Shell en Exxon vinden dat zij “gecompenseerd” moeten worden: wie begint de boycot?

Arbitragezaak van Shell en Exxon tegen de staat kan miljarden kosten

Shell en ExxonMobil beginnen arbitragezaak tegen de Nederlandse staat. Twistpunt is de financiële afwikkeling van de versnelde sluiting van het Groninger gasveld.

Shell en ExxonMobil zijn een arbitragezaak begonnen tegen de Nederlandse staat. Met hun gang naar het Nederlands Arbitrage Instituut (NAI) stellen de oliebedrijven de belangrijkste afspraken over het stoppen met de winning van aardgas en de afhandeling van de schade door de gaswinning ter discussie. Dat valt op te maken uit de brief die beide bedrijven eind vorig jaar aan demissionair staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw, D66) stuurden.

Een hoofdlijnenakkoord over het afbouwen van de gaswinning dat in 2018 werd gesloten tussen de bedrijven en de staat biedt volgens Shell en ExxonMobil onvoldoende houvast over de exacte invulling van die afspraken. Gesprekken met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat hierover hebben de afgelopen jaren geen helderheid opgeleverd. Het oordeel van een onafhankelijke derde is daarom volgens de bedrijven onontkoombaar geworden. […]

Concreet gaat het om de compensatie die beide bedrijven moeten krijgen omdat de staat eenzijdig heeft besloten het Groninger gasveld eerder te sluiten dan was afgesproken. Verder willen de bedrijven uitsluitsel over vergoeding van de kosten die zijn gemaakt voor de gasopslag in Norg. Ook de verrekening van de kosten die de NAM (eigendom van de staat en Shell en ExxonMobil) maakt voor de schadeafhandeling en versterking van huizen in het aardbevingsgebied in Groningen wordt ter arbitrage voorgelegd. Daarmee worden alle afspraken uit het hoofdlijnenakkoord uit 2018 ter discussie gesteld.

[…]

Potentieel miljardenprobleem

Overigens lopen er sinds januari 2022 al twee andere arbitragezaken over de afhandeling van de kosten van schade en versterking als gevolg van de gaswinning. De behandeling daarvan duurt naar verwachting vier jaar, meldt EZK. Beide bedrijven zeggen tijdens de behandeling van de arbitragezaak wel door te willen onderhandelen met de staat over „een alomvattend finaal akkoord”. Dat is ondanks jarenlang intensief overleg tot nu toe nog niet gelukt.