De crisis op het stroomnet verergert: we plakken onze band terwijl we aan het fietsen zijn

I Will Use Less Energy” by OneEighteen is licensed under CC BY-NC 2.0

Bedrijven die geen aansluiting meer kunnen krijgen, burgers bij wie thuis de lampen gaan knipperen. Het Nederlandse elektriciteitsnet loopt vast. Hoe heeft deze crisis kunnen ontstaan? En wat komt er de komende jaren op Nederland af?

De wachtrij blijft maar groeien. Bijna 9.500 grote bedrijven die een nieuwe of zwaardere stroomaansluiting willen, bijvoorbeeld om hun productieprocessen te ‘elektrificeren’ en zo te verduurzamen, kunnen die nu niet krijgen. Omdat het elektriciteitsnet propvol zit. Een jaar geleden waren dat er nog 5.600. Nog eens 7.539 bedrijven kunnen de stroom die ze zelf opwekken niet ‘terugleveren’ aan het net, vanwege dezelfde verstopping.

Wie de nieuwste cijfers van Netbeheer Nederland, de branchevereniging voor de beheerders van het stroomnet, ziet, kan niet anders dan concluderen dat de crisis op het stroomnet steeds groter wordt. 9.500 bedrijven die geen aansluiting kunnen krijgen lijkt misschien niet heel veel – Nederland telt in totaal 2,3 miljoen bedrijven. Maar het probleem dat die bedrijven hierdoor ervaren is groot. De hoeveelheid stroom die zij nodig zeggen te hebben, en nu dus ontberen, komt overeen met bijna tien keer de hoeveelheid die een stad als Eindhoven jaarlijks verbruikt, zo blijkt uit de dinsdag gepresenteerde cijfers. En de gemiddelde wachttijd bedraagt meerdere jaren.

[…]„De waarheid”, zei Hans-Peter Oskam, directeur Beleid en Energietransitie bij Netbeheer Nederland, in reactie op de cijfers, is dat Nederland ook „de komende jaren nog met netcongestie te maken zal hebben”.

[…]

Tot 2030 zouden anderhalf miljoen kleinverbruikers, waaronder huishoudens, te maken kunnen krijgen met onder andere „knipperende lampen en apparatuur die niet goed werkt”, schreef Jetten in een brief aan de Tweede Kamer. En „in het ergste geval […] met stroomuitval”.

2
Wat gebeurt er als we niets doen?

[…]

Simpel gezegd wordt het dan helemaal een drama. Een woordvoerder van Stedin zegt: „Dan kan in 2026 op koude winterdagen het stroomnet in de provincie Utrecht soms volledig uitvallen. Of we moeten stroom gaan verdelen: de ene dag krijgt die wijk stroom tijdens bepaalde uren, de andere dag de andere wijk.” Dat zijn taferelen die het hedendaagse Nederland nog nooit heeft meegemaakt.

[…]

3
Wat zijn die maatregelen, en wat gaan consumenten daarvan merken?

Wel gaan huishoudens volgens Tennet de komende jaren veel merken van de uitbreiding van het stroomnet die netcongestie moet oplossen en de elektrificatie van Nederland verder helpt. In het verzwaren en onderhoud van het stroomnet investeren netbeheerders gezamenlijk vanaf 2025 jaarlijks zo’n 8 miljard euro. Er komen om te beginnen tienduizenden kilometers kabel bij, en talloze transformatorhuisjes. „Het stroomnet komt hiermee steeds dichter bij de mensen, en daar is veel weerstand tegen”, aldus de woordvoerder. „Mensen gaan die transformatorhuisjes in hun wijk zien. Een op de drie straten zal de komende jaren open worden gehaald voor de kabels. En hoewel we altijd afstand houden tussen hoogspanningsstations en huizen, zullen ook die stations dichterbij komen. Als je toegang wil blijven houden tot stroom, horen die maatregelen erbij.”