Het is niet vreemd dat grote bedrijven aan graaiflatie doen. De vraag is: wat zet u daar tegenover?

Projekt52-wertvoll” by Marco Facci is licensed under CC BY-NC-ND 2.0

Inflatie De onvrede over alle prijsstijgingen moet ons aanzetten tot actie, persoonlijk en politiek, schrijft Menno Tamminga.

Het bonnetje was kraakhelder. 36 euro. Voor onze favoriete lunch. We komen hier vaker, dus mijn prijsgevoel zei: da’s dan in een halfjaar 20 procent duurder geworden.

Inflatie? Of graaiflatie?

Ahold, Heineken, Unilever – hun winsten weten wel van wanten. Medewerkers worden karig bedeeld. Ze verwennen hun aandeelhouders met extra dividend.

Inflatie? Nee, dat is graaiflatie, betoogt vakbond FNV in een vorige week gepubliceerd onderzoek naar 49 beursgenoteerde bedrijven. Bij de becijferingen zijn wel wat kanttekeningen te plaatsen, maar de uitkomsten zijn volstrekt logisch.

Het zou pas echt vreemd zijn als ondernemers in de kakofonie van prijsstijgingen (energie), schaarste (arbeid) en post-covid-herstel (belastingschulden van ruim 17 miljard euro) niet zouden proberen met prijsverhogingen hun winstmarges te handhaven of te verbeteren. Ondernemers zijn opportunisten, zij zien altijd kansen, zo is hun leven. Dat geldt voor de horecaman waar wij lunchten én voor de topmanagers van de supermarktketens en voedingsconcerns.

[…]

Word kieskeuriger

Het persoonlijke perspectief is: leer ook denken als een topmanager. What’s in it for me? Wat kan ik voor mezelf verdienen? U moet als consument aan de bak. De meeste consumenten zijn gewoontedieren. Word kieskeuriger. Dat gebeurt al. Nog nooit stapten zoveel mensen over van zorgverzekeraar: 1,4 miljoen. Zo kunt u ook overstappen naar een andere supermarkt. Naar andere producten: waarom dure A-merken (Heineken, Unilever) kopen en geld uitgeven voor hun marketing en winstmarges? U kunt ook het huismerk kopen. Nog eentje: verspil geen voedsel. U dupeert zichzelf. U heeft er voor betaald.

Het politieke perspectief is de trend van een linkse parlementaire meerderheid op sociaal-economische onderwerpen. De overwinning van de BoerBurgerBeweging bij de provinciale verkiezingen heeft deze ommezwaai versterkt. Wie geeft deze trend een stem? Wie maakt de strijdpunten concreet?

Opties genoeg. Kom met een plan voor een vermogensaanwasdeling bij grote bedrijven zodat werknemers een aandeel in het kapitaal krijgen. Limiteer bonussen van topmanagers. Nog beter: hef een extra belasting op de opbrengsten van graaiflatie.