Stikstof Natuuractivist Johan Vollenbroek heeft honderden rechtszaken lopen tegen grote uitstoters. Hij mist een aantal zaken in het stikstofrapport van Johan Remkes.
Met een aantal punten in het rapport is hij het heus eens. Zoals dat de Nederlandse natuur er „niet goed” aan toe is, een „fors dalende” stikstofneerslag noodzakelijk is om het tij te keren en – aanbeveling acht – dat het doel moet blijven om de stikstofuitstoot in 2030 te halveren, niet later. Maar verder ziet Johan Vollenbroek, voorzitter van Mobilisation for the Environment, dat momenteel honderden rechtszaken heeft lopen tegen grote uitstoters, weinig positiefs in het woensdag gepresenteerde rapport van Johan Remkes over de stikstofcrisis.
Vooral in het hoofdstuk ‘denklijnen’ om uit de impasse te komen slaat de opsteller in zijn ogen de plank mis. Hoe realistisch is het om als overheid binnen een jaar – aanbeveling zes – vijfhonderd tot zeshonderd ‘piekbelasters’ uit te kopen? „Niet”, zegt Vollenbroek. „Onteigening kost algauw vijf jaar. En dan nóg is het maar de vraag of het lukt. Zeker nu de melkprijs na een aantal slechte jaren weer wat is opgekrabbeld en boeren eindelijk weer wat gaan verdienen.” Het risico bestaat, zegt hij, dat boeren de hoofdprijs gaan vragen, áls ze al akkoord zouden gaan.
De piekbelasters, benadrukt Vollenbroek, die in aanloop naar publicatie ook met Remkes heeft gesproken, zijn niet per se ook de grootste uitstoters. Piekbelasters zijn bedrijven die dicht tegen natuurgebieden aan liggen waardoor hun uitstoot neerslaat op het groen. Grote veehouderijen, vermoedt hij, misschien ook wel een enkele biologische boer, maar ook zware industrie. „Ik denk aan Rockwool bij Roermond – een grote steenwolproducent – of Tata Steel in IJmuiden. Wil de overheid ook die gaan uitkopen? Daarover staat dan niets in het rapport.”
[…]
Vollenbroek acht het best mogelijk dat de overheid na een jaar met een klein deel – 5 tot 10 procent – van de piekbelasters een deal heeft gesloten. Maar wat nou als het daarbij blijft, als de rest niet wil stoppen? Dan moet je, vindt hij, als overheid een stok achter de deur hebben om weigeraars alsnog tot stoppen te bewegen. „En die stok is er: vergunning intrekken op basis van de Wet Natuurbescherming. Dat betekent: dieren eruit en stoppen, zonder vergoeding. De wet voorziet in de mogelijkheid om ook bedrijven met natuurvergunning te sluiten.”
Maar tot verbazing van Vollenbroek staat die denklijn niet genoemd in het rapport. „Misschien omdat Remkes geen jurist is en er gewoon niet aan heeft gedacht. Maar in het andere geval vind ik het laf. Want ik begrijp dat je je niet populair maakt bij de boeren als je zo’n mogelijkheid benoemt, maar de kans is best groot dat het uiteindelijk wel hierop uitdraait, omdat de overheid niet anders kan. Als je daarover nu niet eerlijk bent als overheid, begint de bonje straks weer van vooraf aan.”
LEES MEER OP NRC