Verduurzaming van de industrie stagneert, tot frustratie van alle betrokkenen
Nederlandse industrie
Hoe moet het verder met de vergroening van de industrie? Daarover sprak de Tweede Kamer woensdag met bijna alle hoofdrolspelers. Die bleken het erover eens dat het niet goed loopt: de afspraken over staatssteun komen te langzaam tot stand.
[…] … over Tata Steel IJmuiden
Kosten voor de overheid stonden niet vermeld in het rapport, maar lekten per ongeluk uit bij een persconferentie via een slordig opgemaakte slide. In dit scenario kan de bijdrage oplopen tot 3 miljard euro voor de staat – veel meer dan lang werd aangenomen.
Het leidde tot veel woede bij omwonenden en milieuorganisaties, die meenden dat hun scenario – meteen veel meer fabrieksonderdelen sluiten en halffabrikaten gaan inkopen – niet serieus was genomen. In een kritisch opiniestuk in NRC schreven economen Sweder van Wijnbergen en Roel Beetsma dat zo’n groot bedrag voor Tata Steel niet gerechtvaardigd kon worden: zo belangrijk is de fabriek voor Nederland niet, volgens hen.
Als de overheid serieus is over gezondheidswinst, kiest ze voor het plan van de omwonenden, zei Urgenda-directeur Marjan Minnesma woensdag. Zij praat regelmatig met bedrijven over vergroeningsroutes en welke steun zij nodig hebben. Volgens haar zijn veel scherpere keuzes nodig dan het simpelweg volgen van de plannen waar fabrieken zelf mee komen. „Een visie op de industrie van de toekomst had het startpunt moeten zijn.”
„Kijk naar de toegevoegde waarde, naar het potentieel voor verduurzaming”, zei Sanne Akerboom, assistent-professor Regulering en Governance van de energietransitie aan de Universiteit Utrecht en tevens directeur van het Sustainable Industry Lab. Hoe moet Nederland er in de toekomst uitzien? Met die bedrijven ga je vervolgens afspraken maken – waarbij niemand overigens namen wilde noemen. „Ik zou zo’n visie onmiddellijk toejuichen”, zei ook Carolien Gehrels. En tegen de aanwezige Kamerleden: „Misschien kunt u dit bewerkstelligen bij de minister.”
[…]
Eind 2023 zei minister Micky Adriaansens (Economische Zaken, VVD) al tegen NRC dat het best kan dat „zo’n bedrijf dan 5, 6 of 7 jaar door produceert en dan de tent sluit. Dat is echt geen irreëel scenario.”
[…]
Zoals in wel meer dossiers zijn de keuzes die aan de formatietafel gemaakt worden in dit geval cruciaal. Duidelijk was voor de aanwezigen dat in ieder geval betere coördinatie nodig is tussen overheden, en een snellere vergunningverlening. Nog meer tijdverlies kan niet, aldus Michèlle Prins van Natuur&Milieu. „Het is drie jaar geleden dat de maatwerkaanpak werd aangekondigd. Vijf jaar geleden dat we het Klimaatakkoord getekend hebben. En tien jaar geleden dat het Klimaatakkoord van Parijs werd getekend. Ondertussen liggen we nog steeds niet op koers.”