Nederlander stookt weer massaal op hout door hoge gasprijzen, met alle gevolgen voor de luchtkwaliteit
De hoge gasprijzen hebben veel Nederlanders verleid een houtkachel te kopen. De verkoop van zowel haardhout als kachels ging afgelopen najaar door het dak. Doordat houtkachels veel vervuilender zijn dan een cv, dreigt Nederland de strengere Europese normen voor fijnstof niet te halen, waarschuwt onderzoeksorganisatie TNO.
Hoewel de uitstoot van fijnstof door houtkachels sinds 1990 bijna is gehalveerd, is de daling veel minder groot dan die van de industrie en het verkeer. Hierdoor is het aandeel van kachels en open haarden in de totale luchtvervuiling groter geworden.
Bijna een kwart van alle fijnstof in Nederland komt uit de schoorsteen bij mensen thuis, blijkt uit cijfers van het RIVM; bijna vier keer zo veel als uit de uitlaat van onder meer auto’s en vrachtwagens komt. Houtstook is nu de grootste bron.
Houtkachels staan bovendien vaak in woonwijken, waardoor vervuiling ontstaat op plaatsen waar veel mensen wonen. Omdat fijnstof tot ernstige gezondheidsschade kan leiden, moet de uitstoot omlaag. De Europese Commissie heeft vorig jaar een voorstel gedaan voor strengere luchtkwaliteitsnormen voor 2030. Maar volgens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is nog niet duidelijk hoe streng die norm wordt.
De trend is ongunstig, erkennen alle partijen: door de energiecrisis is de verkoop van haarden en kachels vorig jaar met 45 procent gestegen. Volgens de Stichting Nederlandse Haarden- en Kachelbranche (NHK) is de verkoop gestegen van 22 duizend in 2021 naar 32 duizend vorig jaar. Hoewel de cijfers over het eerste kwartaal van 2023 nog niet bekend zijn, ziet de sector dat de trend zich lijkt voort te zetten.
[…]
Sloopregeling
Als de verkoop van schonere kachels op gelijke voet doorgaat en er geen extra beleid komt, zal de uitstoot van fijnstof in 2025 een kwart hoger liggen, blijkt uit een van de drie TNO-scenario’s. Om te voorkomen dat de luchtkwaliteit verslechtert, is volgens TNO extra beleid nodig, zoals een sloopregeling voor oude kachels. ‘Wij willen dat alleen erkende bedrijven houtkachels mogen verkopen en installeren’, zegt een woordvoerder van de NHK. ‘Dus geen verkoop via Marktplaats of bouwmarkten.’
Het ministerie van I&W zegt te werken aan extra maatregelen. ‘Denk aan publiekscampagnes en subsidies, bijvoorbeeld de aanstaande regeling om rookkanalen te slopen’, aldus een woordvoerder.