Campagne tegen zorgautortiteit die gegevens wil om te bepalen hoe duur een patiënt is
Vier vragen over NZa en patiëntdata De NZa wil dat behandelaren patiëntgegevens delen. Maar die vinden dat inbreuk op het medisch beroepsgeheim en daarnaast problematisch voor de privacy.
Drie psychiaters en vijf ggz-patiënten stappen naar de rechter. Behandelaren moeten vanaf 1 juli verplicht gegevens over hun patiënten met de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) delen. Dat is „een onacceptabele inbreuk” op het medisch beroepsgeheim en de privacy van patiënten, aldus de eisers, onder wie psychiater Cobie Groenendijk en Jolien Tuijl. Ze willen dat de toezichthouder het plan laat varen. Maandag begint een campagne om geld in te zamelen voor de benodigde juridische bijstand. De actie krijgt steun van ruim veertig psychiaters en psychologen (onder wie hoogleraren Jim van Os en Damiaan Denys), patiënten en organisaties (zoals de Nederlandse Vereniging voor Psychotherapie en CNV Zorg en Welzijn).
- Om welke gegevens gaat het? Behandelaren in de geestelijke gezondheidszorg en de forensische zorg moeten vanaf 1 juli per patiënt verplicht een scorelijst invullen en die delen met de NZa: hoe destructief is de patiënt? Hoe agressief? Is er sprake van drugsgebruik? Van suïcidepogingen? Zelfverwonding? Handicaps? Het gaat, aldus de NZa, om gegevens „zonder direct identificeerbare kenmerken”.
- Waarom wil de NZa die data hebben? De NZa wil beter kunnen voorspellen welke zorg in de toekomst nodig is, en ook de zorgkosten voor patiënten preciezer kunnen berekenen. De problemen in de ggz zijn fors: er zijn personeelstekorten en lange wachtlijsten. Bovendien staan vooral patiënten met ernstige, complexe problemen langer op de wachtlijst, aldus de NZa. Voor zorgaanbieders is het financieel aantrekkelijker om patiënten met lichte problemen in behandeling te nemen.
- Waarom het verzet? Omdat het medisch beroepsgeheim in gevaar komt, zeggen de actievoerders. De regel is dat alles wat een behandelaar en een patiënt bespreken binnen de muren van de behandelkamer blijft. In een video op de campagnesite leggen de eisers uit waarom het delen van data de zorg niet verbetert: „Cliënten durven straks niet meer openlijk te vertellen waar ze last van hebben. En daardoor werkt de behandeling niet meer.”
- Mag de NZa de data verzamelen? Ja, al stelt de Autoriteit Persoonsgegevens daaraan strikte voorwaarden. Zo mag de NZa slechts gedurende één jaar data verzamelen. En moet de NZa verklaren dat „de veralgemeniseerde informatie die zij ontvangt niet gekoppeld wordt aan bestanden waarmee de informatie alsnog tot individuele personen te herleiden zou zijn”.