Euthanasie bespreekbaar maken, dat wil Elena Lindemans bereiken met docuserie ‘Een goede dood’
Een goede dood – Maandag 6, 13, 20 en 27 mei 2024 – NPO 2, NPO Start en 2Doc.nl 22:10
Worden mensen die ernstig psychisch lijden en een acute doodswens hebben, gehoord door hun artsen? Zes mensen, die de regie over hun eigen levenseinde willen, werden twee jaar lang gevolgd in hun laatste jaren, maanden, weken, dagen en zelfs uren. Zij gingen allemaal voor ‘een goede dood’.
Over deze documentaireserie
Jarenlang kampte de moeder van documentairemaker Elena Lindemans met ernstige psychische problemen. Haar euthanasieverzoek werd afgewezen. Enkele dagen later zag ze geen andere uitweg dan van een flat te springen. Nu, ruim twintig jaar later, onderzoekt Elena of er iets is veranderd in de hulpverlening aan mensen die geestelijk lijden en een uitgesproken wens hebben om te sterven. Worden zij nu wel gehoord? Of staan zij er nog vaak alleen voor? In de documentaireserie ‘Een goede dood’, de letterlijke vertaling van het oud-Griekse woord ‘euthanasie, volgt Elena zes mensen die vanwege psychische problemen niet langer willen lijden en om euthanasie vragen. De serie laat zien hoe mensen met hulp van een arts waardig mogen sterven maar ook hoe zwaar een euthanasietraject voor sommigen nog altijd is.
Elena volgt in de serie ook artsen en psychiaters die soms voor grote dilemma’s staan. Nederland heeft sinds 2001 een Euthanasiewet waarin geen onderscheid wordt gemaakt tussen lichamelijk en psychisch lijden, maar die scheiding is er wel in de praktijk. Artsen zijn huiverig om mensen met psychische problemen of dementie euthanasie te verlenen.
Regie: Elena Lindemans
Omroep: BNNVARA
Documentairemaker Elena Lindemans volgt in Een goede dood mensen die door fysiek of psychisch lijden de regie over hun eigen levenseinde in handen nemen. Heftige, maar volgens Lindemans nodige televisie, die een zelfgekozen dood uit de taboesfeer haalt.
‘Marte, ik ga je helpen om te overlijden’, klinkt het in de derde aflevering van de documentairereeks Een goede dood, ‘maar eigenlijk wil ik je niet kwijt. En, ben je er klaar voor?’
De stem die we horen is van Kit Vanmechelen, een van Nederlands meest ervaren psychiaters op het gebied van euthanasie bij geestelijk lijden. We zien Vanmechelen niet, slechts beelden van een afgesloten ziekenhuiskamer. Achter de dichtgetrokken gordijnen staat ze bij het bed van Marte, een 26-jarige vrouw die het leven niet meer verdraagt en na haar dood haar organen wil afstaan. Dit is het moment waarop Marte, omringd door haar ouders en zus, eindelijk de vurig gewenste verlossing uit haar psychische nood zal vinden.
‘Vind je het goed? Is alles gezegd?’, vraagt Vanmechelen.
‘Ja’, antwoordt Marte op beide vragen, waarna ze met hulp van verschillende medische middelen in een diepe, en vervolgens eeuwige slaap wordt gebracht.
De discreet in beeld gebrachte euthanasie van Marte is zonder meer het aangrijpendste fragment in Een goede dood. Waar de andere verhalen – documentairemaker Elena Lindemans volgde het euthanasietraject van meerdere mensen – hoofdzakelijk draaien om oudere mensen die fysiek en geestelijk op zijn, is Marte een vrouw die ogenschijnlijk alles mee lijkt te hebben. Jong, knap, uit een liefdevol nest.