De wijkkliniek is dé oplossing voor ‘draaideurouderen’, zegt deze hoogleraar
Bianca Buurman | hoogleraar acute ouderenzorg
Kwetsbare ouderen kunnen na een ziekenhuisopname vaak nergens terecht. Hoogleraar acute ouderenzorg Bianca Buurman heeft hier iets op gevonden: de wijkkliniek. Maar zorgverzekeraars staan op de rem.
In haar jaren als verpleegkundige zag hoogleraar Bianca Buurman (Amsterdam UMC, 47) in het ziekenhuis veel ‘draaideurouderen’. Kwetsbare ouderen die na een acute ziekenhuisopname werden ontslagen en binnen de kortste keren terugkeerden op de spoedeisende hulp (SEH).
Ze bedacht de ‘wijkkliniek’ waar ouderen na een SEH-opname ziekenhuiszorg en revalidatiezorg kunnen krijgen om fitter naar huis te kunnen en terugkeer naar de SEH te voorkomen. Maar volgens Buurman zijn zorgverzekeraars bang om de wijkklinieken verder uit te breiden.
Wanneer ben je een draaideuroudere?
„Ieder jaar belanden zo’n 800.000 zeventigplussers op de SEH. Meestal na een val, een infectie of benauwdheid. Eenmaal weer thuis gaan ze vaak harder achteruit en blijven ze in deze draaideur zitten: ze moeten opnieuw acuut opgenomen worden in het ziekenhuis. Op de SEH krijgen ouderen niet altijd de hulp die ze nodig hebben.
„Toen ik in 2006 als verpleegkundige in het ziekenhuis werkte, zag ik dit al gebeuren. Ik dacht, ik kan me niet voorstellen dat deze ouderen zich goed thuis kunnen redden als ze nog zo kwetsbaar zijn. We kennen allemaal wel een kwetsbare oudere, waarbij we denken: het gaat allemaal nog nét goed thuis. Doorgaans hebben ze meerdere ziektes, zijn niet goed ter been en kampen met geheugenproblemen. Er hoeft dan maar iets kleins te gebeuren waardoor het kaartenhuis in elkaar stort.”
We moeten toe naar een ‘holistisch model’, zegt u, hoe ziet dat eruit?
„Dat kaartenhuis kan weer gestut worden als de huisarts, wijkverpleegkundigen, artsen en verpleegkundigen gaan samenwerken. Die werken doorgaans in gescheiden werelden. We moeten naar het geheel kijken: hoe gaat het met de oudere op fysiek én mentaal vlak? Hoe kan iemand langer thuis blijven wonen en welke zorg is daarvoor nodig? En hoe kunnen we die zorg bieden waarbij iedereen die hierbij betrokken is, gaat samenwerken?
„Met holistisch bedoel ik ook dat je het welzijn van ouderen in zijn context moet zien. Je kijkt dan niet naar één aandoening, een gebroken been of koorts. Nee, je kijkt naar het hele plaatje. Hoe komt het dat iemand zijn been gebroken heeft? Wat speelt er nog meer? Is iemand bijvoorbeeld verward, waardoor diegene sneller valt?
„Je neemt ouderen zo serieuzer in hun zorgbehoefte. De wijkkliniek faciliteert die holistische aanpak: ze biedt ziekenhuis- en revalidatiezorg na een ziekenhuisopname. Als een oudere na een acute opname in deze kliniek komt, kijken geriaters, verpleegkundigen, de huisarts en de mantelzorger samen naar wat nodig is om deze persoon weer naar huis te kunnen laten gaan.”