Arm en rijk – fiscale ongelijkheid: De G20 praat opeens over het extra belasten van miljardairs.
Minimumtaks voor ultrarijken
De miljardairs van deze wereld zijn heel bekwaam in het ontwijken van de fiscus. Deze week praat de G20 over een Braziliaans voorstel voor een internationale minimumbelasting voor superrijken, dat veel geld moet opleveren.
In vredesnaam, belast ons nu eindelijk eens behoorlijk. Dat is de boodschap die ruim 250 miljonairs en miljardairs dit jaar voor de derde keer op rij gaven aan de politieke en economische leiders die samenkwamen bij het World Economic Forum in Davos. „Wanneer gaan jullie extreem vermogen belasten?”, schreef de groep vermogenden in januari in een brief aan ‘Davos’.
De economische ongelijkheid groeit „dramatisch”, staat in de brief. Laat ons alsjeblieft meer afdragen. Een paar ondertekenaars: Valerie Rockefeller, telg uit de Amerikaanse Rockefeller-dynastie, haar landgenoot Abigail Disney, nicht van Walt Disney, en Brian Eno, de Britse muzikant-producer.
Tot de niet-ondertekenaars van de brief behoren de allerrijksten van de wereld, de mensen die prijken op ranglijsten als de Billionaires List van magazine Fortune. Dat zijn vooral veel Amerikaanse techondernemers zoals Elon Musk (vermogen: 224 miljard euro) en Jeff Bezos (184 miljard), en daarnaast onder meer mensen uit de Europese luxe-industrie, zoals de Fransman Bernard Arnault (176 miljard), hedgefondsbazen, grootindustriëlen uit landen als India en Mexico en Chinese (tech)magnaten.
Belastingen betalen? Daar doen ultrarijken liever niet aan. Ze stallen hun inkomsten – voornamelijk de winst uit eigen bedrijven – als kapitaal in de eigen ondernemingen of in speciale holdings, waardoor ze de inkomstenbelasting voor een belangrijk deel ontlopen. Andere vormen van belasting, zoals vennootschapsbelasting en vermogensbelasting, worden eveneens zoveel mogelijk ontweken, en liggen sowieso vaak lager dan inkomstenbelasting.
De laatste tijd groeit het ongenoegen over het fiscale vluchtgedrag van deze groep. Onderzoekscollectief ProPublica onthulde in 2021 dat mensen als Musk en Bezos in de VS amper belasting betalen. In Nederland bleek uit recente studies van het Centraal Planbureau dat de belastingdruk het laagst is voor de huishoudens met de allerhoogste inkomens.
Thema landt op tafel van G20
Deze donderdag wordt het thema op hoog internationaal-politiek niveau besproken, bij een bijeenkomst van ministers van Financiën van de G20-landen in Rio de Janeiro. Huidig G20-voorzitter Brazilië, geleid door de linkse president Lula da Silva, vroeg de Frans-Amerikaanse econoom Gabriel Zucman om een rapport met cijfers én met voorstellen om zeer vermogende particulieren naar het belastingloket te dwingen.
Dit rapport ligt nu op de G20-tafel. Zucmans boodschap, in het kort: de circa 3.000 miljardairs van deze wereld betalen – inderdaad – relatief fors minder belasting dan de gemiddelde burger. En de beste manier om dit aan te pakken is een internationale minimumbelasting voor ultrarijken. Particulieren die 1 miljard dollar of meer bezitten, betalen dan jaarlijks 2 procent van hun vermogen. Brazilië nam dit voorstel van harte over.