Over de toekomst van een idyllisch en historisch stukje Rotterdam is een conflict ontstaan tussen de bewoners en de ontwikkelaar. De ontwikkelaar — ook eigenaar van het terrein — wil de historische gebouwen op het Quarantaineterrein Heijplaat renoveren en een nieuwe bestemming geven. Maar de bewoners -allemaal kunstenaars – willen er hun ateliers en werkplaatsen behouden. Dat is volgens hen ooit contractueel vastgelegd met de vorige eigenaar. De slag om een verborgen parel in de Rotterdamse haven.

Diep verscholen in de Rotterdamse haven ligt de voormalige Quarantaine-Inrichting Beneden-Heijplaat. Een terrein van zes hectare groot met daarop meerdere gebouwen, waar vroeger zeelieden en reizigers konden herstellen van besmettelijke ziektes die ze overzee hadden opgelopen.

De ‘inrichting’ werd in al die jaren nauwelijks gebruikt en in 1979 werden de leegstaande slaapbarakken, de medische afdelingen, het portiershuis en het lijkenhuisje op het terrein gekraakt door kunstenaars. Die situatie werd jarenlang gedoogd door het Havenbedrijf en nog steeds wonen en werken er een tiental kunstenaars. Er is een aanlegsteiger voor de Watertaxi en een openbaar strandje dat ’s zomers druk bezocht wordt.

De ‘krakers’ onderhielden al die jaren zelf de gebouwen en zorgden ervoor dat het quarantainestation in 2008 een rijksmonument werd. In 2014 kondigde het Havenbedrijf – toenmalig eigenaar- nieuwe plannen aan voor het gebied.

De bewoners/kunstenaars kregen een contract aangeboden waarin stond dat ze nog tien jaar op terrein mochten blijven wonen en werken, zonder betaling van huur.

In 2021 droeg het Havenbedrijf het terrein over aan BOEi, een ontwikkelaar die historische gebouwen opknapt en een nieuwe bestemming geeft. Zo renoveerde BOEi in Rotterdam eerder al het Zuiderziekenhuis tot het Zuider Gymnasium.

Kunstenaars Quarantaineterrein dreigen na ruim veertig jaar hun plek kwijt te raken

De bewoners die sinds 1980 hun atelier- en woonruimte hebben op het Quarantaineterrein bij Heijplaat maken zich grote zorgen over de plannen van ontwikkelaar BOEi. Ze vrezen dat niet alleen hun plek verdwijnt, maar ook het unieke historische en culturele karakter verloren gaat.

Tussen de Waalhaven en de Eemhaven, omgeven door havenbedrijven, containers, kranen en af en aanrijdende vrachtwagens, ligt een groene oase. Een parkachtige omgeving, waarin bakstenen jaren-dertig paviljoens staan, op twintig minuten lopen van Tuindorp Heijplaat. Aan de waterkant ligt een van de laatste natuurlijke strandjes in de Nieuwe Maas. Het Quarantaineterrein. 

Het werd gebouwd tussen 1930 en 1933 om scheepslui met besmettelijke ziekten te isoleren. Maar mede door de uitvinding van de penicilline bleek dat al bij de ingebruikname in 1935 een achterhaald idee. De gebouwen werden in de loop der jaren voor verschillende doeleinden gebruikt, maar stonden in de naoorlogse jaren vooral leeg. Rond 1980 kwam daar verandering in, toen de gebouwen gekraakt werden door een groep kunstenaars, studenten van het conservatorium en de kunstacademie, die er ateliers en woonruimtes van maakten. Sindsdien hebben die gebruikers zich hard ingezet voor deze plek en het als een soort dorpje van Asterix weten te verdedigen. Momenteel kent het terrein 10 bewoners en gebruikers, maar er zijn meer mensen die gebruikmaken van de atelierruimtes.