Hele gemeenschappen worden geofferd voor onze elektrische auto
Energietransitie – OPINIE
Om lithium te winnen, wordt het leefgebied van inwoners van Argentinië, Chili en Bolivia verwoest, schrijven Pia Marchegiani en Marius Troost.
Het was een opvallend beeld; het bonte tentenkamp dat in augustus was opgetuigd voor het hooggerechtshof middenin de stad Buenos Aires. Hier voerde een groep inheemse gemeenschappen actie voor de bescherming van hun historische land in de provincie Jujuy. Sommigen van hen kwamen hier aan na een protestmars van bijna 2.000 kilometer. In Jujuy zelf – dat ligt in de zogenaamde ‘lithiumdriehoek’ op de grens tussen Chili, Bolivia en Argentinië – waren tegelijkertijd felle protesten. De aanleiding was een nieuwe wet die lokale gemeenschappen het recht op hun land zou ontzeggen, om zo lithiummijnbouw mogelijk te maken.
Pia Marchegiani is directeur bij Fundación Ambiente y Recursos Naturales.
Marius Troost is beleidsadviseur bij Both ENDS.
Ondertussen zijn wij in Nederland hard bezig onze benzineauto’s te vervangen door elektrische om onze CO2-uitstoot terug te brengen – een keiharde noodzaak voor het halen van de klimaatdoelen. Vanaf 2035 mogen er in de EU alleen nog maar elektrische auto’s verkocht worden. En tegelijkertijd wringt hier de schoen: elektrische auto’s veroorzaken dan wel geen directe CO2-uitstoot, maar hebben wel degelijk gevolgen voor het milieu. In dit geval gaat dat vooral over grondstoffen zoals het metaal lithium, gebruikt in batterijen.
Door de stijgende vraag naar elektrische auto’s stijgt de wereldwijde vraag naar lithium enorm. Naar sommige schattingen met wel zo’n 750 procent. En laat nou meer dan de helft van de wereldwijde voorraad lithium in de kwetsbare natuurgebieden van Chili, Argentinië en Bolivia liggen. Geen wonder dat dit tot grote zorgen leidt bij de lokale bevolking.
Want lithiumwinning is omstreden: net als met alle mijnbouw is de impact ervan op de lokale omgeving enorm. De productie van een kilo lithium uit de zoutvlakten van Argentinië kost honderden tot duizenden liters water, op plekken waar water uiterst schaars is. Dit gaat ten koste van landbouw en drinkwater. En tegenstrijdig genoeg gaan tegelijk ecosystemen verloren die juist CO2 opvangen en omzetten in zuurstof, wat zo de klimaatcrisis alleen maar verergert.