FORMATIE: Ontslag op staande voet: veel misbruik van ontslagconstructie bij arbeidsmigranten in de vleessector

Tomato plants in a greenhouse” by -JvL- is licensed under CC BY 2.0
Kleinschalig slachthuis in de pre-industriele periode
Lovis Corinth, Public domain, via Wikimedia Commons

De vleesverwerkende sector draait op arbeidsmigranten – in sommige bedrijven wel meer van 75 procent – , die vaak zijn ‘ingeleend’ via uitzendbureaus. Ook spelen in deze sector volgens hulporganisaties de meest ernstige misstanden.  Het is dan ook absoluut noodzakelijk om dringende maatregelen te nemen, die verder gaan dan het reguleren van uitzendbureaus.

Young Women Standing in a Greenhouse with Growing Tomatoes
Photo by cottonbro studio on Pexels

De Arbeidsinspectie ziet dat arbeidsmigranten in de vleessector onterecht per direct ontslagen worden. Door misbruik van de ontslagconstructie hebben werknemers geen recht op een WW-uitkering of huisvesting.

[…]

Inspecteurs namen bij een eerdere controle een hoog percentage waar van ontslag op staande voet, waarop de Arbeidsinspectie besloot een breder onderzoek op te zetten. Uit onderzoek bij uitzendbureaus die arbeidsmigranten aannemen, kwamen drie bedrijven naar voren waar 40 tot 80 procent van de werknemers tussen 2020 en 2022 op staande voet zijn ontslagen. In totaal werden meer dan zevenduizend ontslagen op staande voet in de administratie teruggevonden.

[…] Bij een ‘eindafrekening’ kan op vakantiegeld of andere uitbetalingen ingehouden worden. Daarna is de werknemer ‘verwijtbaar werkloos’, waardoor die geen recht heeft op een WW-uitkering of recht op huisvesting. Veelal zouden werknemers niet weten dat ze op staande voet ontslagen zijn, waardoor ze niet naar de rechter stappen en opnieuw voor hetzelfde uitzendbureau aan het werk gaan.

Uitzendbureaus in de vleessector ontslaan werknemers, met name arbeidsmigranten, regelmatig ten onrechte ‘op staande voet’ om goedkoper uit te zijn. Het is een veelvoorkomend misbruik van de ontslagconstructie waarbij betalingen aan de werknemer per direct stoppen. Daarvoor waarschuwt de Nederlandse Arbeidsinspectie het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, op basis van nog niet afgerond onderzoek. Volgens demissionair minister Karien van Gennip (CDA) waren de uitkomsten dermate heftig dat de Arbeidsinspectie vroegtijdig aan de bel trekt.

Mona Keijzer had, aldus Mona Keijzer, niks haatdragends gezegd. Arnon Grunberg had het alleen zo gehoord

[…]

Straks zou Grunberg het over Kafka gaan hebben, maar eerst nog even over dat hoofdlijnenakkoord, waarin heel veel staat over asielmigranten, en heel weinig over arbeidsmigranten – terwijl die laatste groep veel groter is. ‘Bij asielmigranten is tweederde na een jaar of vijf weer weg’, wist Keijzer. Of nee, ze bedoelde arbeidsmigranten. ‘Ik wist dat ik iets verkeerds zei.’ Maar, vroeg Sophie Hilbrand, de toestroom van arbeidsmigranten drukt toch net zozeer op onze voorzieningen? Keijzer stelde haar gerust, het nieuwe kabinet zou nagaan welke arbeidsmigranten wel en niet welkom zijn. Medewerkers van distributiecentra bijvoorbeeld niet, tomatenplukkers wel. Oké, vatte Hilbrand samen, dus arbeidsmigratie moet volgens de BBB afnemen, maar niet binnen de groep waar de BBB-achterban gebruik van maakt? Keijzer, bloedserieus: ‘Dat is correct.’