FORMATIE: De diepe, racistische wortels van de omvolkingstheorie
Complotdenken
Prominente PVV’ers Marjolein Faber en Martin Bosma haalden de theorie meermaals aan, maar waar komt die precies vandaan?
Een Franse kasteelheer, Amerikaanse eugenetici, nazi-demografen, een Britse onheilsprofeet en een VN-rapport over arbeidsmigratie – het lijkt op het eerste gezicht een wonderlijke mix, maar allemaal hebben ze de afgelopen eeuw bijgedragen aan het ontstaan van de omvolkingstheorie: het idee dat er in de westerse wereld een elite bestaat die met behulp van migratie bezig is de blanke bevolking te vervangen.
Door de voordracht van Marjolein Faber (PVV) als minister voor Asiel en Migratie werd deze week de schijnwerper nog eens gericht op de in rechtsradicale kringen gekoesterde complottheorie. Veel aandacht kreeg haar opmerking over het fenomeen ‘omvolking’ in een Eerste Kamerdebat met premier Rutte (VVD) in 2020. Daarin zei Faber: „Er wordt een agenda uitgerold van antisemitisme, terrorisme en omvolking.” Ook Kamervoorzitter Martin Bosma (PVV) gebruikte de term regelmatig, volgens de archieven van de Tweede Kamer sinds 2015 dertien keer. Hij zei over omvolking onder meer: „Het is geen theorie, het is gewoon wat een blind paard kan zien.”
Andere senatoren en premier Rutte wezen Faber in het debat in 2020 terecht met de opmerking dat het begrip ‘omvolking’ afkomstig is uit nazi-Duitsland, waarop Faber riposteerde dat ze de term ‘replacement migration’ had gelezen in een rapport van de Verenigde Naties.
Hitler noemde boek met omvolkingstheorie ‘mijn bijbel’
[…]
‘Eigen’ witte cultuur
Bij een symposium rond de door de UvA-wetenschapper Sarah Bracke geredigeerde bundel The Politics of Replacement (2023) werd de term aldus gedefinieerd: „Omvolkingsdenken is het idee dat het ‘eigen’ (witte) volk en de ‘eigen’ (witte) cultuur worden verdrongen door degenen die als ‘vreemd’ worden beschouwd. De aanhangers van de omvolkingstheorie geloven dat er een plan is om – via niet-westerse migranten en vluchtelingen – de witte bevolking van Europa te vervangen en dat dit systematisch georganiseerd wordt door zogenaamde ‘elites’.”