Miljardensteun voor de industrie: hoe zit het met die fossiele subsidies?
De term ‘fossiele subsidies’ duikt de laatste tijd weer regelmatig op. Maar wat hebben miljarden aan misgelopen staatsinkomsten en een A12-blokkade van Extinction Rebellion met elkaar te maken? We zetten de belangrijkste informatie voor je op een rij.
In het kort
- Fossiele subsidies zijn belastingvoordelen en vrijstellingen voor bedrijven die fossiele brandstoffen gebruiken of produceren.
- Er zijn verschillende berekeningen van deze subsidies, de recentste komt uit op 37,5 miljard euro.
- De kritiek op fossiele subsidies is dat deze het gebruik van fossiele brandstoffen stimuleren en niet rijmen met de klimaatdoelen.
Samenvatting gemaakt met behulp van AI. Deel je mening hier.
Hoewel de discussie over fossiele subsidies al zo’n twee decennia bestaat, laait die de laatste tijd weer vaak op. Een coalitie van milieuorganisaties presenteerde maandag een rapport met een langverwacht overzicht van die subsidies in Nederland.
Klimaatactivisten van Extinction Rebellion hebben de afschaffing van fossiele subsidies tot een van hun speerpunten gemaakt. De actiegroep wil zaterdag weer de A12 in Den Haag blokkeren, en zegt dit te blijven doen tot de overheid deze subsidies heeft afgeschaft.
Wat zijn fossiele subsidies precies?
[…]
Fossiele subsidies bestaan wél uit belastingvoordelen en vrijstellingen voor bedrijven die fossiele brandstoffen zoals olie, gas en kolen op grote schaal gebruiken of produceren. Door deze voordelen loopt de overheid dus miljarden mis voor de staatskas.
Vooral de luchtvaart, scheepvaart en industrie profiteren daarvan. Denk aan grote bedrijven als KLM, Shell, Tata Steel, chemisch bedrijf DOW en mestbedrijf Yara. Een grootgebruiker als Tata Steel betaalt bijvoorbeeld relatief minder energiebelasting dan een klein bedrijf. Daarnaast hoeven luchtvaartmaatschappijen geen accijns te betalen over kerosine en zit er geen btw op vliegtickets. Dat stimuleert behalve die bedrijven ook klimaatonvriendelijk reisgedrag.
4 miljard, 17 miljard of 37 miljard euro: om hoeveel gaat het?
Die verschillende bedragen liggen aan de rekenmethodes. Maar hoe je het wendt of keert, er zitten vele miljarden in deze subsidies. Zo stelt het kabinet sinds 2020 dat het om 4,4 miljard euro gaat, verdeeld over dertien regelingen. Dat bedrag liet alleen veel regelingen buiten beschouwing, zoals belastingvoordelen voor raffinaderijen en grootgebruikers van gas.
[…]
Het nieuwste rapport van milieuorganisaties SOMO, Oil Change en Milieudefensie toont nu een bedrag van 37,5 miljard euro. Daarvoor hebben de organisaties dezelfde rekenmethode gebruikt als het kabinet, maar dan over 31 regelingen.
Naar verwachting komt het kabinet op Prinsjesdag met eigen berekeningen van de fossiele subsidies.