De woningbouw bloeit nog volop, maar een omslag zit eraan te komen
Bouwsector
De bouw zoekt nijver naar personeel en de omzetten groeien flink, maar een kentering is nabij. De eerste signalen zijn zichtbaar.
Bouwers, projectontwikkelaars en onderzoekers waarschuwen minister Hugo de Jonge (Woningbouw, CDA) al sinds vorig jaar: pas op dat de nieuwbouw niet stilvalt. De Jonge wil tot 2030 liefst 900.000 huizen bouwen – en juist nu vertraagt de bouw. Dat baart allerlei betrokkenen grote zorgen.
Het gekke is dat in de bouwsector bepaald geen crisis gaande is. De bedrijfstak leverde vorig jaar 74.000 nieuwbouwwoningen op, het grootste aantal in het afgelopen decennium. In het eerste kwartaal steeg de omzet van bouwbedrijven met 12 procent, en de bedrijfstak staat nog altijd te springen om mensen. Met name voor installatiebedrijven zijn het gouden tijden. Zij komen in actie rond het moment dat een woning wordt opgeleverd en kunnen de vraag amper aan.
Maar voor komende jaren duiden de voorspellingen op een stevige dip in de nieuwbouw. Mede door gebrek aan bouwlocaties vanwege de stikstofcrisis daalt het aantal woningen waarvoor een bouwvergunning is afgegeven al twee jaar. Het lag vorig jaar 16 procent lager dan het jaar ervoor. In het eerste kwartaal van 2023 was de daling zelfs 28 procent, aldus het CBS. Intussen daalt het consumentenvertrouwen door de gestegen bouwkosten en hypotheekrente alleen maar, terwijl de huizenprijzen dalen.
Niet overal in de bouw wordt die afname even hard gevoeld. Tussen goedkeuring van een bestemmingsplan en het moment van oplevering van een een woning, verlopen meerdere jaren. De ene branche voelt de klap daarom nog niet, de andere wel. Bedrijven aan het begin van het bouwproces ondervinden intussen de gevolgen van de haperende woningbouw.
Zo hebben ontwerpers van woonblokken en woontorens al minder werk door de stilgevallen vergunningverlening. Bij veel projecten zijn lange rijen geïnteresseerden verleden tijd, waardoor projectontwikkelaars de grenzen opzoeken van de risico’s die ze willen nemen. En doordat de nieuwbouw hapert, daalt ook de vraag naar materialen. Daardoor moeten deze zomer de eerste fabrieken hun deuren sluiten en denken andere over werktijdverkorting. Drie signalen van de kentering in de bouw.