Johan Remkes’ verzoenende woorden zullen niet genoeg zijn om het radicale deel van de boeren te overtuigen. Nu is het zaak te voorkomen dat het welwillende deel daarvan de dupe wordt.5 oktober 2022
Voor Johan Remkes moet het een vreemde gewaarwording zijn. Al in het najaar van 2019 zette hij op verzoek van het toenmalige kabinet het Nederlandse stikstofprobleem helder uiteen: drie decennia lang schond Nederland moedwillig de Europese afspraken over het beschermen van de natuur en het herstel van de biodiversiteit. Daarna keerde de wal het schip en inmiddels wordt er geen bouwvergunning meer afgegeven zolang de overheid niet kan aantonen dat het nu echt menens is. Zijn belangrijkste opdracht aan het kabinet: begin met een forse sanering van de veehouderij in de directe omgeving van de Natura 2000-gebieden, dat schept ruimte om daarna werk te maken van de transformatie naar minder intensieve veehouderij.
[…]
Geld en desnoods dwang
Die verzoenende woorden konden echter niet verhullen dat de boodschap onveranderd is en zelfs nog wat aangescherpt. Want als het kabinet de boeren tegemoet wil komen met stalinnovaties en andere meetmethoden, en het bovendien de 3.500 kleine veehouderijen met een kleine stikstofuitstoot hun vergunning wil teruggeven, zit er aan de andere kant maar één ding op: binnen een jaar heel gericht de uitstoot beëindigen van 500 tot 600 grote ‘piekbelasters’ in de buurt van natuurgebieden. Met behulp van veel geld en desnoods met dwang.
Dat laatste is niet zomaar een onderdeel van Remkes’ aanbevolen strategie – het is het fundament waarop alle andere aanbevelingen rusten. Uit de eerste reacties vanuit de radicale boerenorganisaties bleek woensdag meteen dat dit punt alle aandacht dreigt op te slokken en dat het kabinet zich geen illusies moet maken: elke vorm van gedwongen sanering is voor een deel van de boeren onacceptabel, hoeveel geld, mooie woorden en ‘perspectief’ de overheid daar ook tegenover zet.
Dat worden weer acties met trekkers op de snelweg, met alle overlast van dien. Voor kabinet en Kamer is het nu zaak zich daar niet meer door te laten afleiden en zich te concentreren op de veehouders die wél willen meedenken. Want uiteindelijk wordt het grootste deel van de boeren de dupe als de overheid opnieuw draalt. In Remkes’ woorden: ‘Uitstel van de opgave zal tot minder perspectief leiden. Niet tot meer.’
LEES MEER OP VOLKSKRANT