FORMATIE: Gemeenten steken voorwaardelijke hand uit aan kabinet-Schoof, maar willen de Spreidingswet wel behouden
Met een zeer rechts kabinet en asielbeleid op komst, stond er op het jaarcongres van de Vereniging Nederlandse Gemeenten veel op het spel. Liefst 96 procent van de leden stemde woensdag de Spreidingswet te behouden tot een oplossing voor de opvang gevonden is.
Ruig gaat het er niet snel aan toe op het congres van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG). […]
Maar toch. Als je even uitzoomt, dan vindt dit VNG-jaarcongres wel degelijk op een spannend moment plaats. De relatie tussen het rijk en lokale bestuurders werd de afgelopen tien jaar stekeliger. Gemeenten hebben het gevoel dat Den Haag steeds meer verantwoordelijkheden over de schutting gooit, zonder dat daar genoeg geld of degelijk beleid tegenover staat.
Dat laatste manifesteert zich vooral in de asielopvangcrisis, waar steeds weer dezelfde burgemeesters en wethouders de telefoon op moeten nemen als demissionair staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) smeekt om tien, twintig of honderd noodopvangbedden voor asielzoekers. Gemeenten smeekten op hun beurt om de Spreidingswet, maar de Tweede Kamer bleef maar aarzelen. Toen die wet uiteindelijk, met veel kunst- en vliegwerk, werd aangenomen, slaakte bestuurlijk Nederland een zucht van verlichting.
En nu? Nu staat binnen een week het állerrechtste kabinet ooit op het bordes. Met ‘het strengste toelatingsregime voor asiel ooit’, aldus het hoofdlijnenakkoord dat de vier partijen sloten. De nieuwe coalitie zet een streep door de Spreidingswet, wil gemeenten verbieden statushouders voorrang te geven op sociale huurwoningen én gaat in Brussel met de vuist op tafel slaan om een uitzonderingspositie op de Europese asielwetgeving te bedingen.
Mocht dat laatste al lukken, dan gaan daar jaren overheen. […]
Het belangrijkste agendapunt waarover woensdag gestemd wordt, is de oproep aan kabinet-Schoof om de Spreidingswet niet te schrappen tot er een oplossing is gevonden voor de asielopvangcrisis. Liefst 96 procent van de gemeenten blijkt voor deze resolutie te zijn. Hoe de nieuwe coalitie – voor wie de Spreidingswet ook een symbool is van slappe knieën – daarop reageert, zal de komende maanden moeten blijken.