De schoonheid en horror van het olie tijdperk
Auto’s, polyester T-shirts, plastic opbergbakken: olie heeft de mensheid vooruitgang gebracht. Tegelijkertijd heeft het verbranden van fossiele brandstof de klimaatcrisis veroorzaakt. Een grote tentoonstelling In Rotterdam gaat over die ongemakkelijke tegenstelling.
[…]
Einde van het tijdperk
Vorige week opende de tentoonstelling in het Brutus-complex bij de Rotterdamse haven. Het olietijdperk heeft zijn hoogtijdagen gehad, zegt Klose. “Het einde van dit tijdperk komt dichterbij.” Door zo’n dertig kunstwerken wil hij bezoekers laten stilstaan bij zowel ‘de schoonheid’ als ‘de horror’ van de petroleumtijd. Westerse kritische kunstenaars zijn volgens hem vooral bezig met bashen van de olie-industrie. Landen in het Midden-Oosten gebruiken kunst juist weer om olie op te hemelen, zoals vermoedelijk het geval is in het Black Gold Museum, dat nu wordt gebouwd in Saoedi-Arabië. “Olie heeft ons veel vooruitgang gebracht, tegelijkertijd maakt het onze wereld kapot. Ik wil beide kanten laten zien.”
Sanne ten Brink, directeur van kunststichting Brutus, liet Klose zijn gang gaan in haar ruimtes omdat die boodschap haar intrigeert. “Olie is overal in ons leven. Het zit in kleding, plastic, brandstof, cosmetica. Het heeft spullen beschikbaar gemaakt voor grote groepen die vroeger alleen voor de rijken waren.” Rotterdam noemt ze een logische plek om zowel die mooie als lelijke kant van olie uit te lichten, zegt Ten Brink. Vanwege de haven en de raffinaderij van Shell – de grootste van Europa – is dit volgens haar “een van de belangrijkste oliesteden ter wereld.”
[…]
Aan het eind van zijn privé-tour zegt Klose dat hij hoopt dat Petromelancholia niet alleen de blik van bezoekers op de wereld vergroot, maar ook op henzelf. In een van de laatste zalen is bijvoorbeeld de film The Challenge te zien, over de zonen van rijke oliesjeiks in het Midden-Oosten, en wat zij aan exorbitante dingen doen met hun zeeën aan vrije tijd. Ze sparen bijvoorbeeld extreem dure valken. Interessant vindt de curator dat Europese kijkers eerst zullen denken dat ze naar iets exotisch kijken, iets compleet buiten hun eigen waarden en levensstijl. “Maar langzaam zien we dat we een ongemakkelijke spiegel van ons eigen gedrag zien. En meer dan een spiegel. Wij hebben een directe relatie tot die zonen van de sjeiks. Het is namelijk onze consumptie van olie, in onze spullen en brandstof, die hen uiteindelijk die absurde rijkdom bezorgt.”
Petromelancholia bij Brutus Art Space, Rotterdam. Kaartjes kosten vijf euro, parkeren kan gratis bij de Praxis.