In de schulden na een erfenis: ‘Ik kreeg dit ineens op mijn bord’

Cocon op de werkplaats © Radboud Spruit

De Belastingdienst en Sociale Verzekeringsbank laten erfgenamen betalen voor schulden die ze erven van ouders, ook als ze alleen maar schulden erven. Andere overheidsinstanties, zoals verschillende grote gemeentes, doen dit juist niet.

De Amsterdamse mevrouw Hous zit met zo’n schuld. Haar moeder overleed in april 2020. Twee jaar later kreeg ze een brief op de mat van de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Haar moeder had jarenlang te veel AOW ontvangen en daardoor duizenden euro’s schuld bij de SVB opgebouwd.

Erf je altijd de schulden van je ouders?

Nee, je kan een erfenis verwerpen. Hiervoor moet de erfgenaam een formulier invullen en opsturen naar de rechtbank die hoort bij de woonplaats van de overledene. Dat kost 155 euro aan rechtbankkosten.

Soms weet je niet of de overledene schulden of juist vermogen nalaat. In dat geval kan de erfgenaam de erfenis ‘beneficiair aanvaarden’. Dit houdt in dat je de erfenis mag houden als er vermogen is, maar dat als er alleen schulden overblijven, je die niet hoeft te betalen.

Ook deze optie moet je via de rechtbank regelen en kost 155 euro.

Een derde route is zuiver aanvaarden. In dat geval zijn alle eigendommen, maar ook alle schulden voor de erfgenaam. Ook als de schuld groter is dan de eigendommen.

In de praktijk komt het ook voor dat erfgenamen per ongeluk een erfenis zuiver aanvaarden. Bijvoorbeeld door geld van de overledene (tijdelijk) op de eigen bankrekening te zetten of waardevolle spullen mee te nemen uit het huis.

Sociale Verzekeringsbank SVB

[…] “Beslag op inkomen is voor de SVB een allerlaatste stap.”

Belastingdienst de grootste schuldeiser

Ook de Belastingdienst – de grootste schuldeiser van Nederland – klopt bij nabestaanden aan om belastingschulden van een overleden ouder te vereffenen. Zelfs als de schulden groter zijn dan het vermogen. Cijfers over hoe vaak dit gebeurt, heeft de dienst niet.