Architect groenstaalplan ‘steeds pessimistischer’ over toekomst Tata Steel
Een architect van het plan om klimaatvriendelijk staal te maken bij Tata Steel wordt “steeds pessimistischer” over de toekomst van het bedrijf. De bouw van nieuwe fabrieken laat op zich wachten terwijl er twijfels zijn over de winstgevendheid van een groene staalfabriek, vertelt hij in de NU.nl-podcast Tata’s ijzeren greep.
Tata Steel besloot in 2021 om groen staal te gaan maken met waterstof in plaats van steenkool. De staalfabriek in IJmuiden baseerde zich bij de keuze voor deze ‘waterstofroute’ op een plan dat was ontwikkeld door een groep experts onder leiding van Piet Joustra. Hij werkte decennialang voor Hoogovens, zoals Tata Steel tot de eeuwwisseling heette.
“Sinds dat besluit hebben we alweer twee jaar door onze vingers laten lopen”, zegt Joustra gefrustreerd. In het oorspronkelijke plan van zijn werkgroep Zeester zouden in 2025 al twee vervuilende fabrieksonderdelen kunnen sluiten. Maar Tata Steel wil dat nu pas in 2029 doen. Het duurt vervolgens nog tot 2035 om al het staal groen te maken.
Vanaf 1965 werkte Joustra (83) aan de grote nieuwe fabrieken die toen op het terrein verrezen. Later verkocht hij de in IJmuiden ontwikkelde technologieën aan andere staalbedrijven in het buitenland.
In 2019, toen Joustra allang met pensioen was, las hij in de krant over de plannen van Tata Steel om te vergroenen door CO2 onder de Noordzee op te slaan. “Toen werd ik zo boos”, vertelt hij. “Dat was natuurlijk een bloody shame-oplossing.” Er zouden nog steeds kolen nodig zijn voor het staalproces en er was subsidie nodig voor elke ton CO2 die permanent zou worden opgeslagen. “Hoe meer CO2, hoe meer subsidie.”
De werkgroep van Joustra en vakbond FNV wisten Tata Steel uiteindelijk te overtuigen dat de waterstofroute beter was. Maar er is nog altijd geen schop in de grond gegaan om de fabriek om te bouwen. Zelfs de vergunning is nog niet aangevraagd.