Een stoelvrijer leven is niet makkelijk, maar wel wenselijk

OPINIE: Zitten én bewegen

Wie deze week weer eens moest staan in de trein zal niet snel hebben gedacht: ‘oh gelukkig, even niet zitten’. Toch is dat de waarschuwing die verslavingsarts Robert van de Graaf in een interview met NRC wilde meegeven: lang en vooral lui zitten, is dodelijk.

Dat is geen nieuw inzicht. Zitten is ongezond en dat wordt de zittende mens al jaren verteld – als hij het al niet voelt na een lange dag achter de computer. Wie vervolgens pijn in de rug of nek krijgt, wordt door de arboarts geholpen aan een comfortabele ergonomische bureaustoel.

Tegelijkertijd is er bij sommige beroepsgroepen juist een strijd om de stoel gaande. Vakbond FNV signaleert dat in talloze winkels stoelen, stasteunen en zitkrukjes zijn verdwenen. Daar moet het personeel uur na uur staan, terwijl volgens de Arbowet een werkplek zo moet zijn ingericht dat een werknemer de vrije keus heeft om werk staand of zittend uit te voeren. Wie langer dan een uur stilstaat, merkt dat de beenspieren het bloed niet meer richting het hart pompen. Dat kan leiden tot opgezwollen enkels en spataderen.

TNO concludeert ondertussen dat van de werknemers die fysiek werk verrichten, twee op de vijf te veel moeten bukken, te veel dezelfde beweging moeten maken, te zware spullen moeten tillen. Met als gevolg beroepsziekten aan rug, nek, heup of arm.

We zijn verslaafd aan zitten, zegt deze verslavingsarts: ‘We slaan door’

De rook-, alcohol- en gokverslaving zijn inmiddels welbekend, maar volgens verslavingsarts Robert de Graaf zijn er ook veel mensen verslaafd aan zitten in hun luie stoel. “Je kan het vergelijken met cocaïne: dat geef je toch ook niet aan iedereen? Waarom een stoel dan wel?”

Volgens Van de Graaf is het een relatief nieuw probleem dat hoort bij onze samenleving: de zitverslaving. De arts deed eerder al onderzoek naar de gevolgen van veel zitten. 

De luie stoel

Het ontstaan van de zitverslaving heeft allemaal te maken met de opkomst van de luie stoel, zegt Van de Graaf. “Vroeger zaten we gewoon op oncomfortabele plekken, maar later zijn comfortabele stoelen gemaakt. Het probleem is dat je dan niet meer beweegt zodra je gaat zitten. Dat doe je bijvoorbeeld wel als je op de grond of op een andere plek zit die niet comfortabel is, want anders krijg je last.”