FORMATIE: ‘Te veel beloven en niet leveren is desastreus’, zegt de Ombudsman over het hoofdlijnenakkoord
Reinier van Zutphen, Nationale Ombudsman
De Nationale Ombudsman adviseerde de afgelopen maanden over het asielbeleid, maar de nieuwe coalitie luistert niet. „Noem het geen crisis, benoem wat het is: wij voldoen niet aan onze verplichtingen.”
[…]
Er komt een tijdelijke asielcrisiswet, u adviseerde eerder om de opvang juist uit de crisissfeer te halen.
„Wat wij zagen in ons onderzoek is dat er geen verschil meer is tussen noodopvang en crisisopvang, dat de ondergrens niet alleen is bereikt maar dat de opvang daar al doorheen gaat. Noem het geen crisis, benoem wat het is: wij voldoen niet aan onze verplichtingen.”
De vier partijen zeggen: zo’n crisiswet biedt ons instrumenten om het aantal asielzoekers terug te dringen.
„Ik betwijfel of het gaat werken, het risico is dat het een loze belofte blijkt. Ik krijg nu al veel meer klachten over de IND dan een jaar geleden. En al die klachten – van mensen wier beslistermijn is overschreden en die geen duidelijkheid hebben – worden gegrond verklaard. Die mensen zitten al in een penibele situatie. Zo’n wet verandert dat niet.
„De vraag of er sprake is van een crisis, is in feite een juridische vraag. En om in de juridische termen te blijven, mij schoot door het hoofd: culpa in causa [schuld in oorzaak]. Nederland heeft zich in de situatie gebracht waarin er een crisis is ontstaan, we zijn er zelf debet aan. We wisten al heel lang wat er aan de hand was en namen geen maatregelen. Ik ben op opvanglocaties geweest, we zakken hier echt door de bodem heen van wat mensenrechtelijk aanvaardbaar is. Dat weten we al heel lang.”
[…]
De belofte van de vier coalitiepartijen om in Brussel te proberen afspraken terug te draaien en om uitzonderingsposities te vragen wekt scepsis op bij Van Zutphen. Hij kent het Europese juridisch systeem goed, werkte als ondersteuner bij het Europees Hof in Luxemburg. „Nederland heeft meegewerkt aan het tot stand brengen van Europese wet- en regelgeving. We hebben ons ingezet voor afwijkende mogelijkheden van onze boeren. Die houden nu op, omdat er problemen zijn met de waterkwaliteit. Daarom zijn we in Nederland tot nieuwe regels gekomen, om de natuur te beschermen.”