andersdenkenden. Vrijheid van meningsuiting? Alleen voor de genocide-plegers en ultieme haatzaaiers zelf! 🍉

---

Het enige en eeuwige slachtoffer spreekt

[…] Het inreisverbod van Khatib is overigens niet onomstreden. Eerder concludeerde de Immigratie en Naturalisatiedienst (IND) dat er ‘onvoldoende rechtsgrond’ is om Khatib tot ongewenste vreemdeling te verklaren. Khatib gaf vervolgens aan dat hij tegen dat inreisverbod in beroep wilde gaan, maar voor zover bekend heeft dat kort geding nog niet plaatsgevonden.

[…]

Een van de Nederlandse representanten van het roof- en moordzuchtige koloniale bewind van het Gestolen Land kent zichzelf hieronder beschaving en weldenkendheid toe met uitsluiting van de Palestijnen – precies zoals het apartheidsregime daar al 80 jaar doet.

Het Centraal Joods Overleg (CJO) riep zondagavond de Radboud Universiteit op om Khatib “geen podium te geven, ook niet langs digitale weg”. “Nu is het tijd om te laten zien dat u aan de goede kant staat, aan de kant van weldenkend Nederland, aan de kant van beschaving, niet aan die van terreur en destructie”, aldus het CJO in de oproep aan rector magnificus José Sanders van de Radboud Universiteit. 🍉

---

Schoofs asieldeal is, in al z’n kleinheid, een wanhopige zoektocht naar daadkracht

Veel cynischer kon het Nederlandse asielbeleid niet worden, dachten velen. Het kabinet-Schoof bewijst het tegendeel.

Het is een detail in de nieuwe asielafspraken van de regeringscoalitie, maar in al z’n kleinheid veelzeggend: de voorgenomen beperking van het aantal ‘UNHCR-vluchtelingen’ dat wordt uitgenodigd om naar Nederland te komen. […]

Veel cynischer kon het Nederlandse asielbeleid niet worden, dachten velen toen. Maar het kabinet-Schoof bewijst het tegendeel: omdat Wilders zijn noodrecht niet krijgt, gaat het aantal uitgenodigde vluchtelingen nu omlaag van 500 naar 200. Dat zijn dus 300 mensen minder op 333 duizend immigranten die in 2023 Nederland bereikten. Het is een wanhopige poging om daadkracht uit te stralen, over de rug van de allerkwetsbaarsten. En premier Schoof maar volhouden dat Nederland overal waar hij komt wordt geprezen om z’n voortrekkersrol op het internationale toneel.

Met de rest van de ‘asielnoodmaatregelenwet’ is het niet veel beter gesteld. Het ‘versoberen’ van de asielopvang? Alsof het daar nu een luilekkerland is. Het verkorten van de tijdelijke verblijfsvergunning van vijf naar drie jaar? Merkwaardig omdat juist blijkt dat ook na vijf jaar de meeste oorlogssituaties nog niet geweken zijn en mensen dus niet terug kunnen. Het schrappen van de gemeentelijke plicht om statushouders huisvesting te bieden? Dat zal slechts bijdragen aan de overbelasting van de asielopvang. 🍉

Fixatie op ‘migratie’ belemmert aanpak echte problemen

Europa is geobsedeerd door migranten. Regeringen overtroeven elkaar in flinkheid. Na Duitsland voert nu ook Frankrijk grenscontroles in. Nederland, Denemarken en Italië zijn op zoek naar ‘innovatieve oplossingen’.

Het zijn vooral symbolische maatregelen, gericht op een deel van het electoraat. Toen we nog echte grenzen in Europa hadden, vonden sigaretten hun weg via obscure routes naar buurlanden. Dat nu mensen kunnen worden tegengehouden is een illusie. Bovendien is het oversteken van de grens tussen Frankrijk en België gemakkelijker dan de tocht over de Middellandse Zee.

Rob de Wijk is hoogleraar internationale relaties en veiligheid aan de Universiteit Leiden en oprichter van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies (HCSS).

Al jaren weten we dat migratie grote maatschappelijke, dus politieke problemen oplevert. Deel van het probleem is dat in het debat nauwelijks onderscheid wordt gemaakt tussen legale en illegale immigratie. Kennismigranten, economische migranten en vluchtelingen worden op een hoop gegooid. Wensdenken over aantallen zorgden voor een opvangcrisis.

De obsessie met migratie staat het aanpakken in de weg van twee veel belangrijkere vraagstukken: namelijk veiligheid en welvaart. De concurrentiepositie van Europese landen holt achteruit als gevolg van te hoge energieprijzen en gebrek aan innovatie. Het gat met de Verenigde Staten en China wordt met de dag groter. […]

Bovendien is iedereen met een ‘rare’ naam inmiddels verdacht. Vraag maar aan mensen die hier al tientallen jaren wonen en volledig zijn ingeburgerd. Het echte probleem is dat we collectief niet zien wat er op het spel staat. Dat de zon gaat schijnen als het migratieprobleem is opgelost, is flauwekul. Want als we het migratieprobleem hebben opgelost, worden we geconfronteerd met een uitkomst die we niet willen. Stagnatie bij de grenzen is economisch schadelijk en door de vergrijzing kunnen we niet zonder arbeidskrachten van buiten. 🍉

🎧 Hoe migratiebeleid beter kan

Terwijl PVV-minister Faber asielzoekers de deur wijst, bewijst nieuw grootschalig onderzoek dat het verstandig is om immigranten juist méér rechten te geven. En zo zijn er nog veel meer wetenschappelijke inzichten die kunnen helpen een migratiebeleid te scheppen dat wél werkt.

Luister naar hoogleraar Hein de Haas, bekend van het boek Hoe Migratie Echt Werkt en Margriet Oostveen, redacteur sociale wetenschappen. 🍉

Podcast NRC: Hoe groot is de migratiecrisis écht?

Vandaag en morgen staat migratie centraal op een EU-top in Brussel. De politiek eist een lagere instroom en snellere terugkeer van migranten. Dat is opvallend, omdat afgelopen jaar juist minder mensen via illegale routes de EU zijn binnengekomen, vertelt verslaggever Herman Staal. Hoe groot is de migratiecrisis écht? En wat gaat er schuil achter de cijfers? 🍉

Migratie-leugenaar: ‘… heel raar als iemand op asiel het kabinet laat vallen’

'Het zou wel heel raar zijn als iemand op asiel het kabinet laat vallen.’ Aldus de leider van de partij die op asiel het kabinet had laten vallen. https://t.co/mOwq5CnOAv

— Guus Valk (@apjvalk) October 15, 2024

Zie voor VVD fantasie- en leugentalent ondermeer hier en hier en hierboven

---

---

Dilan Yesilgöz trok bij WNL hoogstpersoonlijk de eindsprint richting sit-inverontwaardiging

Het conflict voor vandaag ligt al klaar. Op maandag 7 oktober, de dag waarop het gigantisch geëscaleerde conflict in Gaza een jaar geleden begon, zal het op het radio en tv ongetwijfeld veel gaan over al het leed dat tot nu toe berokkend is, over de geopolitieke ingewikkeldheid van de situatie en over de historische gevoeligheid van het conflict. Maar waar het vermoedelijk hoofdzakelijk over zal gaan: over de sit-ins op stations, en de vraag of die vandaag wel te verdedigen zijn.

Wie we daarvoor mogen bedanken: de VVD, die dit perspectief de afgelopen dagen zorgvuldig construeerde. En de media die hun frame bereidwillig overnamen, kennelijk dankbaar voor een microrel om deze oneindig ingewikkelde situatie toe te reduceren.  🍉

Na hoeveel leugens barst het kabinet-Schoof?

Al is de leugen nog zo snel….
Dat principe werkt alleen als het aantal leugens binnen de perken blijft. Bij de bijna trumpiaanse leugenfrequentie van het kleuterkabinet-Schoof werkt dat al minder. Veel kiezers raken door alle onwaarheden van deze coalitie afgestompt en geloven het wel.

Als je maar voldoende hardnekkig bullshit verkondigt, zo weet zowel Trump als Poetin, dan blijft daar altijd wel iets van hangen. Geheel in die lijn had Dilan Yesilgöz een jaar geleden met haar hardnekkige nareisleugen de weg voor de huidige wanvertoning geplaveid.

Het hoofdlijnenakkoord van NSC met die drie populistische partijen is op een aantal evidente leugens gebaseerd. Dat was nodig om iedereen binnenboord te krijgen.

Tegelijk wordt niet elke leugen door alle coalitiepartners even enthousiast gedeeld. Een gevolg daarvan is dat men elkaar bijna openlijk de tent uitvecht, omdat als zo’n leugen niet meer te ontkennen valt alle partijen waarvoor déze leugen niet van existentieel electoraal belang is, er meteen afstand van nemen en hun collega-populisten het alleen moeten zien te rooien.

De hoofdleugen van de PVV: we gaan de zelfverzonnen ‘asielcrisis’ wel even met een noodwet fiksen, en daarmee zijn al onze andere problemen (woningnood, overbelaste zorg) als bij toverslag voorbij. Met een opt-out in Europa is het zo opgelost. Gewoon even in Brussel met de vuist op tafel slaan! (En uiteraard gaat er geen cent meer die kant op.)

De hoofdleugen van de BBB: er bestaat geen door de landbouw veroorzaakte stikstofcrisis, er hoeft niets te veranderen inzake het mestbeleid. Met een opt-out in Europa is het zo opgelost. Gewoon even in Brussel met de vuist op tafel slaan! (Maar uiteraard wel graag nog veel landbouwsubsidie uit Brussel onze kant op.)

De hoofdleugen van de VVD: dit is een heel gewoon kabinet, alleen een stuk rechtser, waarbij onze internationale belangen en geloofwaardigheid op geen enkele manier worden geschaad.

De hoofdleugen van de NSC: dit is géén gewoon, maar een extraparlementair kabinet, met de coalitiefracties op grote afstand, waarbij het herstel van de rechtsstaat en de geloofwaardigheid van de overheid centraal staan.

Dat wordt dus de hamvraag de komende tijd: door welke onhoudbare leugen barst uiteindelijk het kabinet? Er blijkt weinig te zijn dat deze coalitie bindt.

[…] Al zijn leugens nog zo snel, overleeft dit kabinet ze alle wel?  🍉

Waarom alle Nederlanders op hun hoede moeten zijn als het gaat over ‘de wil van het volk’

In een chaotische wereld verlangen veel mensen naar orde en geborgenheid. Het populisme van Wilders en Orbán heeft een lekker simpel antwoord: de saamhorigheid van ‘het volk’. Een levensgevaarlijke illusie. […]

Hoewel de Eerste Kamer zich deze week tegen de asielnoodwet keerde, lijkt premier Dick Schoof vastbesloten het theaterstuk van de PVV tot de laatste akte op te voeren. Evenals PVV-leider Geert Wilders en minister van Asiel en Migratie Marjolein Faber weet hij best dat het omzeilen van het parlement via de noodwet juridisch onhoudbaar is.

De bescherming van minderheden

In een liberale democratie wordt de macht aan banden gelegd door het recht, en door onafhankelijke controlerende instanties, zoals de rechterlijke macht, de vrije media of de universiteiten. Het populisme probeert dit liberale element uit te schakelen. ‘De wil van het volk’ – gedefinieerd door de populisten zelf – moet allesbepalend zijn. De minderheid heeft zich maar te voegen naar de meerderheid. […]

Maar bij de schermutselingen over de rechtsstaat van de afgelopen week is het goed om het grotere verhaal voor ogen te houden, het streven van radicaal-rechts in Europa om zwaarbevochten vrijheden en individuele grondrechten af te breken, ten gunste van autoritaire leiders die pretenderen dat zij ‘de wil van het volk’ definiëren.  🍉

Populisten manipuleren kiezers met ‘klare taal’

Populisme 

Taal die de complexiteit van de politieke realiteit platslaat in oneliners, is niet bedoeld om burgers duidelijkheid te geven, maar om macht uit te oefenen, schrijft Philip Huff.

BBB-leider Caroline van der Plas heeft de Klare Taalprijs van de Nationale Jeugdraad gewonnen. Dat is een jaarlijkse onderscheiding voor politici die volgens de koepel van veertig jongerenorganisaties in duidelijke taal spreken en daarmee de politiek ‘toegankelijk’ maken. In het BNNVARA-televisieprogramma Bar Laat stelde de fractievoorzitter van de BBB erg trots te zijn op deze prijs. „Dit is waar we het voor doen. Dat mensen snappen wat politiek is. Supermooi.”

Supermooi, inderdaad. Alleen: Van der Plas spreekt helemaal geen klare taal. De BBB-voorvrouw praat wellicht in begrijpelijke woorden maar daarmee versluiert ze voornamelijk politieke en bestuurlijke complexiteit. Hoogleraar economie aan de Vrije Universiteit Bas Jacobs betitelde bij BNR de Miljoenennota van het kabinet-Schoof als „een overkill van wollige ambtelijke teksten en underkill van concrete uitwerkingen van maatregelen”.

_{Philip Huff is schrijver en regisseur.}

Recent viel Van der Plas tijdens een commissievergadering uit tegen de oppositie: „Er wordt enorm veel paniek gezaaid [hier]. Er wordt gesproken over oude schoenen weggooien voordat er nieuwe zijn: pyromanenpolitiek, Russische roulette. Terwijl, wat er straks voor in de plaats komt, dat weten we helemaal niet.”

Ferme taal houdt weinig verband met weerbarstige politieke werkelijkheid

Van der Plas voerde campagne op één punt: van onze boeren blijf je af. Het nieuwe kabinet draaide de stikstofaanpak dan ook direct de nek om. Van de 25 miljard euro die Rutte IV had begroot voor de noodzakelijke transitie van onze veehouderijen gaf Van der Plas 15 miljard weg in de onderhandelingen voor het kabinet-Schoof, zonder daarvoor een alternatief te bieden.  🍉

Oppositie moet niet milder worden tegen PVV-kabinet

Premier Schoof greep in en daar zat geen woord Spaans bij. Hij liet er geen misverstand over bestaan dat wat PVV-staatssecretaris Chris Jansen had geroepen niet kan worden getolereerd. Jansen riep vorige week in een tv-interview nog altijd achter de gewraakte ‘minder-Marokkanen’-uitspaak van zijn partijleider Geert Wilders te staan. De voorman van de PVV is er strafrechtelijk voor veroordeeld.

Schoof reageerde, in de marge van de VN-top in New York, furieus. „No way dat een bewindspersoon in mijn kabinet zo’n uitspraak doet”, zei hij tegen het AD. In een brief aan de Tweede Kamer maakte de premier duidelijk dat er geen sprake kan zijn van het onderscheid waarmee Jansen zijn opmerking had proberen te legitimeren. Er bestaat voor bewindslieden géén verschil tussen uitlatingen als privépersoon en als lid van de regering. „Persoonlijke opvattingen zijn bij de uitoefening van het ambt van bewindspersoon niet van toepassing.”

Vanaf de vorming van het kabinet-Schoof, geschraagd door PVV, VVD, NSC en BBB, was het wachten op dit soort relletjes – groot en klein. Met PVV-bewindslieden in de gelederen zijn rabiate, discriminerende en beledigende uitingen nooit ver weg.

Het is goed dat GroenLinks-PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop zich vorige week direct boos maakte over de kwestie. De Hoop liet zien dat de oppositie drie maanden na de beëdiging van het nieuwe kabinet niet de fout mag maken de radicaal-rechtse regering onder aanvoering van de PVV als een gegeven te beschouwen en over te gaan tot de orde van de dag.  🍉

De signalen zijn nu wel duidelijk genoeg: voor Wilders telt in deze constellatie alleen het belang van de PVV

Premier Schoof zal het gedrag van de grootste regeringspartij zien als ‘extraparlementaire vrijheid’, maar het doen en laten van de PVV komt onderhand dichter in de buurt van ondermijning.

Het is dat ze in Jeruzalem wel wat beters te doen hebben, anders had de regering-Netanyahu dit weekend een tijdje kunnen studeren op het Nederlandse standpunt over de gevechtshandelingen in Libanon. Premier Dick Schoof had bij de VN nog niet gepleit voor een staakt-het-vuren of de leider van ’s lands grootste regeringspartij prees de Israëlische regering omdat die Schoofs ‘onverstandige oproep’ straal negeerde.

Het komt vast helemaal goed met de rechtsstaat onder deze man.#Schoof pic.twitter.com/sXCmrqeYfH

— Sascha Janssen 🎸 (@SaschaJanssen) May 28, 2024

Dat was na een week waarin PVV-staatssecretaris Chris Jansen er drie werkdagen en meerdere etappes voor nodig had om in zijn correspondentie met de Tweede Kamer duidelijk te maken hoe hij zich verhoudt tot Wilders’ ‘minder Marokkanen’-uitspraak. De eerste opmerking van Jansen, dat hij daar nog vierkant achter stond, werd hier en daar nog weggezet als politieke onhandigheid, maar over de briefjes die daarna kwamen, was natuurlijk nagedacht en overlegd. Niet te veel tegelijk toegeven, was de impliciete boodschap vanuit de PVV: de mensen moeten wel weten hoe we er echt over denken.

Dat roept herinneringen op aan de tijd van Rutte I, toen Wilders als ‘gedoger’ van het kabinet voortdurend de premier in verlegenheid bracht. Die moest dan aan andere regeringsleiders uitleggen dat Wilders’ Polenmeldpunt niet betekende dat Nederland tegen arbeidsmigratie was, dat Wilders’ verzet tegen de viering van de Turks-Nederlandse betrekkingen echt niet gedeeld werd door het kabinet, dat Nederland heus niet voor een opt-out in de EU was, hoewel Wilders dat wel twitterde. En zo ging het maar door. […]

Net als toen is ook nu de vraag wat Wilders eigenlijk wil met het kabinet: iets voor elkaar krijgen of slechts zijn opiniepeilingen op niveau houden.  🍉

Hoe PVV’er Barry Madlener in zijn eerste weken als minister van Infrastructuur de voorgenomen krimp van Schiphol terug liet draaien

Luchtvaart 

In zijn eerste weken als minister zette PVV’er Barry Madlener ambtenaren onder druk om het maximaal aantal vliegbewegingen op Schiphol anders te berekenen.

Het was dinsdagochtend, en er klonken nog mild optimistische geluiden uit de coalitie van PVV, VVD, NSC en BBB. De coalitiepartijen waren nog aan het bijkomen van de crisis van de week ervoor, de Tweede Kamerfracties namen in hun wekelijkse vergadering de tijd om even na te praten.

Het kabinet, zo was de sfeer, had de moeilijke Algemene Politieke Beschouwingen (APB) toch maar mooi overleefd. Premier Dick Schoof had zich moedig door de APB heengeslagen. En dat het moeilijk zou worden op asiel, dat wist iedereen vooraf ook wel. PVV en NSC, die hierin recht tegenover elkaar staan, moeten hier gewoon nog uitkomen. Het asieldossier werd in de top van de coalitie uitgelegd als een taai, maar geïsoleerd dossier, een onafgehecht draadje uit de kabinetsformatie.

Die dinsdag was het laatste moment dat je nog sussende woorden hoorde over het voortbestaan van het kabinet-Schoof. De dagen erop voltrok zich een nieuwe crisisweek, die aantoonde dat de problemen van de coalitie helemaal niet ophouden bij het asieldossier. De rot zit veel dieper.  🍉

Asielprobleem is voor de PVV slechts een voertuig naar macht

Politiek De politieke deadlock in Den Haag over de asielnoodwet is met opzet gecreëerd door de PVV. Wilders heeft er alle belang bij dat de onvrede over dit probleem blijft bestaan, betogen Maarten van Heems en Alex Klusman.

PVV-leider Geert Wilders voert momenteel een permanente verkiezingscampagne. Met het circus over de ‘asielnoodwet’ van minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) en deze week zelf met zijn aanval op de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema die volgens hem het land uit mag omdat zij toestemming gaf voor een pro-Palestijnse demonstratie op 7 oktober.

Het effect van die campagne is groot, maar de opbrengst voor de kiezer is klein. Want campagnes win je vooral met problemen, niet met oplossingen. Als het kabinet-Schoof de omslag naar oplossingen weigert te maken dan wordt de Nederlandse politiek een spel met alleen maar verliezers.  🍉

Stop samenwerking met PVV

Democratie 

Dit kabinet is een kabinet-Wilders en de democratische rechtsstaat loopt gevaar, schrijft John Morijn. Wilders kopieert Orbán en wil het parlement buitenspel zetten.

Het belangrijkste politieke twistpunt van dit moment is in welke crisis we nu zitten: asiel(opvang)crisis, klimaatcrisis, wooncrisis, boerenlevencrisis, bestaanszekerheidscrisis, mestcrisis, of stikstofcrisis? De meest acute crisis is echter niet voor iedereen duidelijk: met de antirechtsstatelijke PVV mede aan het roer loopt onze democratische rechtsstaat gevaar. Andere politieke partijen moeten samenwerking onmiddellijk stoppen en voor de toekomst uitsluiten.

De start van het nieuwe kabinet belooft niet veel goeds. We zien een poging om via het staatsrechtelijke paardenmiddel van een noodwet een crisis uit te roepen over een bewust in stand gehouden opvangchaos. Tegelijkertijd worden zeer urgente problemen rondom stikstof, mest en klimaat grotendeels genegeerd. In korte tijd zijn we in een onderstebovenrealiteit terechtgekomen. Van een bierfietskabinet, waar iedereen laveloos van het eigen gelijk op een deelbelang in een andere richting trapt, kan je ook niet veel anders verwachten. Maar minder duidelijk is dat we ons zo ook snel op gevaarlijk terrein begeven. […]

Het is belangrijk PVV-leider Geert Wilders te beoordelen vanuit het oogpunt van wat hij wil bereiken. Dat is niet ingewikkeld. Hij kopieert vrij letterlijk het draaiboek van de Hongaarse leider, Viktor Orbán. Het gaat Wilders niet om het vinden van inhoudelijke oplossingen – op dat vlak heeft hij als langstzittend Kamerlid het allerkortste CV – maar om het opblazen van het systeem dat bescherming biedt aan iedereen, waar hij zich slechts bekommert om een deel van de bevolking dat hij zelf definieert.  🍉

Kamervoorzitter Bosma plaatst zich in een respectabele academische traditie: promotie-ophef

Goh, een ouderwets academisch relletje. Martin Bosma, PVV-intellectueel en Kamervoorzitter, zag zijn proefschrift ten tweede male afgekeurd, berichtte het tv-programma Argos. Bosma begon alweer jaren geleden bij politicoloog en collega-stokebrand Meindert Fennema (1946-2023) aan een dissertatie over Zuid-Afrika, een bewerking van zijn eerdere, polemische boek Minderheid in eigen land (2015).

De ambitie van Bosma, die geen goed woord over heeft voor de ‘linkse universiteiten’, leverde toen al ophef op. Afgaande op de commentaren op zijn boek, een oefening in koloniaal revisionisme, was er wetenschappelijk ook nog wel wat te verhapstukken. Volgens Fennema’s opvolger, hoogleraar Jean Tillie, had Bosma in de tweede ronde een „verdedigbaar” werkstuk ingeleverd – maar blijkbaar dacht de rest er anders over. Bosma kán formeel verder, met een andere commissie – kleine kans.

Als eeuwige doctorandus (‘hij die nooit een proefschrift heeft gemaakt’), vraag je je intussen af: waaróm wil de Kamervoorzitter die graad zo graag halen? Vast weer een populistische provocatie, speculeerden stamgasten op sociale media, waar het leedvermaak over Bosma’s afgang dik van de ruiten droop. Een vals opzetje, zeg maar een soort academische false flag operatie – om de universiteit in opspraak te brengen. Zou het?

Natuurlijk niet. De anti-linkse stokebrand Bosma (60) wordt vermoedelijk gedreven door de zucht naar erkenning en status die menig promovendus op leeftijd op de been houdt tijdens een lange mars door de voetnoten. Hij wilde cultuurmarxistisch oprukken in de bovenbouw. Elites hekelen – of het ANC – gaat net iets beter met die twee gezaghebbende letters voor je naam.  🍉

BTW-vrij theater #kabinet #Schoof #breuk #lijmen #Wilders voor @DeGroeneAmsterdammer pic.twitter.com/5ap65Db853

— Joep Bertrams (@joepbertrams) October 8, 2024

---

Dat het Cidi in het Catshuis namens alle Joden sprak, is een kwalijk misverstand

Joachim Pach komt uit een Joodse familie en is actief in de lokale politiek. Hij schrijft dit stuk op persoonlijke titel

Afgelopen week sprak Cidi met het kabinet als vertegenwoordiger van de Joodse gemeenschap. Ten onrechte, schrijft Joachim Pach: Cidi vertegenwoordigt de lobby van Israël. En door te doen alsof álle Joden Israël steunen, wordt de Nederlandse samenleving tegen elkaar uitgespeeld. […]

De vernietiging van de Joden was slechts het laatste stapje in de Holocaust; anderen hadden tientallen jaren eerder al moeten terugvechten.

De les die ik daaruit trok, is dat je moet opstaan tegen elke vorm van uitsluiting op basis van etniciteit of religie. Ik begrijp waar ontmenselijking toe heeft geleid in de jaren ’30 en ’40, en waar het vandaag toe leidt.

Wanneer Nederlandse media iets over Joden publiceren, wordt het Centrum Informatie en Documentatie Israël (Cidi) vaak gevraagd om commentaar. De afgelopen week zaten zij (samen met het Centraal Joods Overleg) zelfs aan tafel met het kabinet. De schijn is dat zij de Joodse gemeenschap vertegenwoordigen. Niets is minder waar. Het Cidi vertegenwoordigt de Israëlische lobby.

Een staat waarvan VN-mensenrechtenadviseurs redelijke gronden vonden om te geloven dat het genocide pleegt in Gaza. Een staat die volgens de definitie van het Internationaal Gerechtshof een apartheidsstaat te noemen is. Het Cidi mag dan soms de regering-Netanyahu bekritiseren, maar het uit nooit kritiek op Israël zelf. En dat deze lobby-organisatie de illusie wekt dat álle Joden achter Israël staan, brengt Nederlandse Joden in gevaar.

Onveilig

Nooit heb ik mij in Amsterdam onveilig hoeven voelen. Niet bij mijn bezoeken aan Joodse (herdenkings)plekken, maar zéker niet bij de anti-genocide protesten waar ik altijd schouder aan schouder sta met moslims, atheïsten, christenen en – belangrijk – heel veel Joden. Dat is de afgelopen twee weken veranderd.

De gemeente Amsterdam besloot dat het een goed idee was om op 7 november genocideverheerlijkende hooligans los te laten in onze stad. Ik durfde niet meer met een Palestijns vlaggetje over straat. Ik durfde niet mijn stem te gebruiken tegen het onrecht dat de Palestijnen wordt aangedaan. In de nasleep van het bezoek vanvoetbalclub Maccabi Tel Aviv werd de gehele beweging van mensen die zich solidair verklaren met de Palestijnenbovendien verdacht gemaakt, en ernstig beschadigd doordat het absoluut afkeurenswaardige geweld tegen deIsraëlische supporters simpelweg als antisemitisme werd gelabeld.

Het Cidi hanteert een definitie van antisemitisme waarin alle kritiek op Israël wordt uitgelegd als antisemitisme. Israël zou nooit genieten van zoveel uitzonderingen op het internationale recht zonder deze definitie van antisemitisme; zo bleven de illegale annexatie van Oost-Jeruzalem en nederzettingen op de Westelijke Jordaanover bijvoorbeeld vrijwel zonder consequenties vanuit het Westen. En het Cidi verwijst op zijn beurt naar Israël als ‘de levensverzekering van het Joodse volk’. Zonder de dreiging van antisemitisme, zou je dus aan de belangen van de staat Israel kunnen twijfelen.

Ontmenselijking

De afgelopen twee weken werden er twee groepen tegen elkaar uitgespeeld. Enerzijds Joden, waarvan wordt gedaan alsof ze als één blok achter Israël staan, en anderzijds de Palestijnse solidariteitsbeweging waaraan nu de collectieve verdenking van ‘antisemitisme’ kleeft. Zo kan Israël zonder al te veel weerstandvan de Nederlandse overheid doorgaan met het afslachten van Palestijnse burgers. En zo is tegelijkertijd iedereen in Nederland met een islamitische achtergrond weer een stapje verder ontmenselijkt, getuige de uitspraken die de afgelopen weken door bewindslieden over islamitische Nederlanders zijn gedaan.

Anti-Joods racisme moeten we – net als elke andere vorm van racisme – keihard aanpakken. Daarom is het juist zo belangrijk om in deze tijd een zo duidelijk mogelijk onderscheid te maken tussen kritiek op Israël, en écht anti-Joods racisme.

We kunnen deze cirkel doorbreken door ook andere Joodse organisaties aan het woord te laten, met name aan tafel bij het kabinet, en te streven naar een betere representatie. Zoals bijvoorbeeld Een Ander Joods Geluid, een stichting die zich inzet voor Joodse mensen die een ander Israël voor ogen hebben, Erev Rav, Gate48, The Rights Forum en Oy Vey. We mogen het immers niet laten gebeuren dat de Nederlandse samenleving door een buitenlandse mogendheid uit elkaar gespeeld wordt. 🍉

NL Buitenlandminister Caspar Veldkamp: Fascisten erin, demonstranten tegen volkerenmoord er uit

De EU is traditioneel hopeloos verdeeld over Israël. Spanje en Ierland kiezen in de oorlog sneller de kant van de Palestijnen, Nederland en Duitsland zijn voorzichtig met kritiek op Israël. Spanje lobbyde eerder bij andere Europese landen om ook de Palestijnse staat te erkennen. Ierland maakte zich er sterk voor de import van goederen uit de bezette gebieden te staken.

De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Caspar Veldkamp, veegde Borells voorstel maandagochtend bij aankomst in Brussel snel van tafel. Borrell heeft maandenlang gepleit voor dialoog met Israël „en maakt nu een draai van 180 graden. Ik begrijp dat niet helemaal. We moeten de deur openhouden.” 🍉

Racistische kroegpraat in de ministerraad? Schoof moet openheid van zaken geven

COMMENTAAR NRC

Er was en is geen racisme in het kabinet. De zin werd vrijdagnacht eindeloos herhaald door premier Dick Schoof tegenover de bij het Catshuis verzamelde pers. Vervolgens kwamen de partijleiders van NSC, VVD, BBB en PVV één voor één naar buiten met dezelfde boodschap. Dat de enige bewindspersoon van Marokkaanse afkomst, Nora Achahbar van NSC, vrijdag aankondigde op te stappen stemde uiteraard heel treurig, klonk het, maar had niets te maken met grove, racistische of radicale woorden die eerder die week in de ministerraad zouden zijn gevallen. Wat er dan wel was voorgevallen kon of wilde niemand vertellen, want tja, de notulen van de ministerraad zijn niet openbaar, zo niet staatsgeheim. Iedereen wist wél heel erg zeker dat het „geen racisme” betrof. Want (all together now): er was en is geen racisme in het kabinet.

Nog niet eens zo lang geleden waren het de asielzoekers die verantwoordelijk werden gehouden voor een keur aan problemen waarmee Nederland kampt, tot aan de woningnood toe. Nu zijn Nederlanders met een migratieachtergrond de klos. Dit kabinet heeft nog vrijwel niets laten zien, behalve dan dat het in staat is om in korte tijd maatschappelijke onrust aan te wakkeren. 🍉

Een sportboycot laat de Israëliërs inzien: ons land valt buiten de normale orde

Gaza-oorlog Als Rusland uitgesloten is van internationale sportcompetities, dan Israël ook, vindt Paul Reef. Een sportboycot zou wel eens een effectief pressiemiddel kunnen zijn.

Het geweld rond de wedstrijd Ajax – Maccabi Tel Aviv en het debat daarover leidt af van een ándere belangrijke discussie: die over een Israëlische sportboycot. Nederland moet niet uit het oog verliezen dat Israël sport gebruikt om af te leiden van de systematische mensenrechtenschendingen die het pleegt. […]

Als wij ons er in het Westen op laten voorstaan dat sport mensenrechten en antiracisme bevordert, waarom tolereren we dan Israëls flagrante schendingen op dit vlak?  🍉

‘Racisme aankaarten is heel gevaarlijk’

Historicus Nadia Bouras, verbonden aan de Universiteit Leiden en gespecialiseerd in de geschiedenis van Marokkaanse migratie, was vrijdagavond spreker bij de tentoonstelling Marokkaan in Mokum. De mogelijke val van het kabinet kwam ook ter sprake. Bouras hoopte op „iets van integriteit” bij de rest van NSC. „Dit was zo’n mooi excuus voor de partij om weg te lopen uit deze regering.”

Maar toen ze naar huis reed, bleek dat het kabinet nog in het zadel zat. Een treffend sluitstuk van een zeer racistische week, dacht ze.

Waarna Bouras op zaterdag op X schreef: „Kort samengevat: Niemand is racist, er zijn geen racistische uitspraken gedaan, maar de enige Marokkaans-Nederlandse bewindspersoon stapt op na een week waarin het racisme in de Kamer tot ongekende hoogten reikte.”

Het is een bevestiging van wat we allang wisten, zegt Bouras. „Racisme aankaarten is heel gevaarlijk. En, wat onderzoeken ook hebben laten zien: het ontkennen van racisme is een kenmerk van racisme.”

Ze ziet parallellen met het ontslag van politiechef Fatima Aboulouafa, ook van Marokkaanse komaf. Die teamchef van de politie in Leiden werd in 2022 ontslagen, na een carrière van 25 jaar bij de politie, nadat ze publiekelijk had geklaagd over misstanden bij de politie. 🍉

Ramsey Nasr: ‘Maccabi heeft een extreemrechtse achterban, waarom mocht die club naar Amsterdam komen?’

[…] Waarom mocht die club naar Amsterdam komen, terwijl de achterban bekend staat om het gebruikmaken van geweld tegen Arabieren en pro-Palestijnen?

“Maccabi heeft een diepe band met het Israëlische leger, getuige de spreekkoren: ‘Dood aan de Arabieren’, ‘We zullen de Arabieren vertrappen’, ‘Het IDF zal overwinnen en de Arabieren neuken’, ‘Gaza is een kerkhof, wij zijn het leger van God’, ‘We zullen Gaza platbranden’ en tot slot: ‘Waarom is er geen school in Gaza? Omdat er geen kinderen meer over zijn?’ Veel supporters zijn zelf IDF-soldaten die dienen in Gaza en in Amsterdam een paar dagen stoom kwamen afblazen.”

“De voetbalclub Maccabi is walgelijk. Dat het uitnodigen van deze groep supporters geen risico zou vormen, lijkt me een redenering uit Lala-land. Maccabi is internationaal berucht, de supporterskern is extreemrechts, zwaar racistisch en gelooft in joodse superioriteit. Maccabi werd voor dit alles beboet door onder andere de UEFA.” 🍉

Podcast: Hoe het kabinet bijna viel na de rellen in Amsterdam

Het einde van het kabinet-Schoof leek nabij. Vrijdag ontstond een crisis nadat NSC-staatssecretaris Nora Achahbar besloot op te stappen vanwege de manier waarop er in het kabinet werd gesproken over integratie. Deze discussie volgde in de nasleep van het gerichte geweld in Amsterdam tegen Israëlische voetbalsupporters. Het was een turbulent einde van een week onder politieke hoogspanning. 🍉

Politici die olie op het vuur blijven gooien tonen zich de ware hooligans

Politici die de rellen in Amsterdam aangrijpen om Marokkanen en moslims tot zondebok te maken, doen dit doelbewust om morele paniek te zaaien in de samenleving. En dat is geen onschuldige tactiek, betoogt Nadia Bouras.

Dit is wat we tot nu toe weten volgens het feitenrelaas van de Amsterdamse driehoek: supporters van Maccabi Tel Aviv hebben zich voorafgaand, tijdens en na de wedstrijd tegen Ajax ernstig misdragen in en rondom de Arena en in de binnenstad, zoals het aanrichten van vernielingen, intimidatie, het uiten van racistische spreekkoren en een groepsaanval op een taxi. […]

De verspreiding van angst vormt het sluitstuk van de morele paniek, en dat is niet zonder reden. Hoe groter de verdeeldheid in de samenleving – in dit geval bange Joden tegenover gewelddadige Marokkanen – en hoe sterker de crisissfeer wordt opgeklopt, hoe sneller het kabinet de geesten rijp kan maken voor invoering van repressief beleid.

Wat zich werkelijk in die bewuste nacht in Amsterdam afspeelde, was een giftige mix van hooliganisme, racisme, antisemitisme, gevoed door de enorme woede over de situatie in Gaza en de onverschilligheid van het Westen, Israëlische bemoeienis en politiek opportunisme.

Door deze bredere context volledig te negeren, hebben Haagse politici de spanningen alleen maar verergerd. Nieuwe filmpjes op sociale media en ooggetuigenverklaringen bieden inmiddels een genuanceerder beeld van de gebeurtenissen. Toch blijven politici in Den Haag, in plaats van de-escalatie, olie op het vuur gooien, waarmee zij zich de ware politieke hooligans van dit verhaal tonen. 🍉

Het wangedrag van de Maccabi-fans kwam pas laat in het volle licht te staan

[…] De ingewikkeldste les vloeit voort uit het politieke tijdperk waarin we nu leven en waarin verschillende actoren vóór de feiten uit een dominant beeld presenteren. Dat noopt niet alleen tot factchecken, maar ook tot bezinning over wat de relevante vragen zijn. In dit geval was het onderzoeken van de berichten over ernstig antisemitisch geweld een logische prioriteit.

NRC moest de feiten onder de meningen vandaan zien te trekken.

MEER OP NRC

Oud-hoogleraren UvA hebben aangifte gedaan tegen voetbalsupporters Maccabi Tel Aviv om spreekkoren

Twee oud-hoogleraren van de Universiteit van Amsterdam (UvA) hebben aangifte gedaan tegen voetbalsupporters van Maccabi Tel Aviv vanwege spreekkoren waarin ze de oorlog in Gaza verheerlijkten, in aanloop naar de wedstrijd tegen Ajax van vorige week. Dat hebben zij laten weten aan NRC. Het gaat volgens de ex-hoogleraren om groepsbelediging.

De twee zijn oud-hoogleraar Holocaust- en Genocidestudies Johannes Houwink ten Cate en oud-hoogleraar migratiestudies en jurist Ulli Jessurun d’Oliveira. Houwink ten Cate is tevens verbonden aan het NIOD Instituut voor Oorlogs- Holocaust en Genocidestudies, Jessurun d’Oliveira is oud-lid van het Landelijk Bureau Racismebestrijding.

Volgens de twee hebben de Maccabi-fans zich schuldig gemaakt aan het bagatelliseren van de misdaden die zijn opgenomen in de Wet internationale misdrijven. Dat is een Nederlandse wet die, conform de Verdragen van Genève, onder andere genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de mensheid strafbaar stelt. De Verdragen van Genève bepalen de rechtsregels ten tijde van een gewapend conflict.

Het gaat om de teksten die supporters van de Israëlische voetbalclub zongen op 7 november, onderweg naar de Johan Cruijff Arena voor het duel met Ajax: „Het IDF zal winnen, fuck de Arabieren […] Waarom is er geen school in Gaza? Er zijn geen kinderen meer.” 🍉

Dick Schoof heeft zichzelf gediskwalificeerd als verbindend premier

COMMENTAAR NRC

De mist van wat zich in de nacht van vorige week donderdag op vrijdag had afgespeeld in Amsterdam was nog niet opgetrokken, of premier Dick Schoof wist het al zeker. Een deel van de mogelijke daders, zei hij tijdens een persconferentie maandagavond, was „een specifieke groep jongeren met een migratieachtergrond”. Om daar direct de conclusie aan te verbinden dat Nederland „een integratieprobleem” heeft.

Het is een stevige uitspraak voor iemand die het „graag bij de feiten houdt”, zoals Schoof tijdens diezelfde persconferentie benadrukte. 

Schoof, die zich in zijn eerdere optredens juist op de vlakte hield, omdat hij als partijloze premier niet te veel meningen wilde verkondigen, besloot de rust niet te bewaren. Hij stookte de boel op in plaats van een poging te doen de maatschappelijke brand te blussen. Hij spreekt over „daders” nog voordat er strafrechtelijk onderzoek heeft plaatsgevonden en rept van „forse ontsporingen”. In zijn woorden klinkt de echo van Geert Wilders, de leider van de grootste partij van Nederland.

Met deze opstelling heeft Dick Schoof zichzelf gediskwalificeerd als verbindend premier, in die rol schiet hij ernstig tekort. Van nationale stokebrand Wilders verwacht niemand anders. Dat maakt zijn pogingen om groepen tegen elkaar op te zetten niet minder kwalijk, maar Wilders’ werkwijze is bekend. Van Schoof hadden mensen mogen verwachten dat hij premier is van alle Nederlanders. Ook van inwoners met een migratieachtergrond.

Maccabi-supporters kregen geen klappen omdat ze Joods zijn

De Nederlandse media hadden de afgelopen dagen de mond vol van de zogenaamd on-Amsterdamse Jodenhaat waarvan de voetbalsupporters van Maccabi Tel Aviv afgelopen week slachtoffer waren. Ik zal eerlijk zijn; ik heb niet eens meer de energie om de eenzijdige berichtgeving van de rellen hier te herhalen. Maar wát een onvoorstelbaar onvolledige verslaggeving was het, en wát een knap staaltje van recht praten wat overduidelijk krom is, en hoe listig om links en rechts ook nog wat te strooien met angstig makende opmerkingen over jongens op scooters die ‘hit-and-run’-acties uitvoeren op onschuldige Joden.

Vanuit retorisch opzicht is het mateloos interessant wat er gebeurt in een deel van de verslaggeving van de Maccabi-rellen in Amsterdam. Want terwijl de werkelijkheid haaks staat op het verhaal van onschuldige Israëliërs tegenover schuldige Jodenhaters, wordt dat laatstgenoemde narratief bijna unaniem omarmd. Dat de rellen in werkelijkheid een reactie waren op de schaamteloze provocaties van Israëlische supporters, die in goed Amsterdams schijt hebben aan Palestijnse en Arabische mensenlevens en naar onze hoofdstad kwamen om dit luidruchtig uit te dragen – dat lees ik nergens terug.

Als de beelden van geweld verontwaardiging oproepen, dan moet u eens terugkijken naar wat eraan vooraf is gegaan. Israëlische supporters, onder wie veel aanhangers van de regering-Netanyahu, en ook veel oud-militairen die de beslissingen van die regering hebben uitgevoerd, liepen daags voor de wedstrijd tegen Ajax met honderden door de binnenstad van Amsterdam. Ze vielen naar verluidt een Marokkaanse taxichauffeur aan, trokken Palestijnse vlaggen van de muur, spuugden naar meisjes met hoofddoekjes.

Op dezelfde dag dat de VN alarm sloegen vanwege de grote aantallen hongerdoden in Gaza, omdat Israël humanitaire hulp blokkeert, trokken de Maccabi-supporters door Amsterdam, uit volle borst scanderend: „fuck you Palestine” en „laat de IDF winnen”. Ik vraag me af; waar is de collectieve verontwaardiging over geweld tegen onschuldige slachtoffers, bij de arrogantie van deze mannen die op de roltrappen van de metro in koor riepen: „Er zijn geen scholen in Gaza, want er zijn geen kinderen meer.”

Wie doet zoiets? Wie is er trots op dat zijn regering onschuldige kinderen met duizenden tegelijk vermoordt? En wie voelt zich onaantastbaar genoeg om zichzelf ervoor luidkeels op de borst te slaan?

Israëlische supporters, in de meest letterlijke zin. Supporters niet alleen van een voetbalclubje, maar supporters van het meest effectief beschermde land ter wereld, die denken dat ze wegkomen met moord omdat de wereld maar blijft wegkijken van hun misdaden.

En voor u begint: dit is antisemitisme! Nee. Dat is het niet. Het gaat over Israël en zijn gewelddadige, genocidale beleid. Joden hebben hier helemaal niets mee te maken, en als iets antisemitisch is, dan is het wel het voortdurende verband dat verschillende media leggen tussen de misdaden van Israël, en de Joodse identiteit.

Maccabi-supporters kregen geen klappen omdat ze Joods zijn. Ze kregen ze omdat ze zich schaamteloos trots toonden over de haat en de misdaden van hun regering. Of dat pak slaag terecht is, daarover mogen de meningen verschillen. Maar opstaan tegen een geweldenaar die zichzelf op de borst klopt voor het uitmoorden van een ander volk vind ik bepaald niet beschamend. De echte schande hier is dat Amsterdam überhaupt ingestemd heeft met het verwelkomen van de harde voetbalkern van een land dat zich schuldig maakt aan de grootst denkbare misdaden.

Maar kennelijk kan je genocide plegen en dan buiten je eigen landsgrenzen lachend roepen dat alle Palestijnse kinderen dood zijn, zonder er ook maar voor op de vingers getikt te worden. Dat schetst het grote gelijk van Israël: ze zijn altijd onschuldig, en altijd het slachtoffer. Zelfs als het tegenovergestelde waar is. 🍉

Karin Amatmoekrim is schrijver en letterkundige.

---

De grenzen voor denaturalisatie worden steeds verder verlegd

Nationaliteit Schoof gaat verder waar Rutte gebleven is: het Nederlanderschap is voor personen met een migratieachtergrond nooit onvoorwaardelijk, stelt Olga Kortz.

Staatsloos zijn

De wens om personen te kunnen denaturaliseren is uiteraard niet nieuw. De vorige kabinetten hebben op dit punt de loper al voor Wilders uitgerold. Denaturalisatie is geregeld in artikel 14 van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Een huis-tuin-en-keuken-crimineel hoeft op basis van dit wetsartikel niets te vrezen; vermeende uitreizigers naar de jihad in Irak en Syrië en veroordeelde terroristen hebben een groter probleem.

De meeste Nederlanders zullen terroristen en uitreizigers liever kwijt dan rijk zijn; de bezwaren tegen denaturalisatie lijken het publieke debat niet te bereiken.

Toch is de roep om denaturalisatie zorgelijk, zeker wanneer Wilders er door geobsedeerd zal blijven. Er is geen reden om aan te nemen dat zijn obsessie zal wegebben, of om te veronderstellen dat de ‘rechtsstatelijke basislijn’ door de coalitie verdedigd zal worden. Die term lijkt, net als ‘goed bestuur’, een bezweringsformule om te verbergen dat de rechtsstaat nog liever vandaag dan morgen in de uitverkoop gaat, of preciezer: naar de schroot.

🎧 De kamer van Klok: Een surrealistisch debat met Marjolein Faber

Asielminister Marjolein Faber verdedigde week op geheel eigen wijze haar begroting in de Tweede Kamer. In vragen beantwoorden leek ze geen zin te hebben, waardoor de vraag rijst of ze haar eigen beleid wel begrijpt. PVV-collega op Landbouw, Femke Wiersma, toonde deze week een vergelijkbare weigerachtigheid op het gebied van mestfraude. Luister naar de analyse in De kamer van Klok. 🍉

---

Kamer waarschuwt asielminister Faber (PVV) voor ‘drijfzand’ en ‘fabeltjesbegroting’

Van oppositie tot coalitie willen partijen in de Kamer weten waarop aangekondigde bezuinigingen in het vreemdelingenbeleid zijn gebaseerd. Opvangorganisatie COA kampt structureel met te weinig opvangplekken en bij migratiedienst IND lopen de wachttijden voor asielzoekers juist steeds verder op.

Tijdens de eerste dag van de behandeling van haar begroting kreeg minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) een spervuur aan vragen over de budgettaire gevolgen die zij verbindt aan haar voorgenomen beleid. Terwijl Faber nog geen enkele maatregel van betekenis heeft genomen, is in haar prognose 2027 een financieel kanteljaar. 🍉

Haatdragende taal alleen is geen reden voor een spreekverbod

– inzake de komst van de Palestijnse activist Mohammed Khatib naar de Radboud Universiteit

COMMENTAAR NRC

Alleen al de aankondiging van een toespraak, aan de Radboud Universiteit, was voor het kabinet genoeg om de Palestijnse activist Mohammed Khatib de toegang tot Nederland te ontzeggen. Khatib is coördinator van de Europese tak van de organisatie Samidoun, die zich inzet voor Palestijnse gevangenen, en hij zou maandag in Nijmegen spreken over de wijze waarop in zijn optiek het Palestijnse verzet ‘gecriminaliseerd’ wordt: waarom zijn Israëliërs die ontvoerd zijn door Hamas in het gangbare discours ‘gijzelaars’, terwijl Palestijnen die zonder proces in ‘administratieve detentie’ vastzitten ‘gevangenen’ heten te zijn? Daarover zou je, in een open samenleving, een pittig universitair debat kunnen voeren.

Maar de ministers David van Weel (Justitie, VVD) en Marjolein Faber (Asiel, PVV) staken daar nog voor het weekend een stokje voor. Khatib, die in België een vluchtelingenstatus heeft en regelmatig in Nederland is, was niet meer welkom. Volgens de bewindslieden „legitimeert, vergoelijkt en verheerlijkt” Khatib geweld tegen Israël en steunt hij terroristische organisaties. Samidoun is in Duitsland verboden en Van Weel en Faber lijken een voorschot te nemen op een Nederlands verbod. De Kamer heeft zich daarvoor uitgesproken. Khatib kwam niet naar Nijmegen en hield zijn lezing uiteindelijk via video; zo’n dertig studenten volgden hem staand rond een laptop. Dat had iets van een anticlimax na de dagenlange opgewonden discussie.

Khatib maakt geen geheim van zijn sympathie voor Hamas, dat in de EU niet zonder reden op de terreurlijst staat. Het „zionistische” Israël is voor hem een „koloniale macht” en het is geoorloofd om je daar gewapend tegen te verzetten. Dat betekent voor hem, en voor Samidoun, dat de gruwelijke terreuraanvallen in Israël op 7 oktober vorig jaar gerechtvaardigd waren. Hij pleit voor een Palestijnse staat „from the river to the sea” en ontkent zonder omhaal van woorden het bestaansrecht van de staat Israël. Dat dit problematisch is, behoeft geen betoog. Of zijn eerdere uitlatingen voldoende aanleiding bieden om Khatib nu de toegang tot Nederland te ontzeggen is minder evident.

„Voor haatzaaien en verheerlijking van geweld is geen plek”, schrijven de ministers in een vooral politieke verklaring. De uitspraken van Khatib „kunnen een radicaliserend effect hebben” en daarom is voor weigering gekozen. Maar in een helaas vertrouwelijk gebleven memo vrezen ambtenaren van de NCTV en IND volgens RTL Nieuws dat er te weinig rechtsgrond is voor zo’n ongewenst-verklaring. Ook juristen die in onder andere NRC aan het woord kwamen, zien niet hoe zo’n besluit voor de rechter stand kan houden. Iemand is pas een gevaar voor de openbare orde als hij of zij een „actuele, werkelijke en ernstige bedreiging voor een fundamenteel belang van de samenleving” is. Kan een lezing in kleine kring deze toets doorstaan?

Het is jammer dat het advies van de ambtenaren niet openbaar is gemaakt. Bij een dergelijk zwaarwegend besluit is transparantie over de motivering een eerste vereiste. In hun verklaring bewijzen de ministers slechts lippendienst aan het vrije woord. Een „groot goed”, schrijven ze, en het „mag best schuren”, maar „binnen de democratische waarden die we met elkaar hebben afgesproken”. Dat druist in tegen de jarenlange pleidooien van de leider van de grootste partij in deze coalitie. Die doet met goede redenen zelf ook met regelmaat een beroep op de vrijheid van meningsuiting. Hoe verwerpelijk je bepaalde opvattingen ook vindt, je moet van goeden huize komen om iemand op grond van woorden de toegang tot het land te ontzeggen. 🍉

Er gaan nog lang geen Syriërs terug naar Syrië, en dat weet het kabinet zelf ook heus wel

Commentaar Volkskrant

Veel ‘asielnoodmaatregelen’ roepen de vraag op of het kabinet eigenlijk wel iets wenst op te lossen. De aangekondigde terugkeer van de Syriërs staat daarbij met stip bovenaan.

Minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie) (“niet mauwen over Palestijnse burgerslachtoffers”) profileert zichzelf opeens als een pragmatisch bestuurder. Vorige week werd zij volstrekt buitenspel gezet bij de zoektocht naar een oplossing voor de dreigende asielimpasse in het kabinet. Het noodrecht waarvoor zij in de afgelopen maanden zo hartstochtelijk had gepleit, verdween daar opeens toch van tafel. De minister vatte het sportief op. ‘Of het nou is via plan A of B, dat maakt mij op zich niet zoveel uit. Als het maar gewoon gebeurt.’

Dat klinkt inschikkelijk, tenzij de waarheid nog iets complexer is. Want wat nou als het de PVV ook niet zoveel uitmaakt of ‘het wel gebeurt’. Waarom zou je immers een probleem oplossen waar steevast je hele verkiezingscampagne om draait? Een deel van de ‘asielnoodmaatregelen’ die vrijdag werden aangekondigd, is alleen vanuit die redenering te verklaren. En het voornemen om Syriërs terug te sturen naar Syrië staat daarin met stip bovenaan.

Iedereen hoopt uiteraard dat Syrië ooit weer een veilig land zal zijn, maar niets wijst erop dat dit al spoedig het geval is. Weliswaar is de totale burgeroorlog van enkele jaren geleden inmiddels geluwd en regeert het regime van president Bashar al-Assadin delen van het land weer met ijzeren vuist, de sektarische twisten gaan onverminderd door. Gewapende groepen bevechten elkaar.

Eerder dit jaar rapporteerden de Verenigde Naties over grove mensenrechtenschendingen tegen Syriërs die terugkeren. Zij krijgen te maken met martelingen, mishandelingen, ontvoeringen, seksueel geweld en willekeurige detentie. Het Asielagenschap van de Europese Unie spreekt van een ‘hoog’ of ‘substantieel’ risico op lukraak geweld. Ons eigen ministerie van Buitenlandse Zaken raadt iedereen dan ook met klem af om naar Syrië te reizen: ‘Wat uw situatie ook is: reis niet naar Syrië. Het is er te gevaarlijk’, aldus het officiële reisadvies.

Wie er heel welwillend naar kijkt, zou kunnen vaststellen dat ‘sommige’ delen van Syrië veilig genoeg zijn. Maar dan nog is de vraag: voor wie? Wie vluchtte voor Islamitische Staat kan in delen van het land misschien wel weer terecht, maar dat geldt uiteraard niet voor mensen die in de oppositie zaten tegen het Assad-regime. Moet de overbelaste immigratiedienst IND nu alsnog gaan uitzoeken uit angst voor wie mensen precies vertrokken?

Daar komt de recente uitspraak bij van het Europese Hof van Justitie dat een land niet ‘gedeeltelijk’ veilig kan worden verklaard. Aan de criteria ‘moet worden voldaan op het gehele grondgebied van dat land’. En zelfs in het denkbeeldige geval dat die situatie snel ontstaat, komt daar ook nog de voorwaarde bij dat Nederland eerst de diplomatieke banden met Assad zal moeten herstellen om over terugkeerbeleid te overleggen. Zelfs aan het begin van het debat daarover is het kabinet nog niet begonnen.

De optelsom kan het niet duidelijker maken: er gaan nog lang geen Syriërs terug naar Syrië. Intussen verspreidt het kabinet in eigen land zo natuurlijk wel het idee dat veel Syriërs eigenlijk helemaal geen reden hebben om hier te zijn, met alle mogelijke maatschappelijke spanningen van dien. Maar dat zal wel horen bij het cynisme dat het asielbeleid van Dick Schoofs ploeg in de greep heeft. 🍉

Bij onrecht hoort geen middenpositie

Na de aankondiging van het zogeheten ‘asielcompromis’ tussen Wilders en NSC, waarmee de rechten van vluchtelingen verder worden afgebroken, twitterde D66-voorman Rob Jetten dat de coalitie voor „de nette weg” heeft gekozen door het parlement niet te omzeilen.

Dat rechten eroderen en de ontmenselijking voortduurt, vind Jetten kennelijk van minder belang, zolang het maar ‘netjes’ en volgens de regels verloopt. Het doet me onwillekeurig denken aan mensen die schelden erg vinden, maar racisme niet. Die de leus ‘over de rivier en de zee’ willen verbieden, maar de genocide niet veroordelen.

Die positie, zogenaamd redelijk en objectief, staat voor mij voor ‘het midden’. Mensen die zichzelf tot het midden rekenen, vinden zichzelf vaak gematigd, of godbetert, genuanceerd. Wanneer mensen beweren dat iets ‘genuanceerd’ is, bedoelen ze meestal dat ze het ermee eens zijn. Dan verklaren ze trots dat ze door zowel links als rechts bekritiseerd worden, ‘dus dan zal ik wel iets goed doen’. […]

Nuance is niet ergens in het midden nutteloos blijven hangen terwijl de verhoudingen steeds verder verschuiven richting de afgrond, maar de complexiteit van onderwerpen en mensen zien en op basis daarvan een positie innemen. In de huidige situatie betekent dat niet toekijken hoe een gebouw afbrandt met de bewoners er nog in, ‘het is complex’ roepend, maar met emmers water aan de slag gaan.

Maar tegenwoordig zijn de mensen die uit zichzelf emmers water halen om de ellende in de wereld te blussen de extremisten. Klimaatactivisten die nog een toekomst voor zichzelf en hun kinderen willen. Activisten die tegen de mensenrechtenschendingen in Libanon en voortdurende genocide in Palestina protesteren. Die de noodklok luiden over de humanitaire crises in Soedan en Congo. Wetenschappers die politieke leugens ontmantelen en tegen de desastreuze afbraak van wetenschap in actie komen.

Ze doen dat tegen de klippen op, want de media werken fanatiek tegen door een zogenaamde ‘middenpositie’ in te nemen die niet veel meer inhoudt dan het herhalen van de politieke frames. Zo nodigde het programma Bar Laat deze week wiskundige Jan van de Beek uit om de leugens over de asielcrisis te herkauwen, nadat hij dat al gedaan had bij WNL en in de Volkskrant – de geestelijke armoede van redacties is hemeltergend. Dat is dezelfde Van de Beek die eerder dit jaar twitterde dat we „weg moeten van mensenrechten garanderen voor iedereen”, wat in mijn oren niet veel anders is dan ‘eigen volk eerst’.

Het klinkt als een theoretisch voorstel waar je een boom over kunt opzetten, er zit geen onvertogen woord bij, maar het verraadt een gevaarlijke kijk op de wereld. Als je dat hoort, in welke variatie dan ook, moeten alle alarmbellen afgaan. We zien elke dag wat het betekent als het ene volk zich beter voelt dan het andere. En wie bepaalt wie meer waard is?

Na mensenrechten, rechtsstaat en vrijheid van meningsuiting volgt een punt, geen ‘maar’, geen ‘wij eerst’. Bij onrecht hoort geen middenpositie; je kiest tegen het onrecht. Als dat radicaal is, dan hebben we meer radicalen nodig. 🍉

Chiquita-compromis 🍌

Nooitrecht

In feite speelt iets vergelijkbaars rond de asieldeal van de coalitie: het Chiquita-compromis. Iedereen die alles had bijgehouden kon dragend motiveren dat Geert Wilders inderdaad de ruggengraat van een banaan heeft: de noodwetgeving die hij eiste komt er niet. Blufpoker ontmaskerd, puntje voor NSC.

Maar allerlei dubieuze keuzes blijven staan, waaronder het nooitrecht: zelfs erkende vluchtelingen krijgen niet langer een levenslange verblijfsvergunning. […]

Geblondeerd 

Tegelijk onderstreept de aanhang van politici als Trump en Wilders (en Meloni, Le Pen, etc.) het verlangen naar ordeverstoorders: buitenstaanders, meestal geblondeerd, die decenniaoude gewoonten – globalisering, vrijhandel, diplomabureaucratie – doorbreken met pleidooien voor soevereiniteit, kleinschaligheid en minder migratie. […]

Versimpeling 

In Nederland blijkt de uitvergroting van de verkiezingsuitslag vooral uit de oneindige behoefte aan versimpeling.
Alsof het zijn van ‘de grootste partij’ bepalend is. Maar wie met 37 zetels de grootste wordt is niet gekozen als de baas van het land, maar op zijn best als deelnemer aan de macht. Alsof ‘migratie’ voor iedereen hetzelfde is. Maar wanneer campagnedebatten vaak over ‘migratie’ gaan, en partijen winnen die ‘minder migratie’ willen, is dat geen legitimatie voor alleen asielmaatregelen (zie de NKO-data hierboven). 🍉

Verzet tegen de noodwet is te prijzen, maar NSC hééft de rechtsstaat al in gevaar gebracht

COMMENTAAR NRC

Er is geen rechtvaardige, zuivere reden om het noodrecht te gebruiken voor asielbeleid. Het feit alleen al dat er al weken moet worden gezocht naar een „dragende motivering” om zo’n staatsrechtelijke sprong in het duister te maken, zegt alles. Die motivering is er niet. Het noodrecht is bedoeld voor rampen, oorlogen, pandemieën, extreme situaties. De gebrekkige opvang van asielzoekers is schrijnend en getuigt van politiek falen, misschien wel politiek cynisme. Maar om opvangproblemen is het verantwoordelijk minister Marjolein Faber (Asiel en Migratie, PVV) niet te doen, daar is ze transparant over. Ze wil beleidsmatige shocktherapie toepassen om de grenzen zoveel mogelijk te sluiten. Daarvoor acht ze het nodig de parlementaire controle tijdelijk buitenspel te zetten. Ideaal voor bestuurders die alles op hun eigen manier willen, maar hier is het staatsrecht niet voor bedoeld.

Bovendien: de procedure verloopt rommelig en weinig doordacht. Er ligt geen plan, geen argumentatie. Faber zei deze week dat haar ministerie klaar is met de ‘dragende motivering’ en dat de vier Kamerfracties (PVV, VVD, NSC en BBB) erover aan het onderhandelen zijn. Die bleken van niets te weten. Wat al wél bekend is, is dat ambtenaren van onder meer Binnenlandse Zaken niets heel lieten van de plannen. Dat werd duidelijk toen het kabinet onderliggende adviezen openbaar maakte. De Eerste Kamer heeft zich al tegen het staatsnoodrecht uitgesproken, en de kans is groot dat de Raad van State dat ook zal doen.

De vraag is, kortom: wie houdt wie voor de gek? Als het de PVV en Marjolein Faber er echt om te doen is dat er snel iets gebeurt aan het aantal asielzoekers dat zich in Nederland meldt, dan zijn daar allerlei parlementaire manieren voor. Maar het is allang duidelijk dat er geen noodwet voor asiel komt, en toch worden er maanden verspild aan het verkennen van deze route. Er is geen sprake van een asielcrisis, alleen een opvangcrisis. Maar áls die asielcrisis er al zou zijn, quod non, dan mag je van bestuurders verwachten dat ze écht beleid verzinnen, geen symboolpolitiek. Door het staatsnoodrecht door te drukken houdt het kabinet iedereen, onder wie de eigen kiezers, een illusie voor. Ten eerste dat er sprake is van een crisis, ten tweede dat democratische middelen opzij mogen worden geschoven, ten derde dat er iets krachtdadigs gebeurt. Dat is drie keer kwalijk.

Dat coalitiepartijen VVD en NSC dit allemaal laten gebeuren, is eveneens kwalijk. De VVD is de enige regeringspartij met bestuurlijke ervaring en zou beter moeten weten. NSC werd groot met de belofte van ‘goed bestuur’. Het verzet tegen de noodwet is op zichzelf te prijzen. NSC heeft de eis van dragende motivering in het hoofdlijnenakkoord weten te krijgen. Maar door de samenwerking met de PVV aan te gaan én in te stemmen met het principe van staatsnoodrecht voor asiel, hebben ze de democratische rechtsstaat al in de gevarenzone gebracht. Niet omdat er echt een noodwet gaat komen, maar omdat het nonchalante gebruik van het staatsnoodrecht, als fastfood uit de muur van de Febo, opeens politiek geaccepteerd lijkt. Natuurlijk, de instituties houden wel stand, de Raad van State, de ambtenarij en eventueel de rechter zullen misbruik niet toestaan. Maar tijdens de formatie ging NSC met het principe akkoord. Mogelijk komt er snel een compromis tussen PVV en NSC, waarbij de scherpe kantjes van de plannen zullen zijn afgevijld. Maar als de vette handen van de politiek aan het staatsrecht komen, blijven er altijd vlekken achter.

---

Het valt nog niet mee om minister Agema van Volksgezondheid op enige consistentie te betrappen

COMMENTAAR VOLKSKRANT

Het plompverloren schrappen van de pandemische paraatheid zegt veel over de kortademigheid die de kabinetsformatie in de greep had. Het goede nieuws is dat minister Fleur Agema inmiddels zelf ook in de maag zit met die inconsequentie van beleid.

Het is misschien flauw om ministers te blijven confronteren met opvattingen die ze koesterden toen ze nog Kamerlid waren, maar minister Fleur Agema van Volksgezondheid (PVV) maakt het lastig om het níet te doen.

Gedurende de coronajaren maakte zorgspecialist Agema onvermoeibaar, consequent en volkomen terecht korte metten met het pijnlijke gebrek aan voorbereiding van de regering op een pandemie. Diep verontwaardigd was ze over het tekort aan beschermingsmiddelen, over het gebrek aan flexibele IC-capaciteit, en over de haperende opstart van de vaccinatiecampagne.

En ze liet het er niet bij zitten. Toen de rust in 2022 weer wat was teruggekeerd, schreef ze een initiatiefnota waarin werd aangedrongen op beterschap. ‘We hebben een reserve aan mensen, gebouwen en spullen nodig, die in geval van een pandemie, ramp of terroristische aanslag kan worden ingezet.’ Tot haar ontzetting reageerde het kabinet aanvankelijk terughoudend. ‘Het ergerlijke van dit alles is dat het kabinet niets leert van gemaakte fouten. De paraatheid is niet op orde’, stelde het Kamerlid vast.

Dat was wat te streng voor toenmalig minister Ernst Kuipers. Want íéts had hij toch wel geleerd. Rutte IV maakte uiteindelijk structureel 300 miljoen euro vrij voor het ‘Programma Pandemische Paraatheid’: een investering in het versterken van de regionale gezondheidsdiensten, die tijdens de coronacrisis zo’n belangrijke rol innamen in de infectieziektebestrijding.

Ook kwam er budget om medisch personeel op te leiden voor crisissituaties, voor de beschikbaarheid van geneesmiddelen, vaccins en beschermingsmiddelen. En voor onderzoek naar de herinrichting van de intensivecareafdelingen, opdat ze in de toekomst sneller kunnen opschalen in geval van nationale nood.

En nu is het geld weg. Daar kan Agema zelf niets aan doen, het werd haar in mei al afgenomen, door de leiders van de regeringspartijen in hun hoofdlijnenakkoord. Maar ze heeft zich er wel stilzwijgend bij neergelegd. De Onderzoeksraad voor Veiligheid moest er in de zomer expliciet naar vragen of het klopt dat zowat het hele programma alweer overboord gaat.

Donderdag antwoordde Agema bevestigend. Enige argumentatie levert ze er niet bij. Het is niet zo dat het kabinet denkt dat er betere manieren zijn om het land voor te bereiden op noodsituaties, het is gewoon een platte bezuiniging die bovendien zeer illustratief is voor de kortademigheid die de formatie kennelijk in de greep had. Als iets niet meteen zichtbaar resultaat oplevert dat kan worden uitgevent via de sociale media, is het kennelijk niet interessant. Zou dit kabinet ooit aan de Deltawerken zijn begonnen?

Het goede nieuws is dat Agema kennelijk inmiddels ook in haar maag zit met de inconsequentie. Vrijdag liet ze alsnog weten dat ze op zoek gaat naar ‘alternatieve financiering’, waarvoor ze dan nog wel zal moeten vechten in het kabinet.

Maar dat zou goed moeten komen. Alle partijen die in de coronajaren luidkeels pleitten voor betere paraatheid, vormen samen nog altijd een zeer ruime Kamermeerderheid. Als zij nou gewoon voet bij stuk houden en hun oproep deze week bij de behandeling van Agema’s begroting in de Kamer even herhalen, kan de minister de strijd haast niet verliezen.  🍉

Satirische programma’s zoals DWHN en De Avondshow met Arjen Lubach doen meer aan kritische journalistiek dan alle talkshows samen. https://t.co/iyyCK7kszV

— Nadia Bouras – نادية بوراس ⵏⴰⴷⵢⴰ ⴱⵓⵔⴰⵙ 🍉 (@NadiaBouras) October 14, 2024

---

Marjolein Faber: slecht opgevoed, intellectueel infantiel

Marjolein Faber wist het in de oppositie zo goed te verwoorden, allemaal. Lekker recht voor z’n raap, zonder zich iets van anderen aan te trekken, zelfs zonder zich iets aan te trekken van de waarheid. Ze was met haar houding de gedroomde tegenhanger van het ouderwetse politieke dier, dat zich in de ogen van het PVV-electoraat vooral bezighoudt met nodeloos ingewikkeld geleuter.

Faber doet niet aan ingewikkeld, ze doet gewoon aan dom nabauwen van wat ze op verjaardagen in de kring heeft horen zeggen, zonder de moeite te nemen zich te verdiepen in de materie. Ze roept zonder enige scrupule dat er „natuurlijk een relatie tussen de mensen die binnenkomen en de woningnood” zit. Dat de belangrijkste schuld voor de woningnood ligt bij hele andere, strikt autochtone oorzaken zoals slecht politiek beleid (met dank aan Rutte I en II), de economische crisis die nog steeds doorwerkt in de woningbouw, en een verdunning van huishoudens door onder andere het grotere aantal gescheiden partners en andere alleenwonenden – dát wordt beschouwd als een onnodig ingewikkeld verhaal. En dat er feitelijk helemaal geen sprake is van een asielcrisis, weerhoudt Faber er niet van om er een uit te roepen. Want, zegt ze pruilend, zo voelt dat voor haar persoonlijk en als ze dan kijkt „in de maatschappij, dan hebben we gewoon een crisis”.

Tja, als iets voor Faber zo voelt, dan is het echt. Intussen zegt ze halfslachtig sorry wanneer ze op de vingers wordt getikt voor racistische opmerkingen, zoals toen ze werd geconfronteerd met het noemen van de omvolkingstheorie. En toen ze keer op keer loog dat de dader van een steekpartij in Groningen een ‘Noord-Afrikaans uiterlijk’ had. Terwijl getuigen en politie allang hadden verklaard dat het om een witte zestigplusser ging, bleef Faber voor de camera’s zeggen dat „mijn tweet klopt”. Die grove, gevaarlijke leugen nam ze trouwens nooit helemaal terug. Dat hoefde ook niet, want het kwaad was allang geschied.

Marjolein Faber doet me denken aan een slecht opgevoed kind. Een kind dat te veel ruimte heeft gekregen van haar ouders, omdat haar persoonlijke vrijheid het hoogste goed is. Wie mij persoonlijk kent, weet dat ik weinig dingen irritanter vind dan onopgevoede kinderen. Faber is wat dat betreft voor mij de belichaming van de perfecte storm: slecht opgevoed, intellectueel infantiel en – misschien juist daarom – opvallend egocentrisch. Als een kind dat een koekje uit de trommel steelt, en daarbij een kostbare vaas omgooit, kijkt ze verwonderd op als er een reprimande op volgt. ‘Ja, sorry hoor’, zegt Faber dan. ‘Ik wilde gewoon een koekje.’ Dat is voldoende argument voor de veroorzaakte schade, want wat zij wil, dat staat centraal. Een verwend kind verwacht dat het haar niet echt kwalijk wordt genomen.

De vraag is, hoe zo’n onbehouwen persoon zich ontwikkelt nu ze niet meer vanuit de oppositie kan stampvoeten, maar zelf aan de knoppen zit. Tot nu toe lijkt ze vooral verbaasd te zijn; het is allemaal toch niet zo eenvoudig als ze had gedacht. Ik schaamde me plaatsvervangend voor haar, toen ik de reactie van de andere EU-ministers in Luxemburg terug keek. Geconfronteerd met Fabers paradepaardje – een Nederlandse opt-out in het Europese migratiebeleid – keken de Europese bewindslieden verbaasd, sommigen lacherig, anderen streng. Wat een aanfluiting van een minister – je hoorde het ze bijna denken.  🍉

Wilders & Co taxeren het Israël-sentiment onder de eigen achterban verkeerd

Ze zaten vooraan in de Amsterdamse synagoge: Dilan Yesilgöz, Caroline van der Plas en Geert Wilders. Laatstgenoemde had zelfs een keppeltje op; het ene ‘kopvod’ is het andere niet, zullen we maar zeggen. De drie regeringspartners buitelen al weken over elkaar heen om op te komen voor de Joden en de Israëlische staat. Bij sommigen heeft dat óók persoonlijke redenen, bij alle drie is het opportunisme.

Yesilgoz beweerde dat iedereen die via een watermeloen-emoiji steun uitspreekt voor de Palestijnse zaak een antisemiet is, vond dat burgemeesters die protesten op 7 oktober toestonden ‘antisemitisme faciliteren’, en schoffeerde indirect de NS en haar werknemers door te verwijzen naar de Tweede Wereldoorlog. Ongehoord en leugenachtig, maar in de schaduw van de politieke hooligan Wilders kijkt niemand er nog van op.

De vraag is echter waarom de drie regeringspartijen VVD, BBB en PVV zo enorm agressief pro-Israël zijn, en doen alsof elke vorm van kritiek op de Israël per definitie antisemitisme is. Dat is het natuurlijk niet, en dat snapt vrijwel iedereen, zelfs de kiezers van die partijen.  🍉

Burgemeesters zien ‘halfhartige’ reacties in kabinet en coalitie na uithaal Wilders richting Halsema

Lokale bestuurders Burgemeester Dijksma van Utrecht betreurt het dat Haagse politici, al helemaal premier Schoof, de frontale aanval van PVV-leider Wilders op burgemeester Halsema niet steviger afkeuren. „Dit pikken wij niet.”

'Er moet een grens worden gesteld aan datgene wat er wordt gezegd', aldus Sharon Dijksma in #buitenhof. 'De berichten zijn intimiderend'. 'Van de fractieleider van de grootste partij verwacht je dat hij voorleeft'. 'Wees voorzichtig met het persoonlijk maken'. pic.twitter.com/nLXWbA2fhy

— Buitenhof (@Buitenhoftv) October 13, 2024

Het land uit met dat tuig.

En Halsema mag mee. pic.twitter.com/ElqGakphXO

— Geert Wilders (@geertwilderspvv) October 7, 2024

PVV-leider Geert Wilders zorgt vaker voor ophef, maar maandagavond heeft hij „echt een grens overschreden”, zegt Sharon Dijksma, burgemeester van Utrecht en voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Wilders plaatste op X een foto van pro-Palestijnse betogers die maandag voor ongeregeldheden zorgden in de Amsterdamse binnenstad, waarbij hij de tekst plaatste: „Het land uit met dat tuig. En Halsema mag mee.”

Een frontale aanval op de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema dus, door de leider van de grootste regeringspartij. Maandag stond Halsema in Amsterdam voor de moeilijke opdracht om enerzijds de herdenkingen van 7 oktober waardig te laten verlopen en anderzijds ruimte te bieden aan tegendemonstraties. Dijksma: „Burgemeesters staan al onder enorme druk in een samenleving die polariseert en moeten dagelijks moeilijke afwegingen maken, die soms ook kunnen schuren. Het is volstrekt onverantwoordelijk als je dan vanuit Den Haag van de weg gereden wordt, terwijl je juist steun nodig hebt.”  🍉

Het kabinet jaagt op spoken, de politiek op symbolen en de onderliggende structuren blijven buiten beeld

Het was zo’n week waarin zich drie zaken opdrongen die op het oog niets, maar ondertussen alles met elkaar te maken hebben.

1. De bordjes met de tekst ‘Hier werken we aan uw terugkeer’ die Marjolein Faber in een vlaag heeft verzonnen – of misschien niet in een vlaag, want ze presenteert volcontinu dit soort plannetjes – en die ze graag zou willen neerzetten bij asielzoekerscentra om haar ingebeelde asielcrisis te bestrijden. ‘Dit is toch geen kabinetsbeleid?’ informeerde een verbaasde verslaggever. ‘Ik heb dit bedacht, ik bèn beleid’, antwoordde Faber. […]

2. De oplopende irritaties tussen enerzijds de directie van het Zuyderlandziekenhuis in Heerlen, die roeiend tegen een onoplosbaar personeelstekort de regio van zorg probeert te voorzien, en anderzijds een deel van de Tweede Kamer, dat wantrouwen zaait tegen de wijze waarop het ziekenhuis dat wil doen. Die wijze is ‘verantwoord’ én wordt breed gedragen door alle betrokkenen, aldus bestuursvoorzitter David Jongen, maar daar hoor je de Kamer nooit over.

3. De landsbegroting, die uitdrukt wat het kabinet belangrijk genoeg vindt om in echt bestaand beleid om te zetten met werkelijke effecten, voor reëel bestaande mensen. Daaruit blijkt dat de mensen die het het moeilijkst hebben, het minst te verwachten hebben. Hun inkomsten blijven achter terwijl vermogenden worden ontzien. Op onderwijs wordt bezuinigd terwijl zelfontplooiing door het lezen van boeken en kranten duurder wordt gemaakt. Dat er 150 duizend kinderen in armoede blijven opgroeien wordt door het kabinet als een prestatie van formaat gezien.[…]

De connectie tussen deze drie dingen is dit: terwijl het kabinet het ambtenarenapparaat inzet om kostbare tijd, denkkracht en middelen te steken in het najagen van spookbeelden en het verzinnen van onzin (zie: de bordjes van Faber, of eigenlijk: alles van Faber) en de politiek vol op mediagenieke symbolen duikt (zie: de herschikking van de zorg bij het Zuyderlandziekenhuis), blijven de onderliggende structuren buiten beeld (zie: armoede, laaggeletterdheid).

De gevolgen daarvan worden voor de buitenwereld pas goed zichtbaar wanneer zo’n ziekenhuis het maatschappelijk falen aan het opdweilen is (zie: COPD en hartfalen. Overigens gaat dit ook op voor rechtbanken die overspoeld worden met zaken tegen kleine draaideurcriminelen en verwarde/verslaafde/dakloos geraakte mensen die geen straf maar hulp nodig hebben, maar amper worden geholpen).

En een structurele aanpak blijft uit (zie: de landsbegroting).

Geen begrip is in de politiek zó misbruikt en als duizenddingendoekje ingezet als het woord ‘bestaanszekerheid’. Op een zeker moment konden ook heel rijke mensen ‘bestaansonzeker’ zijn omdat ze ‘te veel’ belasting zouden hebben betaald over hun vermogen.  🍉

Dat staatssecretaris Chris Jansen mag blijven zitten, is een misverstand

Dick Schoof heeft ingegrepen, zelfs ‘een harde lijn getrokken’, zo schreef het AD, dat de premier in New York had gesproken tussen VN-vergaderingen en hardlopen

Het betreft de kwestie-Jansen. Chris Jansen is een tamelijk onbekende PVV’er die door Geert Wilders op de post van staatssecretaris voor Openbaar Vervoer en Milieu is neergezet, vermoedelijk in de hoop en de verwachting dat hij daar niet veel schade zou aanrichten die aan zijn tamelijke onbekendheid een radicaal einde zou maken.

Jansen was te gast geweest in een ontbijtprogramma op televisie, hij had daar desgevraagd enthousiast bevestigd dat hij ‘absoluut’ nog achter de uitspraak staat van zijn partijleider (‘Dan gaan we dat regelen’, tegen een zaal die om ‘minder, minder, minder’ Marokkanen stond te scanderen), en hij had er vervolgens dagen voor nodig gehad om uit te leggen dat dit niet de mening van het kabinet is, dat hij dit niet als bewindspersoon vindt, maar als privépersoon, en eigenlijk ook niet als privépersoon, of heel misschien wel, maar nu even niet.

Vrijdag stond Schoofs reactie in de krant: ‘Wilders is hiervoor veroordeeld. Dit kan gewoon niet. Laat daar geen misverstand over bestaan.’

Schoofs probleem is evenwel dat daar dus wél een misverstand over kan bestaan. Schoofs kabinet is een opeenstapeling van misverstanden, met als allergrootste misverstand het idee dat racisten geen racisten meer zijn als je ze een rechtsstaatverklaring laat ondertekenen.  🍉

Minister Uitermark is de hoeder van de Grondwet in een kabinet dat de randen opzoekt

Judith ­Uitermark, die vandaag haar eerste grote optreden als minister in de Kamer heeft, was ‘een gemiddeld raadslid’ en een ‘oprecht geïnteresseerde rechter’. De vraag is of ze de druk van de PVV kan weerstaan om een asielcrisis uit te roepen.

Als NSC het geweten is van de nieuwe regeringscoalitie, dan is Judith Uitermark (53) de personificatie van dat geweten. De minister van Binnenlandse Zaken is hoeder van de Grondwet. Ze moet de rechtsstatelijke garanties bewaken die, voortvloeiend uit het hoofdlijnenakkoord, zijn opgenomen in het regeerprogramma van PVV, VVD, NSC en BBB.  🍉

Protest in centrum Rotterdam: demonstranten bootsen NS-stem na en bidden voor stadhuis

Enkele honderden pro-Palestina demonstranten hebben zich maandag verzameld in de binnenstad van Rotterdam om te protesteren tegen het geweld in het Midden-Oosten. Daarna vertrok een stoet richting het Stadhuis. De demonstranten hebben de stem die normaal aankondigingen doet in de stationshal van Rotterdam Centraal nagebootst.

Er waren enkele honderden mensen aanwezig, volgens aanwezigen was de sfeer gemoedelijk. De politie hield toezicht op het protest, dat vergelijkbaar met eerdere pro-Palestina demonstraties zou zijn verlopen. In de hal werden met behulp van een megafoon leuzen gescandeerd, terwijl vlaggen en spandoeken het protestbeeld domineren. […]

Jaar na HAMAS aanval

Vooraf was er veel te doen over de Pro-Palestijnse demonstratie op de dag dat Hamas een jaar geleden een aanval uitvoerde op Israël. Burgemeester Aboutaleb liet daarop weten dat het gewoon mag volgens het demonstratierecht, mits de veiligheid van medewerkers en reizigers niet in gevaar komt.

Door het hele land vonden maandag demonstraties en herdenkingen plaats. De NOS meldt dat de burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, een pro-Palestina demonstratie in de hoofdstad heeft beëindigd. Volgens een woordvoerder werd dit besluit genomen vanwege “wanordelijkheden”. 🍉

Premier Schoof kan ook in de Eerste Kamer niet ontkomen aan Wilders’ schaduw

Het kabinet kan niet rekenen op een meerderheid in de Eerste Kamer. Toch trotseerde premier Dick Schoof dinsdag in de senaat de breed gedragen kritiek op de inzet van noodwetgeving om het asielbeleid aan te scherpen. De PVV laat iets anders voorlopig niet toe.

[…] Wat is Schoofs visie?

Net als enkele weken geleden krijgt premier Schoof ook weer vragen over zijn eigen visie. ‘Waar staat hij voor?’, wil GL/PvdA-fractievoorzitter Paul Rosenmöller weten. ‘Als deze partijloze premier blijft zwijgen over zijn eigen anker, wordt hij in deze coalitie steeds vaker speelbal van de meest vocale, de meest radicale en de meest strategische. En iedereen weet wie dat is.’

De man op wie Rosenmöller doelt, Geert Wilders, domineert onmiskenbaar ook weer het debat in de Eerste Kamer, net als eerder in de Tweede Kamer. Dat begint al als Schoof ’s ochtends aankomt. Voor draaiende camera’s moet de premier reageren op een X-bericht van de PVV-leider, die meent dat de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema samen met pro-Palestina-demonstranten naar het buitenland uitgezet mag worden. Schoof schippert: de uitlating van Wilders wil hij niet recenseren, maar het kabinet staat achter alle burgemeesters.

https://twitter.com/prof_akkermans/status/1843739739289211086

[…] Schoof volgt zo het spoor van Wilders. De PVV-leider heeft de afgelopen weken erop gehamerd dat de noodknop koste wat het kost moet worden gebruikt. De zogenoemde spoedwetgeving zal volgens Wilders getraineerd worden. ‘We gaan het gewoon doen’, herhaalt Schoof dinsdag over de noodwetgeving. ‘Het kabinet gelooft in deze aanpak en richt alle energie op deze route.’

Waar dat geloof precies op gebaseerd is, kan Schoof moeilijk duidelijk maken. Achter hem zitten PVV-minister van Asiel en Migratie, Marjolein Faber, en NSC-minister van Binnenlandse Zaken, Judith Uitermark. De twee tegenpolen in het kabinet gunnen elkaar geen blik waardig.  🍉

Een kabinet dat zichzelf saboteert

Column Bij migratie kiest het kabinet voor begrenzing, maar op economisch gebied geeft het de regie nu juist uit handen door minder grenzen te stellen. Het is dus afwachten wie het gevecht om schaarse handen en ruimte wint, zegt Marike Stellinga

Voor een kabinet dat als leidraad heeft ‘wat wél kan’, zit er opvallend veel zelfsabotage in de plannen. Het kabinet-Schoof wil veel. Maar het maakt het zich tegelijk moeilijk die wensen waar te maken.

Neem de economische politiek. Daar zit een prominente tegenstrijdigheid in: het kabinet wil tegelijk meer overheidsregie én meer vrijheid voor de markt. NSC wil meer ‘regie’ en een sociale markteconomie. Tegelijk willen VVD en BBB zoveel mogelijk vrijheid voor ondernemers.  🍉

Eerste Kamer keert zich tegen asielnoodwet: ‘Onwenselijk’

De Eerste Kamer keert zich tegen een beroep op het noodrecht om het asielbeleid aan te scherpen. Die noodgreep is ‘onwenselijk’, vindt een meerderheid van de senatoren. Ze vragen het kabinet om een ‘plan B’, een wet die wél vooraf aan de Tweede en Eerste Kamer wordt voorgelegd.

Dat in dit land 2,5 tot 3 miljoen mensen achter 'n halve dictator aanlopen die al 20 jaar lang geen tegenspraak duldt, vind ik ronduit schokkend.
Maar dat in NL 3 politieke partijen over zich heen laten lopen en geen streep trekken, vind ik ronduit alarmerend. #Wilders #Halsema pic.twitter.com/5LsROBqC1f

— Elsschot🌍🇳🇱🇪🇺 / @elsschot.bsky.social (@marcelbar8) October 7, 2024

 🍉

Hoogopgeleide moslims overwegen weg te gaan uit Nederland: ‘In Marokko voel ik me vrij’

Onder hoogopgeleide moslims in Nederland is het steeds vaker een onderwerp van gesprek: weggaan uit het land dat voor hen steeds killer wordt. Marokko trekt. ‘Als je je niet volledig conformeert, blijven Nederlanders je zien als vreemdeling.’

Mohammed is de zoon van Afghaanse vluchtelingen en werkt als docent in het voortgezet onderwijs. ‘Ik heb heel lang geprobeerd me aan te passen aan de Nederlandse samenleving’, vertelt hij. ‘Maar als je je niet volledig conformeert, blijven Nederlanders je zien als vreemdeling.’

Yasmine’s ouders zijn hier geboren, haar grootouders komen uit Marokko. ‘Nu is de vierde generatie in aantocht’, zegt ze terwijl ze over haar buik strijkt. ‘Maar het wordt alleen maar slechter voor moslims in Nederland.’ Yasmine studeert pedagogische wetenschappen. Zodra die studie is afgerond, wil het echtpaar vertrekken: ‘We zijn het zat om in vernedering te leven.’  🍉